ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχουμε ένα σχέδιο μπροστά μας, το σχέδιο Ανάν. Είναι ένα σχέδιο συζήτησης ή είναι μία de facto αναγνώριση; Γιατί από τη μία πλευρά υπάρχει μία ανησυχία και από την άλλη μία υπέρμετρη αισιοδοξία. Στα άκρα είμαστε και πάλι σε αυτή τη χώρα.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Πρώτα απ” όλα, το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι μιλάμε για ένα σχέδιο που δεν το έχουμε δει, τουλάχιστον σε επίσημη και ολοκληρωμένη μορφή. Και εγώ αισθάνομαι πάρα πολύ ενοχλημένος ως βουλευτής και μέλος του ελληνικού κοινοβουλίου για το γεγονός ότι πολλοί άλλοι, εκτός Ελλάδας, έχουν αυτό το σχέδιο και εμείς προσπαθούμε να μάθουμε μερικά πράγματα από τη Ν. Υόρκη, από την Άγκυρα ή από διαρροές εφημερίδων. Είναι επικίνδυνο να δημιουργείται ένα κλίμα, χωρίς να έχουμε καλή ενημέρωση. Αυτό είναι το πρώτο.
Το δεύτερο είναι ότι, από ό,τι ακούμε και βλέπουμε, το σχέδιο αυτό, κατά την προσωπική μου γνώμη, δεν κινείται μέσα στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του Ευρωπαϊκού κεκτημένου. Θα υπάρξουν προβλήματα. Βέβαια, και εγώ δεν θέλω να σπεύσω να το κρίνω αυτό καθ” ολοκληρίαν. Θέλω να το μελετήσω για να έχω ολοκληρωμένη άποψη.
Για ένα πράγμα όμως είμαι βέβαιος: Ότι το χρονοδιάγραμμα το οποίο προσπαθεί, εμμέσως έστω, να επιβάλει ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Δεν μπορεί μέσα σε 7 ημέρες να γίνουν όλες οι πολιτικές διεργασίες και συζητήσεις, και στην Αθήνα και στη Λευκωσία, για να απαντήσουμε εάν κατ” αρχήν θα συζητήσουμε με βάση αυτό το σχέδιο ή όχι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιατί αυτή η βιασύνη; Γιατί αυτό το επταήμερο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό είναι εμφανέστατο. Θα σας πω αμέσως, επιτρέψατέ μου όμως να ολοκληρώσω τη σκέψη μου.
Αυτή η ημερομηνία, 28 ή 30 Μαρτίου, που πρέπει να γίνει το δημοψήφισμα, ορίστηκε εκ του πονηρού. Ξέρετε, λίγες εβδομάδες πριν θα πρέπει να γίνει και η εκλογή για το νέο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Λέγοντας λοιπόν ότι τότε πρέπει να γίνει το δημοψήφισμα, τι εννοούμε; Ότι δεν θα γίνει εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας; Πώς θα λυθεί αυτή η εκκρεμότητα; Το χρονοδιάγραμμα λοιπόν δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Τώρα, γιατί γίνεται αυτό: Γίνεται, διότι πολλοί προσπαθούν να ξαναφέρουν το θέμα της πολιτικής λύσης του κυπριακού ως προϋπόθεση για την ένταξη της Κύπρου. Και εμείς τα έχουμε αποσυνδέσει αυτά τα δύο θέματα, βάσει της απόφασης του Ελσίνκι. Και πρέπει να τα αποσυνδέσουμε.
Τι πρέπει να πούμε; Πρέπει να ευχαριστήσουμε το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για τις προσπάθειες που έχει κάνει, να του πούμε ότι, δυστυχώς, αυτή η πρόταση έρχεται σε μία στιγμή που ασχολούμαστε με την ένταξη και ότι δεν υπάρχει χρόνος για διάλογο, ώστε να μπορέσουμε να αναφερθούμε σε αυτή του την πρόταση στη Σύνοδο Κορυφής στην Κοπεγχάγη. Πρέπει να πούμε ότι εμείς θα προχωρήσουμε στην ένταξη και ότι, φυσικά, ο διάλογος, μετά την απόφαση της ένταξης θα συνεχιστεί και ότι, σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορέσουμε να δούμε τι από τις προτάσεις που έχουν γίνει μπορούμε να πάρουμε ή να μην πάρουμε ως βάση. Δεν βλέπω λοιπόν γιατί υπάρχει αυτή η ανησυχία από μέρους μας ή η πίεση που φαίνεται ότι δέχεται αυτή τη στιγμή ο Κληρίδης να δώσει μία απάντηση εντός 7 ημερών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Παρακολουθώντας όμως με ιδιαίτερη προσοχή τόσο τη δήλωση του κου Κληρίδη όσο και του κου Σημίτη, κατάλαβα ότι δεν την προλαβαίνουμε την Κοπεγχάγη και ότι πρέπει να το θεωρούμε δεδομένο αυτό.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εγώ νομίζω ότι είναι αδύνατον να προλάβουμε την Κοπεγχάγη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και δεν βλέπω και την ελληνική κυβέρνηση να το φοβάται αυτό. Μάλλον τη βολεύει.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εδώ όμως είναι και η παγίδα, την οποία πρέπει να προσέξουμε. Κοιτάξτε. Έχω κάποια εμπειρία από αυτές τις διαπραγματεύσεις.
Εάν δεχθούμε ότι θα αρχίσουμε έναν διάλογο με βάση το πλαίσιο λύσης του ΓΓ του ΟΗΕ, αυτό που μπορεί να γίνει στις 12 Δεκεμβρίου είναι να γίνει αναφορά, στα συμπεράσματα Συνόδου Κορυφής, στο γεγονός ότι η πολιτική επίλυση του κυπριακού θα γίνει μέσα στο πλαίσιο του σχεδίου Ανάν. Και τότε, ουσιαστικά, θα έχουμε εντάξει την Κύπρο δεμένη, πολιτικά δεσμευμένη, να ακολουθήσει μία λύση σε αυτό το πνεύμα.
Εάν όμως η πρόταση του Κόφφι Ανάν είναι κατ” αρχήν αποδεκτή, θα είμαστε αναγκασμένοι να ακολουθήσουμε ένα διάλογο, όχι στη βάση που κάναμε μέχρι τώρα, στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου αλλά της συγκεκριμένης πρότασης. Και αυτό θα είναι επικίνδυνο.
Γι” αυτό λέω ότι δεν μπορεί να αρχίσει ουσιαστικός διάλογος σε αυτό το θέμα. Πρέπει να επιφυλαχθούμε σχετικά με το αν αυτό το σχέδιο μπορεί να αποτελέσει βάση συζήτησης και να αποφύγουμε την συμπερίληψή του σε ένα παράρτημα, στα συμπεράσματα Κορυφής της Κοπεγχάγης, έτσι που, μετά την ένταξη, να έχουμε ελεύθερα τα χέρια να κάνουμε ένα διάλογο για την πολιτική λύση του κυπριακού, χωρίς προηγούμενες πολιτικές δεσμεύσεις.
Και κάτι τελευταίο, το οποίο οφείλω να το πω: Εδώ, δεν τίθεται απλώς θέμα ένταξης μιας χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μία εμμονή και επιμονή της Μ. Βρεττανίας, αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής να έχουν μία συνεχή και αποφασιστική παρουσία στην Κύπρο. Και νομίζω ότι εδώ είναι το δράμα: Οι πιέσεις δεν έρχονται από την ΕΕ. Οι προτάσεις είναι αγγλοαμερικανικής έμπνευσης.
Και νομίζω ότι πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα αυτό το θέμα, διότι ο τρόπος επίλυσης του κυπριακού, όπως υποδεικνύεται τώρα, μπορεί να δημιουργήσει προηγούμενο και για την επίλυση άλλων θεμάτων στα ελληνοτουρκικά που αφορούν στο Αιγαίο κλπ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είχαμε την πρώτη επίσημη δήλωση από τη γειτονική Τουρκία, τη δήλωση Γκιουρέλ (διότι χθες είχαμε δήλωση από τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού, που μας έκανε να παγώσουμε λίγο). Δεν ξέρω αν την προλάβατε, γιατί έγινε μόλις πριν από 10 λεπτά. Ο Γκιουρέλ λέει «κατ” αρχήν, ναι». Αυτή είναι η είδηση που σας δίνω. Βάζει ζητήματα για το εδαφικό, αλλά αυτά, όπως λέει, θα τα συζητήσουμε. Έχω την αίσθηση ότι υπάρχει κοινή πλεύση Αθήνας – Άγκυρας, πάνω στο σχέδιο Ανάν. Δηλαδή το συζητάμε. Πώς μπορούμε να το κρίνουμε αυτό;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εγώ νομίζω ότι έχει γίνει μία πολύ σοβαρή προεργασία στο παρασκήνιο και τώρα βλέπουμε αυτό το θέμα να ξεδιπλώνεται μπροστά μας, ενώ πολλά πράγματα έχουν προαποφασιστεί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την πρόταση των κομμάτων της Αντιπολιτεύσεως και συγκεκριμένα της ΝΔ και του Συνασπισμού, για σύγκλιση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών, πώς την κρίνετε εσείς κε Αρσένη;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν θα το δω το πράγμα στενά, θεσμικά. Δεν έχω καμία αντίρρηση, εάν αυτό ωφελεί, να γίνει και μία συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων σε ένα τέτοιο συμβούλιο. Θα έδινα όμως περισσότερη σημασία στην ουσιαστική ενημέρωση του κοινού, την ενημέρωση του κοινοβουλίου, το οποίο δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτή τη στιγμή, στη συζήτηση στη βουλή, και σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων, αλλά και με συμμετοχή βουλευτών και οποιαδήποτε άλλη επαφή χρειάζεται να γίνει. Και δεν θα έχω αντίρρηση και για την πρόταση της ΝΔ, αν μετά από αυτή τη συζήτηση χρειάζεται να γίνει και μία συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων, για να βγει – και πρέπει να βγει – μία ενιαία και πάγια θέση της Ελλάδος η οποία θα στηρίξει τον κο Κληρίδη.
Γιατί αυτό το θεωρώ σημαντικό, επειδή ακούω πολλές φορές στα ραδιόφωνα ότι θα αφήσουμε τον κο Κληρίδη να αποφασίσει και ό,τι αποφασίσει εμείς θα το στηρίξουμε. Εμένα μου φαίνεται ως υπεκφυγή. Εγώ πιστεύω ότι η Αθήνα πρέπει να έχει άποψη, πρέπει να τη συζητήσει με τον κο Κληρίδη και πρέπει να τον ενθαρρύνει να σταθεί σταθερός σε ορισμένες θέσεις και να μην υποχωρήσει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να είστε καλά κε Αρσένη, ευχαριστώ πολύ.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Ευχαριστώ πολύ.
