ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:. Είναι κατ” αρχήν θετική και η Λευκωσία και η Αθήνα, έστω και με πάρα πολλές επιφυλάξεις, έστω και πολύ συγκρατημένα στο να υπάρξει διαπραγμάτευση επί του σχεδίου που παρέδωσε χθες ο Γ.Γ. Κόφι Ανάν. Εσείς πώς αποτιμάτε αυτό το σχέδιο, με βάση τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ:. Η πρώτη μου παρατήρηση είναι ότι μιλάμε για ένα σχέδιο που δεν έχει μοιραστεί σε εμάς και δεν το έχουμε μελετήσει.
Δεύτερον, δεν μου αρέσει, υπογραμμίζω δεν μου αρέσει το γεγονός ότι ο Γραμματέας του ΟΗΕ έχει επιβάλλει σε εμάς ένα χρονοδιάγραμμα για να το αποφασίσουμε. Νομίζω ότι το χρονοδιάγραμμα που έχει προτείνει δεν είναι εφαρμόσιμο, εάν θέλουμε πραγματικά να έχουμε μια συζήτηση και στη Λευκωσία και στην Αθήνα πάνω σ” αυτό το σχέδιο σχετικά με το αν κατ” αρχήν θα είναι αποδεκτό ως βάση συζήτησης ή όχι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:. Εννοείτε κ. Αρσένη το χρονοδιάγραμμα των 7 ημερών για την κατ” αρχήν αποδοχή της διαπραγματευτικής βάσης ή της 30ης Μαρτίου;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ:. Ας πάρουμε την Αθήνα να δούμε τι θα χρειαστεί κατά τη γνώμη μου να γίνει.
Πρώτα απ” όλα, πρέπει να γίνει ενημέρωση της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Δεύτερον, θα πρέπει να συγκληθεί και η Βουλή να συζητήσει το θέμα.
Τρίτον, θα πρέπει να γίνει συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων, με τη μια μορφή ή την άλλη.
Τέλος, θα πρέπει να πληροφορηθεί ο έλληνας πολίτης περί τίνος ακριβώς πρόκειται και ποιες ευθύνες επωμιζόμαστε. Αυτό δεν μπορεί να γίνει σε 7 ημέρες. Εάν βεβιασμένα δεχθούμε να κάνουμε συζήτηση στο πλαίσιο των προτάσεων του Κόφι Ανάν, εάν αυτή η πρόταση που μας δίνει δεν είναι βιώσιμη, θα είμαστε δεμένοι χειροπόδαρα και δεν θα μπορούμε να βγούμε από αυτό το πλαίσιο.
Πριν αποδεχθούμε λοιπόν να συζητήσουμε σε ένα πλαίσιο θα πρέπει να δούμε αν αυτό δίνει κάποια προοπτική σε αυτά που θέλουμε να λύσουμε ή δεν δίνει. Από αυτά τα οποία εγώ τουλάχιστον ξέρω από τις διαρροές που έχουν γίνει, η λύση αυτή δεν εκφράζει ούτε τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ούτε τηρείται το ευρωπαϊκό κεκτημένο και ούτε δίνει και μια βιώσιμη λύση. Και πρέπει να προσέξουμε να μη συνδέσουμε το θέμα της συζήτησης του Κυπριακού με το χρονοδιάγραμμα για την ένταξη. Άλλο το ένα άλλο το άλλο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:. Λέτε ότι δεν εκφράζει τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, μιλάει όμως για ένα κυρίαρχο κράτος για μια ιθαγένεια και μια διεθνή εκπροσώπηση.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ:. Εάν όμως μιλάει για δυο συνιστώσες για δυο κράτη («states» το λέει αγγλικά), τότε ουσιαστικά μιλάμε για μια επανίδρυση ενός κράτους και όχι για μια εξέλιξη συνταγματική του υφιστάμενου κράτους. Άρα ποια είναι η ενιαία μορφή ενός κράτους, όταν θα υπάρχει στην κεντρική κυβέρνηση και δικαίωμα βέτο και όταν δεν επιλύονται οι διαφορές; Οι διαφορές θα λυθούν από ένα διαιτητικό δικαστήριο στο οποίο οι Έλληνες είναι μειονότητα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με βάση τα όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάτι τέτοιο.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Με ρωτήσατε πού νομίζω ότι υπάρχει παραβίαση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Απλώς, θέλω να επισημάνω – γιατί δεν γνωρίζουμε και εμείς περισσότερα από εσάς – με όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι τώρα, δικαίωμα βέτο δεν υπάρχει. Υπάρχει ένα θέμα ως προς τη λειτουργικότητα αυτού του ελβετικού μοντέλου όπως λέγεται, με τους 4 συν 2 υπουργούς και την εναλλασσόμενη δεκάμηνη προεδρία.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Πώς βγαίνει η πλειοψηφία στους 4 και 2; Με απλή πλειοψηφία;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Προφανώς λέμε – μέχρι να δούμε όλοι πλήρως το σχέδιο και στις λεπτομέρειές του – ότι όλα αυτά μπορούν να αποτελέσουν – έτσι τουλάχιστον λέει η ελληνική κυβέρνηση – ένα στοιχείο διαπραγμάτευσης.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κοιτάχτε, εκεί είναι η παγίδα. Θα μου επιτρέψετε να σας πω – και έχω μια εμπειρία 25 ετών στα Ηνωμένα Έθνη – ότι, από τη στιγμή που αποδέχεσαι ένα πλαίσιο, θα βγεις με λιγότερα, όχι με περισσότερα. Εάν λοιπόν αυτό το πλαίσιο δεν είναι κοντά στις δικές μας προσδοκίες για βιώσιμη λύση του Κυπριακού, θα πρέπει να έχουμε το θάρρος να πούμε ότι, για να το συζητήσουμε αυτό, χρειαζόμαστε χρόνο. Δεν μπορούμε να το συνδέσουμε με το χρονοδιάγραμμα της ένταξης. Θα γίνει η ένταξη και ο διάλογος θα συνεχιστεί, χωρίς a priori δεσμεύσεις, για να βρούμε μια λύση σε εύλογο χρόνο πάνω στην οποία τα δυο μέρη θα μπορούν να συμφωνήσουν. Αλλά λύση κάτω από τελεσίγραφο, νομίζω θα οδηγήσει ουσιαστικά σε ένα νέο κράτος της Κύπρου, το οποίο δεν θα μπορεί να λειτουργήσει μέσα στην Ε.Ε. και η μόνη κερδισμένη θα είναι η Μ. Βρεττανία που είναι πίσω από όλο αυτό το θέμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Βρετανία λέτε ότι είναι πίσω από αυτό και ότι θα είναι κερδισμένη, για ποιο λόγο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Φυσικά η Βρετανία το έχει κάνει. Και φυσικά η Μ. Βρετανία και οι ΗΠΑ ποτέ δεν ήθελαν μια βιώσιμη λύση στο Κυπριακό. Θέλουν να υπάρχει μια μη λύση, για να είναι οι επιδιαιτητές σε ένα νησί το οποίο έχει γι” αυτούς μεγάλη στρατιωτική σημασία. Αυτό θα πρέπει να το καταλάβουμε και να το καταλάβουν και οι Ευρωπαίοι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Βρετανία πάντως, σαν εγγυήτρια δύναμη, όπως και η Ελλάδα και η Τουρκία αποκλείεται εξ αρχής, με βάση το σχέδιο, από τον μηχανισμό αυτόν της διαιτησίας στην επίλυση των όποιων αδιεξόδων.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Είναι τώρα λογικό εμείς οι Έλληνες να συζητάμε θέμα διαιτησίας, όπου θα λύσουμε θέματα του μέλλοντος του ελληνισμού και της λειτουργίας του κράτους στην Κύπρο με τρεις έλληνες, τρεις τουρκοκύπριους και τρεις ξένους; Εκεί φτάσαμε;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κ. Αρσένη, όμως, τον τελευταίο λόγο – και νομίζω έτσι θα πρέπει να είναι – τον έχει, ούτως ή άλλως, ο κυπριακός λαός με το δημοψήφισμα αυτό που προβλέπεται, αν γίνει τελικά, αν προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εάν έχει δημιουργηθεί μια κατάσταση που είναι μονόδρομος, τι να κάνει ο κυπριακός λαός; Τώρα είναι η στιγμή να πούμε και την δική μας άποψη εδώ στην Ελλάδα και να την πούμε στον Κυπριακό λαό, αν την πούμε πολύ αργά και τον αφήσουμε μόνο, μόνος δεν μπορεί να λύσει αυτό το θέμα. Το πώς θα λυθεί το κυπριακό έχει πολύ μεγάλη σημασία για τα επόμενα βήματα, τα οποία είναι ορατά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις για το Αιγαίο και τη Θράκη. Και ας προσέξει και ο Έλληνας αυτό το θέμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Βλέπετε δηλαδή κινδύνους σοβαρούς μέσα σ” αυτό το σχέδιο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Τα έχουμε επισημάνει εδώ και καιρό και δυστυχώς δεν μπορέσαμε να κάνουμε μια ανοιχτή υπεύθυνη συζήτηση, για να ενημερωθεί ο έλληνας πολίτης ο οποίος δεν έχει πλήρη ενημέρωση για το περί τίνος πρόκειται και τι κρύβεται πίσω από όλο αυτό το θέμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι πιστεύετε ότι κρύβεται;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ:. Κρύβεται ακριβώς μια μεθόδευση μη επίλυσης του κυπριακού με βάση μια βιώσιμη λειτουργία της δημοκρατίας. Πώς θα λειτουργήσει η δημοκρατία; Από το ένα μέρος θα αποφασίζουν οι μεν, από το άλλο οι δε και στη μέση δεν θα μπορούμε να παίρνουμε αποφάσεις, παρά μόνο μέσα από διαιτησία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάντως κε Αρσένη – και αυτό εσείς το ξέρετε καλύτερα από εμάς, η ιστορία αυτής της υπόθεσης έχει δείξει πως κάθε φορά που καταρρέει ένα σχέδιο και απορρίπτεται, το επόμενο είναι χειρότερο, και, με δεδομένη, και την κρίσιμη χρονικά συγκυρία της προοπτικής ένταξης της Κύπρου
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Έχετε απόλυτο δίκιο και αυτό θα έπρεπε να μας γίνει μάθημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μήπως είναι η τελευταία ευκαιρία;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Η τελευταία ευκαιρία για να γίνει τι; Για μία βιώσιμη λύση. Όλοι θα προσπαθήσουμε να δώσουμε λύση, αν όμως η λύση αυτή δεν είναι βιώσιμη, αν είναι η αρχή νέων τριβών και στην Κύπρο και στην Ελλάδα, γιατί να τη δεχθούμε; Υπάρχουν πολλά περιθώρια διαπραγματεύσεων τώρα. Νομίζω ότι χρειάζεται τόλμη και ενότητα του ελληνισμού για να μπορέσουν να περάσουν οι δικές μας θέσεις. Αυτή είναι η ευκαιρία. Η ευκαιρία δεν είναι να υποχωρήσουμε. Η ευκαιρία είναι να σταθούμε στο ύψος μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πιστεύετε δηλαδή κε Αρσένη ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να πει ότι δεν διαπραγματεύεται με βάση αυτό το σχέδιο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν θα το πει αυτό η ελληνική κυβέρνηση, αυτό θα το πει ο Κληρίδης. Η ελληνική κυβέρνηση θα έχει άποψη. Νομίζω όμως ότι δεν πρέπει να πούμε εμείς ότι δεν έχουμε άποψη και ότι θα γίνει ό,τι αποφασίσει ο Κληρίδης και να αφήσουμε τον Κληρίδη και το Εθνικό Συμβούλιο μόνο του. Πρέπει να έχουμε άποψη, να τη στηρίξουμε και να πάρουμε μία απόφαση που θα είναι προς το εθνικό συμφέρον. Δεν πρέπει να αφήσουμε τον Κληρίδη μόνο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θεωρείτε δηλαδή ότι αυτό το σχέδιο δεν είναι προς το εθνικό συμφέρον της Κυπριακής Δημοκρατίας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Από αυτά που έχω ακούσει. Εγώ θα ήθελα να μην εκφέρουμε οριστική άποψη για το σχέδιο αυτό, πριν το διαβάσουμε προσεκτικά. Από αυτά που ακούω, ναι, δεν μου αρέσει. Δεν το βλέπω να είναι βιώσιμο. Χρειαζόμαστε όμως πολύ χρόνο για να το συζητήσουμε και να διαμορφώσουμε μία ενιαία θέση της Ελλάδας και της Κύπρου γι” αυτό το θέμα. Αυτό που μπορούμε να πούμε τώρα στον Κόφφι Ανάν είναι το το χρονοδιάγραμμα δεν είναι ανεκτό. Δεν μπορούμε να απαντήσουμε και να συζητήσουμε θέματα σε αυτό το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα. Να προχωρήσουμε με την ένταξη και, όταν θα έχουμε διαμορφώσει μία άποψη, να συνεχίσουμε το διάλογο με τους όρους που θα προτείνουμε εμείς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Αρσένη, σας ευχαριστώ πολύ για τη συνομιλία που είχαμε. Καλημέρα σας.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Καλή σας ημέρα.
