ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλησπέρα σας, κε Αρσένη. Όλα καλά;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Όχι όλα, αλλά τουλάχιστον υπάρχει μπροστά μας η προοπτική του Πάσχα και ο κόσμος ετοιμάζεται ψυχολογικά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να μιλήσουμε για τη διεύρυνση. Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται η κατάσταση για την Ελλάδα στη διευρυμένη Ευρώπη, λαμβάνοντας υπόψη και τον παράγοντα Τουρκία στο μεταπολεμικό σκηνικό του Ιράκ που έφερε την Τουρκία σε μία δύσκολη θέση που μπορεί να ξεσπάσει σε βάρος μας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες για το μέλλον. Θα ήταν καλό πάντως, ευθύς εξ αρχής, να πούμε ότι, αν δεν επρόκειτο για το κυπριακό, η Ελλάδα δεν θα είχε κανένα λόγο να υποστηρίξει αυτή τη στιγμή τη διεύρυνση. Μία διεύρυνση που γίνεται χωρίς αύξηση των κοινοτικών πόρων, σε μία στιγμή που, ακόμα, δεν έχουμε αποφασίσει μεταξύ μας πώς θα κυβερνηθεί η λεγόμενη Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτοί οι παράγοντες είναι αρνητικοί και τα προβλήματα είναι μπροστά μας.
Η πρόκληση είναι να βρούμε έναν τρόπο διακυβέρνησης της ΕΕ, που δεν θα έχει δημοκρατικό έλλειμμα, δεν θα ισοπεδώνει τα κράτη-έθνη, ταυτόχρονα όμως έχει και μία ευρωπαϊκή συνοχή και μία κοινή πολιτική στα κοινωνικά, στα οικονομικά θέματα και πρώτα απ” όλα στα θέματα ασφάλειας.
Εγώ δεν είμαι αισιόδοξος. Νομίζω ότι θα προκύψει μία Ευρώπη a la carte, όπου θα υπάρχουν σχηματισμοί μέσα στην ευρύτερη ΕΕ (όπως έχουμε σήμερα με το ευρώ – 12 μόνο χώρες), θα έχουμε και μία ομάδα χωρών που θα είναι διατεθειμένες να προχωρήσουν περισσότερο σε μία πολιτική συνεργασία μεταξύ τους σε θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής και στο απώτερο μέλλον θα δούμε τι θα προκύψει. Θέλω δηλαδή να πω ότι δεν πρέπει να έχουμε την ψευδαίσθηση ότι, σήμερα, με τις 25 χώρες, έχουμε μία πραγματικά ισχυρή Ευρώπη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εφόσον δεν έχουν λυθεί τα θεσμικά και τα οικονομικά θέματα
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Είναι ανοικτή η ατζέντα. Δεν ξέρουμε τι θα προκύψει. Σας έχω πει – νομίζω σε μία συνέντευξη που έχουμε κάνει αρκετό καιρό πριν – ότι για να προκύψει μία ισχυρή Ευρώπη θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μία πολύ μεγάλη Ευρώπη που θα έχει τουλάχιστον μία προγραμματική συμφωνία με τη Ρωσία.
Μία τέτοια Ευρώπη μπορεί πράγματι να είναι μία πολιτική και οικονομική οντότητα που θα μπορέσει με όρους ισοτιμίας να μιλά με την Αμερική και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μίας παγκόσμιας διακυβέρνησης που δεν στηρίζεται στη μονοκρατορία των ΗΠΑ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Βέβαια, γιατί, μέχρι τώρα, οποιαδήποτε συνεργασία με τις ΗΠΑ γίνεται με αμερικανικούς όρους.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το είδατε από το χθεσινό communique της ΕΕ που έλεγε ότι είμαστε αναγκασμένοι να δεχθούμε το «ο γέγονε, γέγονε» και κατά κάποιο τρόπο, μέσω του ΟΗΕ, να παίξουμε κάποιο ρόλο στο νέο αυτό κεφάλαιο, το οποίο άνοιξαν οι ΗΠΑ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στο Ιράκ εννοείτε.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν είναι μόνο το Ιράκ. Θα υπάρξει και συνέχεια. Κι εδώ μπαίνει και το θέμα που θίξατε στην αρχή, όσον αφορά στην Τουρκία. Η Τουρκία, θεωρώ ότι έκανε κακούς χειρισμούς για τον εαυτό της όσον αφορά στον πόλεμο στο Ιράκ και το κυπριακό, πράγμα που σημαίνει ότι θα είναι αναγκασμένη να επανεξετάσει το θέμα. Στο βαθμό που θα δει ότι όλες οι κινήσεις της δεν ανοίγουν το δρόμο προς την ΕΕ, μπορεί η πολιτική της να σκληρύνει, οπότε ίσως θα πρέπει να περιμένουμε μία σκλήρυνση και στο θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό απαιτεί αποφασιστικότητα και επιδεξιότητα από την πλευρά μας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Θα χρειαστεί να μην έχουμε και ψευδαισθήσεις. Ξέρετε, εγώ από χρόνια τώρα το λέω, δεν πρέπει να πιστέψουμε στις «κατά βάθος καλές προθέσεις της Τουρκίας». Έγιναν πάρα πολλές, καλές χειρονομίες από τη δική μας πλευρά προς την Τουρκία, μην ξεχάσουμε τη χειρονομία που κάναμε στο Ελσίνκι γι” αυτούς, αλλά τα οφέλη ήταν πολλά για την Τουρκία, χωρίς όμως όφελος για την Ελλάδα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μας υπενθυμίσατε ότι στο Ελσίνκι η Ελλάδα συναίνεσε να είναι η Τουρκία υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Μία κίνηση που απετέλεσε ένα τεράστιο βήμα για την Τουρκία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να περάσουμε και στα θέματα του κυβερνώντος κόμματος. Πριν από λίγο ακούσαμε και ένα απόσπασμα από παλαιότερη συνέντευξή σας που καταδεικνύει ότι και γι” αυτό το θέμα είχατε μιλήσει πολύ νωρίς. Η διαφθορά στη δημόσια ζωή είναι γεγονός, σε όλα τα επίπεδα και καταλήγει να είναι αντιπαραγωγικός παράγοντας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό που λέμε οι οικονομολόγοι είναι ότι ανεβάζει το κόστος της παραγωγής. Η διαφθορά είναι ακριβή. Είναι όμως κάτι χειρότερο: Παραλύει την κοινωνική και την οικονομική λειτουργία.
Εγώ σκεφτόμουν κάτι, επειδή, όπως ξέρετε, μου αρέσει να μιλάω με τη νεολαία και τα παιδιά. Σκεφτείτε το εξής: Ας υποθέσουμε ότι πηγαίνουμε να μιλήσουμε στα παιδιά των 17-18 ετών, που τελειώνουν το Λύκειο και μπαίνουν στα Πανεπιστήμια ή στην παραγωγή. Ας υποθέσουμε ότι τους συμβουλεύουμε για την πορεία τους, τους λέμε δηλαδή ότι πρέπει να είναι έντιμοι, εργατικοί κλπ., με βάση πολιτισμικές αξίες καταξιωμένες. Θα μας κοιτάνε κάπως περίεργα, γιατί γνωρίζουν ότι στην πραγματική ζωή δεν επιβραβεύεται ούτε η δημιουργία, ούτε ο κόπος, αλλά οι αεριτζήδες, οι άνθρωποι που είναι μέσα στη διαπλοκή και τη διαφθορά. Όταν αυτό έχει γενικευθεί, στο βαθμό που έχει γενικευθεί και στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα, τότε αφομοιώνεται μέσα στη συμπεριφορά του πολίτη και οδηγούμαστε σε μία περίοδο παρακμής.
Πρέπει λοιπόν να αντιδράσουμε σε αυτό. Και η αντίδραση δεν πρέπει να είναι αντίδραση κατασταλτική, αν πιάσουμε δηλαδή κάποιον ο οποίος έχει εμπλακεί να τον τιμωρούμε – βεβαίως να γίνει και αυτό. Το θέμα είναι ότι πρέπει η αντίδρασή μας να είναι προληπτική. Νομίζω ότι πρέπει να έχουμε μία βασική αλλαγή κλίματος στη συμπεριφορά μας, στη συναλλαγή μας στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, και αυτό δεν γίνεται με λόγια. Η συστημική αλλαγή για την οποία μιλάω εγώ χρειάζεται ένα καινούριο πολιτικό και κοινωνικό ξεκίνημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς όμως θα γίνει αυτό, κε Αρσένη; Τι θα μπορούσε να είναι καθαρτήριο για το ΠΑΣΟΚ; Τα πράγματα έχουν προχωρήσει πάρα πολύ.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Πράγματι, νομίζω ότι έχουν προχωρήσει πολύ. Η ευθύνη είναι μεγάλη και ανήκει σε όλους. Φυσικά, την κύρια ευθύνη την έχει η κυβέρνηση, η οποία πρέπει να προστατεύσει και τον εαυτό της και το πολίτευμα και το δημόσιο τομέα.
Ευθύνη όμως έχουν και τα κόμματα που πρέπει να προστατεύσουν τη λειτουργία τους από συμπτώματα αλαζονείας και διαφθοράς. Ευθύνη όμως έχει επίσης και η βουλή, εμείς οι βουλευτές. Ατομικά μπορεί να μην έχουμε πλέον ιδιαίτερη δύναμη, νομίζω όμως ότι μπορούμε να πάρουμε πρωτοβουλίες.
Και σας το λέω αυτό, ότι εγώ τουλάχιστον προτίθεμαι να βοηθήσω να ληφθούν πρωτοβουλίες στη βουλή, αμέσως μετά τις διακοπές, για να υπάρξει ένα πλαίσιο λειτουργίας της κοινωνίας, της πολιτείας – ιδίως στο δημόσιο τομέα – το οποίο θα μας προστατεύει από αυτά τα παρακμιακά συμπτώματα της διαφθοράς και της διαπλοκής.
Το θέμα όμως δεν θα λυθεί με το να πιάσουμε κάποιον, ένα δημόσιο υπάλληλο ή κάτι ανάλογο. Το θέμα είναι να γίνει μία κάθαρση η οποία γίνεται από ψηλά προς τα κάτω κι όχι από κάτω προς τα επάνω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς το εννοείτε αυτό; Ειδικά το ΠΑΣΟΚ τι πρέπει να κάνει ως κόμμα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Νομίζω ότι το ΠΑΣΟΚ που είναι στην εξουσία αρκετά χρόνια και έχει υποστεί και μία φθορά από την άσκηση της εξουσίας, θα πρέπει να δει με αυτοκριτική διάθεση τα συμπτώματα αυτά και να προστατεύσει τον εαυτό του.
Θα έβλεπα την ανάγκη της σύγκλησης της Κεντρικής Επιτροπής που θα ασχοληθεί ακριβώς με αυτό το θέμα. Δεν μπορούμε να λέμε ότι αυτό το θέμα αφορά μόνο τη Δικαιοσύνη. Βεβαίως την αφορά. Είναι όμως και ένα θέμα πολιτικό και πρέπει να λυθεί πολιτικά. Πρέπει να προστατεύσουμε τη φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ και να ξεριζώσουμε συμπτώματα παρακμής, τα οποία είναι φυσιολογικό να έχουν αναπτυχθεί σε ένα κόμμα που είναι στην εξουσία τόσα χρόνια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, πολύ σας ευχαριστώ γι” αυτή τη συνέντευξη.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κι εγώ σας ευχαριστώ.
