ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό που διαφοροποιεί και βάζει δικλείδες ασφαλείας ανάμεσα στα κόμματα είναι οι οικονομικές τους διαφορές.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Πράγματι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακούγεται πολύ συχνά ότι τα δύο κόμματα μοιάζουν, συμφωνούν σε βασικές κατευθύνσεις. Θα ήθελα το σχόλιό σας. Εγώ ήδη έχω παρουσιάσει το ρεπορτάζ μου.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Άκουσα ορισμένα σχόλια σχετικά με τις συγκρίσεις που κάνατε σχετικά με το φορολογικό σύστημα και πρέπει να σας πω ότι ήταν πράγματι μια θαυμάσια περίληψη. Εγώ θα έλεγα ότι σε αυτό το θέμα οι διαφορές δεν είναι πολύ μεγάλες, άλλωστε υπάρχουν και συγκλίνουσες απόψεις γι” αυτό. Η διαφορά όσον αφορά στο φορολογικό είναι η ανάγκη που τονίζουμε εμείς να έχουμε ένα αποτελεσματικό, δίκαιο φορολογικό σύστημα, σταθερό για 10 χρόνια. Και ελπίζω, μετά τις εκλογές, να υπάρξει μια διακομματική συμφωνία, γιατί αυτό που έχει κατ” εξοχήν ανάγκη ο επιχειρηματίας είναι η βεβαιότητα και η σταθερότητα.
Όσον αφορά στις διαφορές στο οικονομικό πρόγραμμα, νομίζω ότι οι διαφορές είναι δύο: Η μία είναι ότι εμείς δεν φοβόμαστε να πούμε ότι στη σημερινή εποχή χρειαζόμαστε ένα πολύ δυνατό κοινωνικό κράτος. Χρειαζόμαστε να αυξήσουμε τις δαπάνες για κοινωνική πολιτική, που δεν είναι μόνο θέματα συντάξεων, αλλά και παιδείας, υγείας και κοινωνικής πολιτικής γενικότερα.
Η ΝΔ, ενώ μιλάει για κοινωνική πολιτική, ουσιαστικά αποβλέπει σε μείωση των δαπανών, σε συρρίκνωση δηλαδή του κράτους, πράγμα που κατ” ανάγκην θα δημιουργήσει προβλήματα στην κοινωνική πολιτική, στην αποδόμηση του κοινωνικού κράτους. Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά: Δεν μπορεί η ΝΔ από τη μία μεριά να λέει ότι εμείς θα κάνουμε κοινωνική πολιτική και από την άλλη να λέει ότι θα περιορίσει τις δαπάνες. Περιορισμός των δαπανών σημαίνει είτε ότι θα γίνουν απολύσεις στο Δημόσιο Τομέα, είτε ότι θα μειωθούν οι μισθοί είτε ότι θα μειωθούν οι συντάξεις, ή θα αποδομηθεί το κοινωνικό κράτος, ή θα ιδιωτικοποιηθούν οι δαπάνες παιδείας και υγείας.
Η δεύτερη διαφορά, η οποία είναι, νομίζω, πιο σημαντική έγκειται στην έννοια της ανάπτυξης. Η ΝΔ επαφίεται στη λειτουργία της αγοράς και στις ξένες επενδύσεις, οι οποίες κατά κάποιο τρόπο θα αυξήσουν την παραγωγή μας από το 4 και κάτι που είναι τώρα στο 5% τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Εμείς διαφωνούμε. Δεν έχουμε καμία αντίρρηση ότι η ανάπτυξη θα γίνει μέσα από επενδύσεις, καμία αντίρρηση στο να έρθουν ξένες επενδύσεις, αλλά αυτά από μόνα τους δεν αρκούν και θα πάρουν χρόνο.
Εμείς πιστεύουμε ότι τώρα το κράτος πρέπει να είναι κράτος-επιτελείο για την ανάπτυξη, να στοχεύσει πού θέλει να πάει την οικονομία και να δημιουργήσει συγκεκριμένα κίνητρα και πλαίσιο λειτουργίας, με ενδιάμεσους αναπτυξιακούς φορείς στις τοπικές κοινωνίες, αυτό δηλαδή που παλαιότερα αποκαλούσαμε «δημοκρατικό προγραμματισμό». Στην πρώτη φάση, τουλάχιστον, από το 2005 και μετά, θα πρέπει οι δαπάνες για την ανάπτυξη να είναι ουσιαστικά από εσωτερικούς πόρους. Αυτές είναι οι δύο μεγάλες διαφορές: Στοχευμένη ανάπτυξη, για εμάς, που προγραμματίζει την οικονομία να κινηθεί σε συγκεκριμένους τομείς που πολιτικά επιλέγουμε και ανάπτυξη που αφήνεται στους κανόνες της αγοράς, να πάμε δηλαδή όπου μας πάει η αγορά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ανεργία, απασχόληση, ανάπτυξη.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Στο θέμα της ανεργίας, θα πρέπει να δούμε ακριβώς τι γίνεται. Πρώτα απ΄ όλα, σας λέω το αυτονόητο: Η ανεργία θα απορροφηθεί μόνο εφ” όσον έχουμε αύξηση της παραγωγής, μόνο δηλαδή εφ” όσον έχουμε ανάπτυξη. Η ανάπτυξη όμως από μόνη της δεν αρκεί. Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα, επειδή μιλήσαμε πριν για στοχευμένη ανάπτυξη.
Αν θέλουμε να φτιάξουμε ένα δρόμο που θα περνάει πάνω από το βουνό, σίγουρα θα δημιουργήσουμε παραγωγή και θα αυξηθεί το εισόδημα. Το εισόδημα αυτό πού θα πάει; Θα πάει στα εισοδήματα των κατασκευαστών και σε μισθούς, κυρίως, οικονομικών μεταναστών. Θα γίνει λοιπόν ανάπτυξη με συγκεκριμένο αποτέλεσμα όσον αφορά στην οικονομία και την απασχόληση του εργατικού δυναμικού. Αν κάνουμε άλλη ανάπτυξη, με τα ίδια λεφτά, αν προχωρήσουμε π.χ. σε αλλαγή των καλλιεργειών με κάποια αγγειοβελτιωτικά έργα, χρησιμοποιώντας αγρότες, έλληνες γεωπόνους και άλλους επιστήμονες, έχουμε πάλι αύξηση της παραγωγής, ισοδύναμη με το προηγούμενο παράδειγμα, αλλά η κατανομή θα είναι διαφορετική και θα απασχολήσουμε κυρίως ελληνικά εργατικά χέρια.
Επομένως, δεν αρκεί να μιλάμε για ανάπτυξη. Θέλουμε ανάπτυξη που θα δημιουργεί θέσεις εργασίας. Στην Αμερική, π.χ. που έχουμε τώρα ανάπτυξη, έχουμε ανάπτυξη χωρίς αύξηση της απασχόλησης. Αυτό είναι ένα θέμα που πρέπει να προσέξουμε και εμείς το έχουμε προσέξει ιδιαίτερα στο πρόγραμμά μας. Κυρίως για τους νέους.
Το δεύτερο θέμα στο οποίο δίνουμε προτεραιότητα είναι ότι οι νέοι που βγαίνουν από τα ΙΕΚ από τα Πανεπιστήμια, δεν έχουν μια κατάρτιση, πέρα από τη γενική τους παιδεία που να τους φέρνει πολύ κοντά στη ζήτηση της αγοράς. Βγάζουμε μορφωμένους ανθρώπους οι οποίοι όμως δεν έχουν τη δυνατότητα προσαρμογής στις ανάγκες της αγοράς. Χρειαζόμαστε λοιπόν έναν επαγγελματικό προγραμματισμό και προγράμματα κατάρτισης, ώστε να δώσουμε τη δυνατότητα στους νέους να καταλάβουν θέσεις εργασίας για τις οποίες υπάρχει ζήτηση, αλλά δεν υπάρχει προσφορά.
Το τρίτο, που κράτησα για το τέλος, είναι ότι ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας μαραζώνει: Δεν είμαστε ιδιαίτερα ανταγωνιστικοί στη βιομηχανική παραγωγή και εκεί μπορεί να παρουσιαστούν φαινόμενα ανεργίας σε άτομα της ηλικίας των 55, που δύσκολα μπορούν να επανακαταρτιστούν ή να τοποθετηθούν σε άλλες βιομηχανίες. Εκεί πρέπει να έχουμε ένα πολύ δυνατό πρόγραμμα κοινωνικής αρωγής, ώστε να δώσουμε τη δυνατότητα στους ανθρώπους αυτούς να ζήσουν με αξιοπρέπεια και όχι με μικρές επιδοτήσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν δημιουργήθηκε όμως ένα πρόβλημα με όσα ακούστηκαν περί ανασφάλιστης εργασίας; Ο νέος θα είναι φρέσκος, πιο καλά καταρτισμένος από εμένα, δεν θα κοστίζει στον εργοδότη μου όσο εγώ, επομένως θα μου δείξει την πόρτα
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Έχετε δίκιο. Ένα σχέδιο ή μία πρόταση που δίνει κίνητρα για εργασία στους νέους δεν πρέπει να καταλήγει ουσιαστικά σε απόλυση εργαζομένων άλλων ηλικιών. Επομένως, τα κίνητρα θα πρέπει να είναι για πρόσθετη εργασία και όχι για αντικατάσταση εργασίας. Αυτό είναι αυτονόητο. Το θέμα είναι αν πράγματι μπορείς να το ελέγξεις αυτό. Εγώ πιστεύω ότι μπορεί να ελεγχθεί και πρέπει να απαγορευθεί σε μια επιχείρηση που έχει κίνητρα για απασχόληση νέων να απολύσει, όσο κάνει χρήση αυτού του μέτρου, προσωπικό που ήδη εργάζεται εκεί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Λένε ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν συμμάχησε με τα εργατικά στρώματα και ότι συμβιβάστηκε με το μεγάλο κεφάλαιο. Οι εργαζόμενοι τα βγάζουν δύσκολα πέρα.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτός ο συλλογισμός έχει κάποια βάση και τον αποδέχομαι κι εγώ. Αυτό είναι ένα από τα φαινόμενα της παγκοσμιοποίησης, ότι δημιουργεί άνισες κατανομές του εισοδήματος μέσα στις χώρες, όχι μόνο μέσα στην Ελλάδα, αλλά θα το δείτε και στη Γαλλία και στη Γερμανία και αλλού. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Θα πρέπει να πάρουμε μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Αναδιανομή του εισοδήματος σημαίνει ότι από χώρους όπου υπάρχει οικονομική άνεση σε εισοδήματα ή κέρδη πέρα από τα αναμενόμενα που χρειάζονται για να γίνουν νέες επενδύσεις, πρέπει να λειτουργήσει το φορολογικό σύστημα.
Πρέπει να είμαστε αυστηροί και προς την κατεύθυνση του κεφαλαίου, αν και οι αριστεροί φίλοι μας θα πρέπει να καταλάβουν ότι υπάρχουν και όρια πέρα από τα οποία δεν μπορείς να ωθήσεις το κεφάλαιο. Ξέρετε, αν το σπρώξεις και πάρα πολύ, μπορεί να φύγει και από τη χώρα. Υπάρχουν όμως και όρια τα οποία εγώ δέχομαι ότι δεν έχουμε εξαντλήσει και τα οποία πρέπει να εξαντληθούν. Από την άλλη πλευρά, το ΠΑΣΟΚ έχει κάνει πολλά όσον αφορά στις εργασιακές σχέσεις και νομίζω ότι στη νέα τετραετία, πρέπει να δεσμευθούμε ότι οι αλλαγές που θα κάνουμε δεν θα θίξουν κεκτημένα των εργαζομένων και ότι θα δημιουργήσουν ένα αίσθημα ασφάλειας στον εργαζόμενο που σήμερα δεν έχει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι απασχολήσιμοι δεν είναι μια υποχώρηση, κε. Αρσένη;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτός είναι ένας όρος που δεν μου αρέσει. Δεν ξέρω, όλοι είμαστε απασχολήσιμοι και όλοι είμαστε βιώσιμοι. Εγώ θα έλεγα ότι σε αυτά τα θέματα – και θα καλούσα και τα κόμματα της αριστεράς – θα πρέπει να διερευνήσουμε προγραμματικές συμφωνίες. Εγώ δεν νομίζω ότι οι στόχοι μας διαφέρουν, αρκεί και οι ίδιοι να δουν ότι υπάρχουν και κάποια όρια πέρα από τα οποία δεν μπορούμε να πάμε. Χρειάζεται, πράγματι, σε αυτό θα συμφωνήσω, μια προσέγγιση στα εργασιακά, για να αισθανθεί ο εργαζόμενος το κράτος κοντά του.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με ποιους νιώθετε πιο άνετα στην επικοινωνία; Με την αριστερά ή με τον κο. Μάνο και Ανδριανόπουλο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εγώ αισθάνομαι και είμαι αριστερός. Ο κος. Μάνος και ο κος. Αδριανόπουλος είναι πρόσωπα που εκτιμώ ιδιαίτερα για το ήθος τους, διαφωνώ όμως κάθετα με τις απόψεις και τις προσεγγίσεις τους. Ανήκουν σε μια νεοφιλελεύθερη προσέγγιση, η οποία ,νομίζω, έχει χρεωκοπήσει στις άλλες χώρες. Πιστεύω ότι και αυτοί θα δουν τα πράγματα διαφορετικά, θα δουν ότι η προσέγγισή τους είναι λάθος. Εν πάση περιπτώσει, με αυτούς μπορώ να έχω έναν ευχάριστο διάλογο, όχι όμως και σύγκλιση απόψεων. Με την αριστερά, μπορώ να επιδιώξω και ελπίζω να έχω και σύγκλιση απόψεων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την καλημέρα μου, κε. Αρσένη.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Καλή σας μέρα.