ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η διαφορά που φαίνεται ότι υπάρχει από τις δημοσκοπήσεις θεωρείτε ότι είναι μια διαφορά που καλύπτεται;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Πιστεύω ότι καλύπτεται και θα σας πω γιατί: Πρώτα απ” όλα, η δυναμική ήταν με το ΠΑΣΟΚ. Υπήρχε μια κινητικότητα και μια συσπείρωση η οποία ήταν εντυπωσιακή τις τελευταίες μέρες και, όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές, η συσπείρωση αυτή θα γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Ξέρετε, το “χει η παράδοση του ΠΑΣΟΚ να συσπειρώνεται τις τελευταίες ημέρες.
Το δεύτερο είναι ότι οι δημοσκοπήσεις δεν υπολόγισαν κομμάτια του εκλογικού σώματος είτε μέσα στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό.
Επίσης, ένα μεγάλο κομμάτι από τους λεγόμενους αναποφάσιστους ανήκουν στο δικό μας χώρο και πιστεύω ότι, όσο περνάνε οι μέρες, θα πειστούν ότι η διέξοδος για τον τόπο, η προοπτική θα δοθεί μέσα από το ΠΑΣΟΚ και θα ξαναέρθουν μαζί μας στις κάλπες, την Κυριακή, στις 7 του Μάρτη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εφόσον διαπιστώνετε ότι μεγάλο μέρος των αναποφάσιστων ανήκουν στο χώρο σας, σίγουρα αυτό δηλώνει ότι υπάρχει πρόβλημα στην πολιτική που υιοθετήθηκε τα τελευταία χρόνια.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εμείς το έχουμε δεχτεί αυτό. Έχουμε κάνει την αυτοκριτική μας. Είχαμε μια πολύ μεγάλη διαφορά εδώ και μερικούς μήνες, είδαμε ότι υπήρχαν προβλήματα, ότι είχαμε κάπως αποξενωθεί από τον κόσμο. Γι” αυτό και κάναμε τολμηρές τομές και μέσα στο κόμμα και στην αλλαγή της ηγεσίας, για να δώσουμε τη νέα πνοή, τη νέα ελπίδα που είναι συνέχεια της ιστορικής μας πορείας, είναι συνεπής στις ιδέες μας, αλλά ταυτόχρονα έχει δεχθεί και την αυτοκριτική της, διασφαλίζοντας ότι τα λάθη που έγιναν στο παρελθόν δεν θα ξαναγίνουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θεωρείτε ότι η αλλαγή ηγεσίας είναι αυτό που θα σπρώξει το ΠΑΣΟΚ προς τα επάνω; Ήταν αυτό που χρειαζόταν το ΠΑΣΟΚ;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Νομίζω ναι. Νομίζω ότι η αλλαγή της ηγεσίας έδωσε μια νέα πνοή στο συμβολισμό της νέας εποχής, αλλά ταυτόχρονα δημιούργησε και τις προϋποθέσεις της συσπείρωσης όλου του ΠΑΣΟΚ. Αυτό, ξέρετε, δεν υπήρχε πριν. Υπήρχε μια χαλαρότητα στη συσπείρωσή μας. Ο Γιώργος Παπανδρέου κατάφερε να ενώσει με ενθουσιασμό όλες τις πτέρυγες του ΠΑΣΟΚ. Πρέπει, λοιπόν, να σας πω ότι το ΠΑΣΟΚ κατεβαίνει στις εκλογές ενωμένο και δυνατό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε μία δήλωσή σας, στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, στις 02-03-02, λέτε: «Σε καμία ιστορική στιγμή, αλλαγή ηγεσίας, αποκομμένη από θέματα πολιτικής κατεύθυνσης δεν αρκεί». Στην Καθημερινή, στις 08-12-02, είχατε πει: «Αλλαγές μόνο στα πρόσωπα δεν είναι λύση, ούτε μικρές βελτιωτικές πολιτικές αλλαγές είναι λύση».
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εδώ δικαιώνεται η θέση μου. Είχα μιλήσει για την ανάγκη αλλαγής ηγεσίας πολύ νωρίς, το 2003 και είχα πει τότε – και το λέω και τώρα – ότι από μόνη της, η αλλαγή ηγεσίας και ο συμβολισμός της δεν αρκεί. Πρέπει να συνοδεύεται και από μία αλλαγή πολιτικής πλεύσης. Και αυτό ακριβώς έχει κάνει ο Γιώργος Παπανδρέου.
Έχει πει ότι στη νέα εποχή θα δώσουμε προτεραιότητα στο κοινωνικό κράτος, το οποίο πρέπει να αναβαθμιστεί με αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος, με κοινωνική πολιτική, με αναβάθμιση των δημόσιων αγαθών, όπως η παιδεία, η υγεία, οι συγκοινωνίες και η καθημερινή ζωή.
Έχει πει ότι πρέπει να αλλάξουμε τη διακυβέρνηση της χώρας, για να μπορέσουμε να κάνουμε τις μεγάλες τομές και μεταρρυθμίσεις, να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της ανεργίας.
Έχει πει ότι θα έχουμε μια αποκεντρωμένη συμμετοχική δημοκρατία, η οποία θα επιτρέπει στον πολίτη να συνδιαμορφώνει μαζί μας την εξειδίκευση των πολιτικών είτε σε επίπεδο τοπικό, περιφέρειας, είτε σε χώρους δουλειάς, αλλά ταυτόχρονα θα του επιτρέπει να ελέγχει τη νέα αποκεντρωμένη διακυβέρνηση έτσι ώστε να υπάρχει διαφάνεια, που είναι το καλύτερο αντίδοτο στη διαφθορά και στη διαπλοκή. Αυτά είναι νέες πολιτικές και αυτές συνοδεύουν την αλλαγή της ηγεσίας και δίνουν νέα φυσιογνωμία στο ΠΑΣΟΚ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επομένως, μέχρι τώρα, υπήρχε μια μη συμμετοχική, συγκεντρωτική διακυβέρνηση, χωρίς έλεγχο ως προς τη διαφάνεια, με τεράστια προβλήματα.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτή είναι η ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους, δεν είναι θέμα των τελευταίων ετών. Η συμμετοχική δημοκρατία δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Το κράτος που δημιουργήσαμε από τα τέλη του 19ου αιώνα είναι κεντρικό, γραφειοκρατικό και χαρακτηρίζεται από αδιαφάνεια και αναποτελεσματικότητα και, θα έλεγα και, ευθυνοφοβία. Έγινε για συγκεκριμένους λόγους, ώστε να στηρίξουν συγκεκριμένες πολιτικές εκείνη την εποχή.
Στη νέα εποχή, όμως, για να λειτουργήσει πραγματικά η δημοκρατία, για να μη γίνουν λάθη που έγιναν στο παρελθόν, θα πρέπει να ελεγχθεί η λειτουργία του κράτους από τη συμμετοχή των πολιτών. Θέλουμε πολίτες που δεν θα μας ακούνε μόνο από το ραδιόφωνο ή θα μας βλέπουν από τις τηλεοράσεις, αλλά πολίτες που θα εντάσσονται μέσα σε μια διαδικασία που συνδιαμορφώνει πολιτικές.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πρακτικά πώς θα γίνει αυτό;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Να σας πω. Ας πάρουμε το θέμα που καίει, το θέμα της ανεργίας. Νομίζω ότι το κράτος πρέπει να δώσει μεγάλη προτεραιότητα σε αυτό το θέμα, γιατί η μεγαλύτερη σπατάλη που γίνεται είναι η ανεργία και κυρίως η ανεργία των νέων. Θα έχουμε λοιπόν ένα πρόγραμμα για την καταπολέμηση της ανεργίας και φυσικά θα διατεθούν πόροι. Η αποκεντρωμένη συμμετοχική δημοκρατία λέει ότι αυτό το γενικό πλαίσιο που προέρχεται από την κεντρική κυβέρνηση θα εξειδικευθεί από τους φορείς που εμπλέκονται σε αυτή την υπόθεση, που είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι ενώσεις των εργαζομένων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κλπ. Έτσι, ένα πρόγραμμα καταπολέμησης της ανεργίας της Ηπείρου π.χ. θα έχει ένα διαφορετικό αποκεντρωμένο χαρακτήρα από ένα αντίστοιχο πρόγραμμα για τη Θράκη. Αυτό θα πει συμμετοχή των κοινωνικών φορέων στη διαμόρφωση μιας πολιτικής για να πετύχουμε κάποιους στόχους.
Το ίδιο μπορούμε να πούμε και σε ευρύτερους κλάδους δουλειάς. Έτσι, η ανάπτυξη που θέλουμε να έχουμε στο χώρο των υπηρεσιών του τουρισμού κλπ. δεν θα γίνεται από κεντρικές ντιρεκτίβες και νομοθετήματα, αλλά θα διαμορφώνεται με τους φορείς που εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία, που έχουν άποψη και γι” αυτό θα έχουν και τη στήριξη της κοινωνίας, των εργαζομένων και των άλλων συντελεστών.
Την ίδια στιγμή, και αυτό είναι πολύ σημαντικό, η εμπλοκή αυτών των ανθρώπων δημιουργεί προϋποθέσεις ελέγχου. Ένα από τα προβλήματα που είχαμε είναι ότι το κεντρικό κράτος δεν ελέγχεται επαρκώς από το εκλογικό σώμα. Ελέγχεται μέσω της βουλής ή μέσω του τύπου, αλλά αυτό δεν είναι πολύ αποτελεσματικό, όπως ξέρετε. Πρέπει η υλοποίηση να ελεγχθεί από τους πολίτες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κι αν ο πολίτης διαπιστώσει ότι υπάρχουν παραβάσεις, με ποιο τρόπο θα μπορέσει να ελέγξει το αποτέλεσμα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κατ” αρχάς, η συμμετοχή του πολίτη αποτρέπει. Δεύτερον, ο έλεγχος ο οποίος γίνεται μέσα από τα αποκεντρωμένα όργανα που έχουμε θα καταλήξει ουσιαστικά σε διοικητικές κυρώσεις. Δεν θα είναι μια απλή καταγγελία. Γιατί, ξέρετε, η ευθύνη πολλές φορές, δεν είναι ποινική, ώστε να πάει το θέμα στον εισαγγελέα, μπορεί να είναι αμέλεια, κωλυσιεργία, στάσεις που συνιστούν πολιτικές ευθύνες. Αυτές οι στάσεις πρέπει να καταγγέλλονται και να υπάρχουν κυρώσεις σε επίπεδο κοινωνίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όλα αυτά ακούγονται εξαιρετικά, γιατί όχι όμως μέχρι σήμερα; Αυτές δεν μπορεί να είναι μόνο σκέψεις του Γ. Παπανδρέου. Τόσοι άνθρωποι υπάρχουν στο ΠΑΣΟΚ. Έπειτα, αυτά τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν εν μια νυκτί. Και με ποια πρόσωπα θα αλλάξουν;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το ερώτημα είναι πολύ βασικό. Θα σας πω το εξής: Όχι σήμερα, αλλά για πολλά χρόνια μέσα στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει πίεση για να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Άρα, αυτό που λέει σήμερα ο Γ. Παπανδρέου δεν είναι κάτι που ανακαλύφθηκε χθες, αλλά ήταν μια έκφραση μέσα στο ΠΑΣΟΚ που πίεζε και σήμερα βρίσκει την κυρίαρχη θέση της και προβολή. Στο παρελθόν είχαμε δώσει προτεραιότητα σε διαφορετικά θέματα. Μην ξεχνάτε ότι από το 1993 πήραμε το δύσκολο δρόμο της ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ. Επομένως, δόθηκε μια προτεραιότητα στη μακροοικονομική μας πολιτική, στην καταπολέμηση του πληθωρισμού, στην καταπολέμηση των ελλειμμάτων, στη μείωση του δημόσιου χρέους. Έτσι, δόθηκε μικρότερη προτεραιότητα σε μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο τομέα. Ίσως αυτά θα έπρεπε να είχαν γίνει παράλληλα, αλλά, ξέρετε, δεν μπορεί να τα κάνει όλα μια κυβέρνηση, στην ίδια πολιτική συγκυρία. Προσωπικά, θα προτιμούσα να είχαν γίνει αυτά εδώ και πολύ καιρό. Ξέρετε, έγιναν προσπάθειες για την ενεργοποίηση του πολίτη στην πρώτη τετραετία του ΠΑΣΟΚ. Τότε, αν θυμόσαστε ήμουν Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και είχαμε δημιουργήσει το λεγόμενο δημοκρατικό προγραμματισμό που έκανε τη μεγάλη αναδιανομή του εισοδήματος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας κατηγόρησαν τότε ότι δώσατε προτεραιότητα στην κοινωνική πολιτική με αυξήσεις με τέτοιο τρόπο που δεν μπορούσε αργότερα να υποστηριχθεί οικονομικά. Σας κατηγόρησαν ότι αυξήσατε το δημόσιο έλλειμμα.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Όχι, όχι. Πρώτα απ” όλα, αυτή η επανάσταση στην κοινωνική πολιτική που κατάργησε τις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες που υπήρχαν πριν το 1981 έγινε με αύξηση των εσόδων του κράτους. Κάθε δραχμή που δόθηκε για κοινωνική πολιτική καλύφθηκε με αυξημένα έσοδα του κράτους. Η συνδρομή στο έλλειμμα ήταν μηδέν.
Η συνδρομή στο έλλειμμα του κράτους έγινε μόνο για λογαριασμό των δημόσιων επενδύσεων που αφορούσε όχι στα μεγάλα έργα τότε, αλλά στα πολλά μικρά έργα στην επαρχία, που άλλαξαν και τη φυσιογνωμία της. Πράγματι αύξησαν το έλλειμμα, αυτό όμως το έλλειμμα ήταν ένα έλλειμμα αναπτυξιακό, ένα έλλειμμα που απέδωσε.
Όσον αφορά στο χρέος, πρέπει να σας πω ότι πριν από το 1981, μπορεί να μην υπήρχε χρέος, αλλά υπήρχε πληθωρισμός 25%, γιατί η χρηματοδότηση γινόταν με έκδοση δραχμών από το Χολαργό. Εμείς το σταματήσαμε αυτό. Αναγκάσαμε δε το κράτος, από το 1981 και μετά, αν χρειάζεται χρήματα, να δανείζεται και να μην χρηματοδοτείται από πληθωρικό χρήμα.
Επίσης, πριν από το 1981, τη χρηματοδότηση του Δημοσίου δεν την κάναμε με δανεισμό, αλλά με χρήση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων. Γι” αυτό και τα ασφαλιστικά ταμεία αργότερα δημιούργησαν τα ελλείμματα.
Επομένως, αυτό που έγινε το 1981 και αποκαλύφθηκε ένα δημόσιο χρέος ήταν η τίμια εμφάνιση της λειτουργίας του δημόσιου τομέα την οποία, πριν το 1981, την είχαμε καλύψει με εκμετάλλευση των δημόσιων ταμείων και με πληθωριστικό χρήμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πληθωριστικό χρήμα, δηλαδή, δεν συνέχισε να υπάρχει και αργότερα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κοιτάξτε: Εμείς παραλάβαμε πληθωρισμό 25% και , παρά την κοινωνική πολιτική για την οποία λέτε ότι κατηγορηθήκαμε, το 1985 ο πληθωρισμός ήταν 14% και μετά, στο τέλος του 1989 είχε κατέβει στο 13%. Επί ΝΔ ανέβηκε και ξανακατέβηκε, από το 1993 μέχρι σήμερα, στο 3%. Η μάχη του πληθωρισμού κερδίσθηκε στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι ταυτόχρονα χτίστηκε ένα δυνατό, κοινωνικό κράτος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σύμφωνα με στοιχεία που μας ανέφερε ο κος Δούκας, το χρέος το 1981 ήταν 680 δις. δραχμές, το 1990 14 τρις. Δραχμές
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Σας είπα όμως τι έγινε. Θα πρέπει να ρωτήσετε, πριν από το 1981, τι έγιναν τα αποθεματικά των δημοσίων ταμείων τα οποία απορρόφησε το κράτος, τι έγινε δηλαδή με την πτώχευση των ασφαλιστικών ταμείων, και τι έγινε με το πληθωριστικό χρήμα.
Τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να γίνονται γνωστά στον κόσμο και θα σας πω γιατί επιμένω σε αυτό. Έχει περάσει στον κόσμο η εντύπωση ότι, για να κάνεις κοινωνική πολιτική, για να προωθήσεις το κοινωνικό κράτος, πρέπει πρώτα να είσαι πλούσιος και να έχεις περισσεύματα για να δίνεις στους φτωχούς. Εγώ διαφωνώ με αυτό. Λέω ότι μπορείς να συνεχίσεις να έχεις μια σταθεροποιητική αναπτυξιακή πολιτική και ταυτόχρονα να κάνεις μια αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος. Και αυτό το αποδείξαμε στο παρελθόν ότι μπορεί να γίνει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό που εννοούσα είναι ότι υπήρχε τότε η αίσθηση ότι χρεωνόμασταν τότε, για να μπορεί ο Ανδρέας Παπανδρέου να είναι αρεστός στο λαό.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Να ρωτήσω κάτι εγώ τώρα: Σε ποιους χρεωνόμασταν;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλύτερα να μου πείτε εσείς, γιατί δεν είμαι και οικονομολόγος.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Θα σας πω για να καταλάβετε ότι γι” αυτό το χρέος υπάρχει ένας μύθος και γίνεται μια λανθασμένη αναλογία ανάμεσα στην οικονομία της οικογένειας και στην οικονομία του κράτους.
Όταν εγώ δανείζομαι, δανείζομαι από τον πολίτη Α και όταν πληρώνω, ποιον πληρώνω; Πάλι τον πολίτη Α ή Β. Δηλαδή, το χρέος αναδιανέμει εισόδημα μέσα στην κοινωνία, δεν είναι χρέος που το πληρώνω έξω από την παραγωγή, έξω από την κοινωνία. Βγάζω λοιπόν ένα έντοκο γραμμάτιο του δημοσίου, ο πολίτης που θέλει να επενδύσει σε αυτό το παίρνει και αργότερα πληρώνεται από εμένα. Πληρώνεται δηλαδή από το κράτος το οποίο φορολογεί – ποιον; – και πάλι τον πολίτη.
Το δημόσιο χρέος είναι ένας μηχανισμός που ουσιαστικά ανακατανέμει αποταμιεύσεις, αν θέλετε, μέσα στην κοινωνία από τον Α ή τον Β πολίτη. Εάν όμως η ανακατανομή είναι σωστή, αν δηλαδή παίρνει ομόλογα το ασφαλιστικό ταμείο που είναι για τους συνταξιούχους και τη φορολογία την πληρώνει ο πλούσιος, αυτή η πληρωμή του χρέους είναι και κοινωνική πολιτική. Θέλω να σπάσει αυτός ο μύθος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μετανιώσατε, άραγε, ποτέ που αφήσατε τη λαμπρή σας καρριέρα στο εξωτερικό και ήρθατε στην Ελλάδα να αναλάβετε τέτοια κυβερνητικά πόστα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Η αλήθεια είναι ότι είχα αναγνωριστεί διεθνώς ως οικονομολόγος σε θέματα ανάπτυξης και νομισματικής πολιτικής. Κακά τα ψέματα, η Ελλάδα πάντα με τραβούσε, ήθελα να γυρίσω στον τόπο μου, γιατί νομίζω ότι ο τόπος μπορούσε να προχωρήσει μπροστά και ήθελα να συμβάλω σε αυτό. Γύρισα όταν είχα κλείσει ένα κομμάτι της επαγγελματικής μου καρριέρας στο εξωτερικό και όταν μπορούσα να πω ότι έρχομαι πια όχι ως πολιτευτής αλλά για να συμβάλω στην πολιτική. Γιατί δεν θεώρησα ποτέ την πολιτική επάγγελμα. Ήθελα την παραίτησή μου να την έχω πάντα στην τσέπη μου και να ξέρω ότι μπορώ να σταθώ οικονομικά στα πόδια μου και χωρίς τα εισοδήματα της πολιτικής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γι” αυτό και είχατε και τόσες συγκρούσεις.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Γι” αυτό και ακολούθησα και μια καρριέρα υψηλού ρίσκου, ήλθα σε ρήξη με συγκεκριμένα συμφέροντα που δεν ήθελαν μεταρρυθμίσεις που ήταν αναγκαίες για τον τόπο, έχω απολαύσει το έργο μου ως πολιτικός, είχα πολλές απογοητεύσεις και πολλές χαρές. Τελικά, πρέπει να σας πω ότι όχι, δεν το έχω μετανιώσει. Αποζητάω, βέβαια, και το κλίμα του εξωτερικού, τις επαγγελματικές μου ενασχολήσεις. Έχω κρατήσει μια επαφή. Δίδασκα, όπως ξέρετε το περασμένο εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων, (αν και ήμουν βουλευτής), ετοιμάζω δύο βιβλία επαγγελματικής φύσεως και, έτσι, δεν έχω χάσει τελείως την επαφή μου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν σας στεναχωρεί η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Με στεναχωρεί πάρα πολύ. Όταν βλέπεις ότι υπάρχουν ευκαιρίες και δεν τις εκμεταλλευόμαστε ως κοινωνία και ως πολιτική. Επειδή όμως είμαι μαχητικός, από χαρακτήρα, δεν το βάζω κάτω και συνεχίζω να πιέζω για πράγματα που είναι αναγκαία. Μιλήσαμε πριν για κάποιες αλλαγές που γίνονται τώρα. Αυτές τις έλεγα χρόνια μέσα στο ΠΑΣΟΚ. Ξέρετε, καμιά φορά η προσπάθεια δεν αποδίδει αμέσως, αναγνωρίζεται μετά από κάποιο χρόνο. Παρά τις απογοητεύσεις που είχα, σήμερα αισθάνομαι δικαιωμένος, γιατί αυτά που έλεγα, εδώ και καιρό, γίνονται σήμερα επίσημη πολιτική του κόμματός μου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι είδους συμφέροντα αντίκειντο στις μεταρρυθμίσεις σας;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν θέλω να αποδώσω κατ” ανάγκην μια κακή έννοια στα συμφέροντα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλή πάντως δεν είναι, όπως το λέτε.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Καλή δεν είναι. Όταν πρέπει να αλλάξεις, να κάνεις μια μεταρρύθμιση, είτε αυτή είναι στο χώρο της οικονομίας, είτε στο χώρο της παιδείας, είτε στο χώρο των ενόπλων δυνάμεων, αυτοί που έχουν βολευτεί με το σύστημα, έτσι όπως έχουν βολευτεί, δεν θέλουν να αλλάξουν, γιατί αλλαγή σημαίνει και αλλαγή ισορροπιών και απώλεια προνομίων. Βλέπουν το δικό τους, προσωπικό, συμφέρον και δεν βλέπουν ότι ένα άνοιγμα, μια αλλαγή, δίνει μια ανάσα, μια νέα προοπτική στον ίδιο το χώρο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μιλάτε για τους πολίτες, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις κλπ. ή και για άλλα συμφέροντα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Μιλάω και για οικονομικά συμφέροντα και για συντεχνιακές αντιλήψεις σε όλους τους χώρους. Αυτό όμως είναι ένα από τα προβλήματα της δημοκρατίας και η δουλειά του πολιτικού είναι να είναι σταθερός στις απόψεις του και να προσπαθήσει να έχει πρόσβαση στην κοινωνία, στον ενεργό πολίτη, να τον πείσει ότι αυτές οι αλλαγές είναι αναγκαίες για το καλό του τόπου. Ανάγκη σήμερα ο τόπος έχει από έναν πολίτη που βλέπει το δημόσιο συμφέρον πέρα από το δικό του. Αν κάθε ένας από εμάς βλέπει τη λειτουργία της δημοκρατίας υπό το πρίσμα του δικού του προσωπικού συμφέροντος, τίποτε δεν θα αλλάξει. Για να δεχτεί την αλλαγή, θα πρέπει να τον πείσουμε ότι αυτή η αλλαγή θα είναι τελικά προς το καλό του και ότι το προϊόν αυτής της προσπάθειας που του ζητάς να κάνει, θα γυρίσει πίσω στον ίδιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα λοιπόν θα πρέπει να αποκατασταθεί η αξιοπιστία του πολιτικού λόγου.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Και της πολιτικής πράξης θα έλεγα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό είναι πολύ δύσκολο έργο, γιατί ο κόσμος έχει μπει στη λογική του «όλοι ίδιοι είναι». Εσείς, όμως, οι πολιτικοί δημιουργήσατε αυτό το πρόβλημα και εσείς θα το λύσετε.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εγώ θα δεχθώ ότι υπάρχει πρόβλημα αξιοπιστίας. Και δεν υπάρχει καμιά μαγική συνταγή. Είναι θέμα χημείας περισσότερο: Βλέπεις έναν πολιτικό, τον ακούς και από την ιστορία του σε πείθει ότι αυτά που λέει θα τα κάνει ή το αντίθετο. Πράγματι, σήμερα, στην ελληνική κοινωνία, η αξιοπιστία της πολιτικής είναι σχετικά χαμηλά.
Δεν είναι όμως όλοι οι πολιτικοί το ίδιο, οι προθέσεις είναι διαφορετικές και πρέπει να σας πω ότι πολλοί είναι οι πολιτικοί που θέλουν να στηρίξουν ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, αυτός όμως που τολμά να κάνει τις ρήξεις δεν επιβραβεύεται. Επιβραβεύεται αυτός που κάνει τα λιγότερα και κάνει περισσότερες δημόσιες σχέσεις.
Εκεί όμως υπάρχει και ευθύνη – θα μου επιτρέψετε να σας πω – και σε εσάς τους δημοσιογράφους και στον πολίτη να διακρίνει ανάμεσα σε αυτόν που δεν κάνει πολλά και παριστάνει τον σοβαρό και σε εκείνον που είναι λίγο πιο σοβαρός και τολμηρός, αλλά, τι να κάνεις; Για να κάνεις ομελέτα πρέπει να σπάσεις και αυγά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό με φέρνει στην είσοδο των κων. Μάνου και Ανδριανόπουλου στο ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Ως ωών;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ως σπάσιμο, θα έλεγα.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εισαγωγικά θα πρέπει να πω ότι, προσωπικά, μου είναι συμπαθείς. Πολιτικά, φυσικά, είμαστε πάρα πολύ διαφορετικοί. Νομίζω ότι έχει γίνει πολλή συζήτηση για ένα θέμα το οποίο είναι κατ” εμέ περιφερειακό. Το ψηφοδέλτιο επικρατείας είναι, όπως ξέρετε, προνόμιο του Προέδρου κάθε κινήματος να το επιλέξει. Ο Γιώργος Παπανδρέου επέλεξε αυτήν την προσέγγιση, δίνοντας τη δυνατότητα σε άτομα όπως ο κος. Μάνος και ο κος. Ανδριανόπουλος να έχουν μια πολιτική παρουσία στη Βουλή.
Και πράγματι, στην επόμενη βουλή θα γίνει ένας έντονος πολιτικός διάλογος για πολιτικές επιλογές, για το πρόγραμμα της Ελλάδος στις επόμενες δεκαετίες. Θεώρησε λοιπόν – και σωστά νομίζω – ότι θα ήταν χρήσιμο να είναι παρόντα και αυτά τα πρόσωπα. Το γεγονός ότι είναι φιλοξενούμενοι στο δικό μας ψηφοδέλτιο δε σημαίνει ότι θα συνδιαμορφώσουμε τη δική μας πολιτική. Οι πολιτικές μας θέσεις είναι ξεκάθαρες στο πρόγραμμά μας και αυτές οι θέσεις θα παραμείνουν αναλλοίωτες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε ποιο επίπεδο θα σας βοηθήσουν, λοιπόν;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το γεγονός ότι η ΝΔ έχει ενοχληθεί τόσο πολύ από την παρουσία τους στο ψηφοδέλτιο σημαίνει ότι η εκφορά του πολιτικού τους λόγου της δημιουργεί κάποιους τριγμούς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ανακουφισμένους τους είδα, κε. Αρσένη.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Όχι, αν ήταν τόσο ανακουφισμένοι, δεν θα επέμεναν πάνω σε αυτό το θέμα. Εγώ, πάντως, θέλω να ξεκαθαρίσω το θέμα από τη δική μας πλευρά. Είναι φιλοξενούμενοι, έχουν πολιτικές θέσεις που δεν συγκλίνουν με τις δικές μας, το κυβερνητικό μας πρόγραμμα θα ακολουθήσει αυτό που λέμε εμείς, ως ΠΑΣΟΚ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα έχετε εντάξει αποκλίνουσες δυνάμεις στο ΠΑΣΟΚ;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Στη βουλή θα λειτουργήσουν ως αδέσμευτοι, ανεξάρτητοι βουλευτές, δεν έχουν ενταχθεί στο ΠΑΣΟΚ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Βρίσκονται όμως σε περίοπτη θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και προκάλεσαν και κάποιες αντιδράσεις στον κόσμο.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν έχω κανένα λόγο να το κρύψω αυτό το πράγμα: Και σε επίπεδο στελεχών, αλλά και σε επίπεδο ψηφοφόρων αντιμετώπισα αυτό το πρόβλημα και την κριτική, τους εξήγησα το θέμα, όπως το εξηγώ και σε εσάς: Ερμηνεύω την κίνηση αυτή σαν μια χειρονομία να ενταχθούν στη Βουλή, όχι στο ΠΑΣΟΚ, αυτά τα πρόσωπα. Στον διάλογο που θα ακολουθήσει, γιατί να μην έχουμε και μια ακραία νεοφιλελεύθερη φωνή μέσα στη Βουλή, όπως ακριβώς έχουμε τη συντηρητική φωνή της λαϊκής δεξιάς που εκφράζει η ΝΔ, όπως ακριβώς έχουμε και τη φωνή των άλλων κομμάτων, που ελπίζω να μπουν στη Βουλή; Γιατί στη Βουλή διαμορφώνεται ένα πολιτικό κλίμα, δεν είναι μόνο οι αποφάσεις και τα νομοσχέδια, γίνεται κι ένας πολιτικός διάλογος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Λέτε λοιπόν πως οι κ.κ. Μάνος και Ανδριανόπουλος έχουν ένα πολιτικό λόγο που πρέπει να αρθρώνεται και γι” αυτό τους εντάξατε στα ψηφοδέλτιά σας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Έτσι ερμηνεύω την πρωτοβουλία του Γ. Παπανδρέου και ως τέτοια πρωτοβουλία την αποδέχομαι: Να ενταχθούν αυτά τα άτομα στον κορμό του ΠΑΣΟΚ, το οποίο έχει πολύ διαφορετική πολιτική από αυτούς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όταν θα γίνονται κρίσιμες ψηφοφορίες και, ενδεχομένως, υπάρχει διαφωνία από τους πολιτικούς αυτούς άνδρες, δεν θα υπάρξει πρόβλημα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εκεί μπορεί να δημιουργηθεί ένα θέμα, αλλά αυτό αφορά αυτούς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κε. Αρσένη, να σας ευχαριστήσω.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κι εγώ σας ευχαριστώ.
