ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακόμα και μετά τη συνάντηση στο Μπέλφαστ, το τοπίο φαίνεται θολό, έτσι δεν είναι;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Υπάρχει κάτι που δεν μου αρέσει σε όλη αυτή την προσπάθεια και πρέπει να σας το πω ειλικρινά: Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλος ο κόσμος θέλει τα Ηνωμένα Έθνη να παίξουν έναν βασικό, κυρίαρχο ρόλο, στην εποχή μετά τον πόλεμο στο Ιράκ.
Από την άλλη πλευρά όμως, πρέπει να προσέξουμε – και αυτό είναι που με ανησυχεί ιδιαίτερα – να μην νομιμοποιηθεί εκ των υστέρων ο πόλεμος στο Ιράκ. Τα Ηνωμένα Έθνη δηλαδή θα πρέπει να πάνε εκεί, αλλά ταυτόχρονα, η ίδια απόφαση για την ανάμειξη του ΟΗΕ θα πρέπει να λέει ότι ο πόλεμος ήταν παράνομος, αντίθετος στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, καθώς και ότι θα πρέπει να μπει ένα τέρμα σε τέτοιου είδους επεμβάσεις. Θυμάστε βέβαια ότι οι Αμερικανοί μας έχουν πει ότι δεν θα τελειώσουνε στο Ιράκ. Η εκ των υστέρων νομιμοποίηση μέσω του ΟΗΕ και η συμμετοχή ευρωπαϊκών χωρών για τη μοιρασιά των λαφύρων με απασχολεί ιδιαίτερα. Γι” αυτό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν ξέρω πόσο ρεαλιστική είναι αυτή η πρόταση
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Είναι – ας πούμε – μινιμαλιστική, με δεδομένη την αλαζονεία των αμερικανών ηγετών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και με δεδομένους τους στόχους τους, όχι μόνο την αλαζονεία τους
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς δεν πρέπει να πιέζουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι δεν πρέπει να τα ξαναβρούνε με βασικό αντικείμενο τη μοιρασιά του πλούτου και του εισοδήματος στην περιοχή και με ταξιθέτη τα Ηνωμένα Έθνη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Αρσένη, ή έχουμε ένα αμερικανικό δόγμα που θα συνεχιστεί ή έχουμε μία ενέργεια που – στο βάθος – έχει συνετίσει αλλά προς το παρόν δεν φαίνεται. Αυτό θα φανεί από τον τρόπο της γεφύρωσης του χάσματος ανάμεσα σε Ευρώπη και Αμερική. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε δείγματα πολιτικής υποχώρησης των αμερικανών.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εδώ μπορεί να έχουμε ένα φαινόμενο επανάληψης της κυπριακής εμπειρίας: Μπορεί από ένα κακό συμβιβασμό και την νομιμοποίηση του αμερικανικού δόγματος να μας σώσουν οι ίδιοι οι αμερικανοί που δεν θέλουν καμία κουβέντα με ανθρώπους που θέλουν να συμβιβαστούν. Γιατί οι αμερικανοί είναι σαφείς: Δεν θέλουν ουσιαστική ανάμειξη του ΟΗΕ. Παίρνοντας λοιπόν μία μαχητική θέση σε αυτό, μπορούν να δυσκολέψουν προθέσεις που υπάρχουν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού για έναν συμβιβασμό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτή η γεφύρωση που αναφέρατε εξαρτάται από το πώς θα διαχειριστούν την επόμενη μέρα την κατάσταση στο Ιράκ οι αμερικανοί. Ακόμη είναι νωρίς να δούμε αν επιμένουν, επειδή ο πόλεμος συνεχίζεται και ενδεχομένως οι εμπειρίες τους από αυτόν τους έχουν κάνει να αναθεωρήσουν τα σχέδια του δόγματός τους.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Επί του παρόντος πάντως, έχουμε κάποιες ενδείξεις. Παρά τις πιέσεις που ασκεί ο Μπλερ στον Μπους, οι αμερικανοί δεν είναι διατεθειμένοι να βρουν έναν χώρο όπου τα θέματα αυτά θα γίνουν αντικείμενο συμβιβασμού. Υπάρχουν όμως και πράγματα που δεν γνωρίζουμε, δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στο Ιράκ, ποια θα είναι η εσωτερική πολιτική κατάσταση. Γι” αυτό ας περιμένουμε. Πάντως, αυτό το θέμα νομίζω ότι θα πρέπει να το δούμε από μία άλλη πλευρά, που μέχρι στιγμής δεν συζητιέται. Και εδώ νομίζω ότι μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο η ΕΕ και η ελληνική προεδρία να πάρει κάποιες πρωτοβουλίες: Είναι σαφές ότι στην αντιπαράθεση μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής με όρους στρατιωτικούς, η Ευρώπη δεν έχει τις πολιτικές ηγεσίες που θα ήταν ικανές να δημιουργήσουν ένα αντίπαλο δέος στην Αμερική. Όμως στον οικονομικό τομέα τα πράγματα είναι διαφορετικά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πριν περάσουμε στον οικονομικό τομέα, νομίζετε ότι, κι αν ακόμη είχαμε τις προσωπικότητες, υπάρχουν τα μέσα και οι συμμαχίες που θα επέτρεπαν να δημιουργηθεί το αντίπαλο δέος;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Ειλικρινά πιστεύω ότι για την Ευρώπη είναι θέμα πολιτικών ηγεσιών που αυτή τη στιγμή δεν έχει. Εάν η Ευρώπη είχε δυνατές πολιτικές ηγεσίες, θα μπορούσε να ήταν μία τροχοπέδη σε αυτό το τρελό αμερικανικό δόγμα που – στο κάτω-κάτω – είναι και εις βάρος της ίδιας της Αμερικής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εδώ βλέπετε ότι είναι κατακερματισμένος ο υπόλοιπος κόσμος: Η Ρωσία, η Κίνα και οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν εντελώς διαφορετικά συμφέροντα και επιδιώξεις.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό σημαίνει ισχυρή πολιτική ηγεσία. Ισχυρή πολιτική ηγεσία είναι αυτή η οποία μπορεί να πείσει και άλλες δυνάμεις όπως είναι αυτή τη στιγμή η Ρωσία, η οποία νομίζω αυτή τη στιγμή θα ήταν έτοιμη να συνταχθεί με την ευρωπαϊκή προσέγγιση ή ακόμη και την Κίνα. Αυτή η πολιτική προσέγγιση δεν έχει γίνει ακόμη, δεν υπάρχουν καν τα στοιχεία μίας τέτοιας προοπτικής και γι” αυτό δεν αξίζει τον κόπο να το συζητάμε σήμερα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να περάσουμε τώρα στα οικονομικά;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό που δεν έχει συζητηθεί, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, και μου κάνει εντύπωση είναι ότι το οικονομικό πρόβλημα δεν είναι μόνο ανοικοδόμηση του Ιράκ. Το οικονομικό πρόβλημα έγκειται στο ποιος χρηματοδοτεί σήμερα την Αμερική. Αν δείτε τους λογαριασμούς σε παγκόσμιο επίπεδο, θα διαπιστώσετε ότι έχουμε μία Αμερική που αυξάνει ιλιγγιωδώς τα ελλείμματά της και μία Ευρώπη η οποία έχει πλεονάσματα. Η χρηματοδότηση της Αμερικής αυτή τη στιγμή – και στο μέλλον ακόμη περισσότερο – θα γίνει από ευρωπαϊκά κεφάλαια. Δηλαδή την ύφεση στην Αμερική θα την πληρώσει η Ευρώπη.
Σε οικονομικό επίπεδο, νομίζω, οι ευρωπαίοι είναι πιο θαρραλέοι, εάν συνεχιστεί αυτό. Γιατί θα συνεχιστεί, θα προχωρήσουν στην Αμερική με τη μείωση των φόρων, που είναι ένα προεκλογικό τέχνασμα, θα ανοίξουν τα ελλείμματά τους λόγω της πολεμικής τους επέμβασης. Αυτά τα ελλείμματα θα χρηματοδοτηθούν με εισροές από την Ευρώπη. Θα έχουμε λοιπόν μία κάμψη στην αμερικανική οικονομία και μία ύφεση στην Ευρώπη. Αυτό το θέμα πρέπει να τεθεί. Κι εδώ μπαίνει και το θέμα της σχέσης δολαρίου – ευρώ και νομίζω ότι μία συζήτηση ή – αν θέλετε – μία αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερική με όρους οικονομικούς θα είναι σημαντική και θα μπορέσει να δημιουργήσει έναν πόλο πολιτικό στην Ευρώπη που θα μιλήσει με όρους που καταλαβαίνουν και οι αμερικανοί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συμφωνείτε με τον Πρωθυπουργό ότι ο πόλεμος στο Ιράκ απέβλεπε και στη διάλυση της Ευρώπης;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εγώ το έχω πει από χρόνια. Θυμάστε όταν πρωτοβγήκε το ευρώ ποια ήταν τα καυστικά σχόλια από την Αμερική. Αυτό όμως ήταν αναμενόμενο: Φυσικά, όταν είσαι μία κυρίαρχη οικονομική δύναμη, δεν θέλεις να δημιουργήσεις έναν οικονομικό ανταγωνιστικό πόλο δίπλα σου. Αν αυτό το επιδιώκεις με όρους ανταγωνισμού, νόμιμους ας πούμε, έχει καλώς. Όταν όμως προσπαθείς να το υπονομεύσεις με άλλους τρόπους, το πράγμα διαφέρει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Ευρώπη όμως, κε Αρσένη, είναι φανερό ότι βρίσκεται ακόμη σε κατάσταση οργάνωσης. Έχει πολλά προβλήματα με τη διεύρυνση, δεδομένου ότι έχει να απορροφήσει χώρες πολύ χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης και θα πρέπει να τις χρηματοδοτήσει.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το πρακτικό αποτέλεσμα της διεύρυνσης είναι να ακυρωθεί η πολιτική της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης. Εμάς, η διεύρυνση μας συμφέρει λόγω Κύπρου, αλλά, αν βγάλουμε αυτόν τον παράγοντα απ” έξω, θα δούμε ότι η διεύρυνση αυτή θα καταλήξει σε μία Ευρώπη που δεν θα μπορεί να ενοποιηθεί πολιτικά στο ορατό μέλλον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Περνώντας στα δικά μας, ο Πρωθυπουργός εξαρτά το εθνικό συμφέρον από την ευρωπαϊκή πορεία και τις ευρωπαϊκές θέσεις, παράλληλα όμως διατηρεί και τους δεσμούς με την Αμερική και με την τήρηση των διμερών συμβάσεων και μέσω του Υπουργού Εξωτερικών που πρόσκειται περισσότερο στην πλευρά των αμερικανών ή τουλάχιστον γεφυρώνει αυτό το χάσμα. Πολλοί αποδίδουν στην πολιτική αυτή τη βούλησή του να μεταπηδήσει σε κάποιο ευρωπαϊκό θώκο, με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού συντάγματος. Εσείς πιστεύετε ότι αυτό είναι μέσα στα σχέδιά του;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν ξέρω. Ο κος Σημίτης πάντα είχε μία ευρωπαϊκή προσέγγιση. Σε αυτή την πολιτική συγκυρία δεν μπορεί παρά να μην είναι στο πλευρό της Αμερικής. Αν αυτή η ευρωπαϊκή προσέγγιση, μεταξύ άλλων, του δημιουργεί θετικές προϋποθέσεις για τη δική του, προσωπική μετακίνηση στην Ευρώπη δεν το ξέρω, είναι όμως πιθανό να συμβεί και αυτό. Εάν αυτό συμβεί, θα είναι καλό και γι” αυτόν, και για τη χώρα μας. Γιατί να μην έχει η Ελλάδα ένα δικό της πολιτικό πρόσωπο στην κεφαλή της πυραμίδας της ΕΕ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για το ΠΑΣΟΚ θα είναι θετικό;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Θα μου επιτρέψετε να βάλω ένα ερωτηματικό εδώ, διότι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι η αλλαγή προσώπων. Το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ – όπως χρόνια τώρα επιμένω – είναι η αλλαγή πορείας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εάν δεν μπορεί ένα συγκεκριμένο πολιτικό πρόσωπο να εφαρμόσει αυτή την αλλαγή πορείας
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Θα σας το πω διαφορετικά: Όταν σε ένα θέατρο το θεατρικό έργο δεν περπατάει, γιατί το έργο δεν είναι καλό, αλλάζοντας τον πρωταγωνιστή δεν θα σώσεις το έργο. Θα πρέπει να ξαναγράψεις το έργο και τότε, σε αυτό το πλαίσιο, να δεις ποιος θα πρέπει να είναι ο πρωταγωνιστής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μήπως όμως, ο λαός όμως δεν περιμένει να αλλάξει το έργο, και αλλάξει θίασο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αν είναι να αλλάξει ηγεσία, αυτή η αλλαγή θα πρέπει να συνοδευτεί με μία δέσμευση για αλλαγή πορείας. Αλλιώς δεν θα σημαίνει τίποτε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστώ πολύ. Καλημέρα σας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Καλή σας μέρα.
