ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε υπουργέ, καλημέρα σας. Πριν περάσουμε στα εσωκομματικά που έχουν μεγάλο ενδιαφέρον, να δούμε λίγο το θέμα του ασυμβίβαστου και πώς σχολιάζετε τα όσα συζητήθηκαν χθες στη Βουλή.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι σαφές ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μέσα στο Σώμα της Βουλής, δεν έχουμε καταλήξει σε βασικά συμπεράσματα αλλά, νομίζω ότι αξίζει να πούμε ποια είναι τα θέματα. Πρώτα απ΄ όλα υπάρχει η άποψη ότι αυτό το ασυμβίβαστο, αν καθιερωθεί, δεν θα πρέπει να εγγραφεί σε διάταξεις του Συντάγματος αλλά σε έναν κοινό Νόμο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εμένα μου ακούγεται μια χαρά αυτή η θέση κ. Αρσένη, με την έννοια ότι είναι ένα μέτρο το οποίο καλείται να δοκιμασθεί πριν περάσει στο Σύνταγμα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ακριβώς. Αυτή είναι η μία άποψη. Η άλλη είναι ότι υπάρχει μία διαφοροποίηση θέσεων ανάμεσα στο βουλευτή της επαρχίας και στον βουλευτή του Λεκανοπεδίου. Εκ των πραγμάτων, ο βουλευτής της επαρχίας δεν μπορεί να ασκήσει το επάγγελμά του, πρέπει να είναι στην Αθήνα ενώ παρέχεται σήμερα, στο βουλευτή του Λεκανοπεδίου τουλάχιστον, η δυνατότητα να ασκήσει παράλληλα και το επάγγελμά του. Νομίζω ότι η συζήτηση αυτή θα συνεχισθεί και μπορεί να έχουμε εξελίξεις μέχρις ότου ψηφισθεί η σχετική ρύθμιση. Εγώ πιστεύω ότι στο Σύνταγμα δεν πρέπει να βάζουμε ρυθμίσεις για τις οποίες δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι θα εφαρμοσθούν και νομίζω ότι ολοένα και περισσότεροι βουλευτές είναι αυτής της άποψης.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Έχετε δίκιο σ΄ αυτό. Υπάρχουν επιχειρήματα και από τη μια πλευρά και από την άλλη που είναι πραγματικά ισχυρά.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ας πούμε τι θα έπρεπε να ισχύει. Εκ των πραγμάτων, ο βουλευτής δεν μπορεί και δεν πρέπει να έχει άλλες ενασχολήσεις, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι υποχρεωτικά θα κόψει κάθε δεσμό με την επαγγελματική απασχόληση που είχε στο παρελθόν. Θα μπορούσε λοιπόν να υπάρχουν κανόνες δεοντολογίας, τους οποίους να παρακολουθεί η Βουλή και, κάτω από ορισμένες περιπτώσεις, να δίνεται η άδεια, η ευκαιρία στο βουλευτή να ασκεί, κατά κάποιο τρόπο, το επάγγελμά του ή ορισμένες μορφές του επαγγέλματός του. Αλλά αυτά είναι θέματα που μπορούν να ρυθμισθούν με έναν κοινό Νόμο και με τον Κανονισμό της λειτουργίας της Βουλής.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Να πάμε και στα του ΠΑΣΟΚ. Έχει ξεκινήσει μια συζήτηση κ. Αρσένη, στην οποία σας βλέπω, έτσι, πολύ προσεκτικό, αποφεύγετε τώρα τελευταία να μιλήσετε, γιατί άραγε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έχετε δίκιο, έχω παραμείνει σιωπηλός επί μακρόν και σε αυτό σε μία σειρά από άλλα θέματα. Ένας λόγος είναι ότι τους τελευταίους μήνες ασχοληθεί με τη συγγραφή και θέλω να ολοκληρώσω ένα συγγραφικό έργο, βγάζω ένα βιβλίο και αυτό δεν μου άφησε πολύ ελεύθερο χρόνο να «κυκλοφορώ» ας πούμε και στην καθημερινή πολιτική σκηνή.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μια χαρά ενασχόληση, δεν εμπίπτει και στο ασυμβίβαστο. Μπορείτε να γράφετε βιβλία με άνεση.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αλλά με απασχολεί το θέμα και νομίζω ότι έχει έρθει ο καιρός να τοποθετηθώ και εγώ και ευχαρίστως να σχολιάσω την επικαιρότητα, αν θέλετε.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Να ξεκινήσουμε λοιπόν από αυτή τη συζήτηση περί συμβόλων, χορτασμένων περιστεριών κλπ. Γιατί άνοιξε μία τέτοια συζήτηση και πώς βλέπετε εσείς αυτά τα θέματα σήμερα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κάποιος φίλος μου είπε χαρακτηριστικά «κουβέντα να γίνεται». Νομίζω ότι όσο πλησιάζουμε στο Συνέδριο τόσο θα αυξάνεται η αναζήτηση, μέσα στο Κόμμα, πολιτικών θεμάτων και η συζήτηση για τη φυσιογνωμία του Κινήματος, την πορεία του κλπ. Όλα αυτά είναι εύλογα. Τώρα, όλη αυτή η συζήτηση περί συμβόλων κλπ, νομίζω ότι ήταν εκτός χρόνου, δεν νομίζω ότι αρχίζεις τη συζήτηση από εκεί, εκεί καταλήγεις κάποια συζήτηση που έχει πολιτικό περιεχόμενο. Το ΠΑΣΟΚ έχει μία ιστορική αναφορά, έχει μία ιστορική πορεία, έχει συγκεκριμένη ιδεολογική φυσιογνωμία η οποία δεν αμφισβητείται και δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Το ζητούμενο λοιπόν είναι πώς το ΠΑΣΟΚ ανταποκρίνεται καλύτερα στις προκλήσεις των καιρών και πώς ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ομάδες που το έχουν στηρίξει στη νέα εποχή. Αυτά δεν είναι ούτε θέματα συμβόλων ούτε θέματα φυσιογνωμίας του ΠΑΣΟΚ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Από την άλλη, κ. Αρσένη, αυτό το πώς είναι αρκετά βαρύ, δηλαδή κάποιοι περιγράφουν ότι έχουμε αλλαγές ιδεών, ανανέωση, διευρύνσεις, αλλά αυτά μένουν στον αέρα. Δεν έχει συστηματοποιήσει το ΠΑΣΟΚ μία συζήτηση για το πού ακριβώς θέλει να πάει.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ακριβώς. Εδώ υπάρχει και κάποιος κίνδυνος, ξέρετε, να φανεί ότι το ΠΑΣΟΚ έχει «βγει στη γύρα» και ζητάει πολιτικές θέσεις, ή αντιμετωπίζει μία κρίση φυσιογνωμίας. Δεν πρόκειται περί αυτού. Το ΠΑΣΟΚ έχει μία ιστορική πορεία, έχει μία συγκεκριμένη πολιτική φυσιογνωμία και αυτό δεν αλλάζει. Αυτοί που μιλούν για βίαιη ανανέωση ή αλλαγή της πορείας του ΠΑΣΟΚ μιλούν με όρους που δεν είναι πολιτικοί και μιλούν έξω από τη λογική της ιστορικής πορείας του ΠΑΣΟΚ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Από την άλλη θα συμφωνείτε μαζί τους ότι ζούμε σε μία εποχή ρευστής πραγματικότητας και πολιτικής, ότι νέα φαινόμενα μας προβληματίζουν και είναι μπροστά μας, ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη ανανέωσης που, ενδεχομένως, να χρειαστεί και ρήξεις.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Βεβαίως. Αυτό είναι το ζητούμενο αλλά το θέμα είναι πώς το βλέπεις. Αυτό είναι το Κόμμα: βλέπει τη ζωή, την πραγματικότητα μέσα από ένα συγκεκριμένο πρίσμα, το πρίσμα της ιστορικής του πορείας, της ιδεολογικής του φυσιογνωμίας. Η ζωντάνια ενός κόμματος αποδεικνύεται ακριβώς απ΄ αυτό που είπατε, από το κατά πόσον είναι ένας ζωντανός οργανισμός που μπορεί να απορροφήσει τα ερεθίσματα που έρχονται απ΄ έξω, από τη ζωή και μπορεί να τα μετατρέψει σε πολιτική πράξη, σύμφωνα με τις δικές του πολιτικές θέσεις και ιδεολογικές κατευθύνσεις.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Όλη αυτή η συζήτηση κ. Αρσένη φωτογραφίζει και τα της ηγετικής ομάδας και πώς διαμορφώνεται σήμερα στο ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει ένα θέμα αλλαγών και εκεί, γιατί ο Πρωθυπουργός μιλάει για ανάγκη αλλαγής ιδεών και προσώπων και, όπως ξέρετε, πυροδότησε μία σειρά από άλλες συζητήσεις.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η ανανέωση και η αλλαγή είναι μέσα στη ζωή, και στη δική μας τη ζωή και στη ζωή των κομμάτων. Αλλαγές και ανανεώσεις όμως έρχονται με τα πράγματα και την πάροδο του χρόνου. Εγώ δεν είμαι αντίθετος σ΄ αυτό. Είμαι αντίθετος όμως στο να χρησιμοποιήσεις προσχηματικά την έννοια της ανανέωσης και της αλλαγής για να παραμερισθούν «ανεπιθύμητα» στελέχη.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Σε κάθε περίπτωση πάντως, πιστεύετε ότι αυτή η τετραετία μπορεί να είναι τετραετία σημαντικών, δομικών αλλαγών στο ΠΑΣΟΚ. Σενάρια κυκλοφορούν πάρα πολλά, ακόμη και νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Τι πιστεύετε ότι θα σηματοδοτήσει αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εγώ πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια, αλλά ίσως και τους επόμενους μήνες, θα έχουμε σημαντικές αλλαγές, ουσιαστικές – με όρους πολιτικούς μιλάω – σε όλο το πολιτικό φάσμα της Ελλάδας. Βρισκόμαστε σε μία καινούργια καμπή. Όπως είπατε, είναι μια νέα εποχή, τα πράγματα είναι πολύ ρευστά και οι κομματικοί μηχανισμοί καλούνται τώρα να ανταποκριθούν σε αυτές τις νέες ανάγκες. Εκεί θα φανεί κατά πόσο τα κόμματα είναι ανθεκτικά, έχουν την ιδεολογική τους συνοχή και έχουν και τη ζωντάνια να διαμορφώσουν πολιτικές πλατφόρμες σε μία νέα βάση.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτό σημαίνει ίσως και νέους θεσμούς μέσα στα κόμματα, το σενάριο διαρχίας το ξέρετε.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το σενάριο της διαρχίας ήταν ένα θέμα του 1996 και μάλιστα ήμουν από τους πρώτους που είχε υποστηρίξει τότε τη θέση αυτή γιατί πίστευα ότι κανείς από μόνος του δεν θα μπορούσε να σηκώσει το βάρος της διαδοχής τότε. Αυτό όμως έχει περάσει, τώρα δεν μιλάμε γι΄ αυτό. Μιλάμε όμως για την ανάγκη ενός δυναμισμού, μιας πολιτικής δραστηριότητας και εσωκομματικής δημοκρατίας και ευελιξίας μέσα στο Κόμμα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Όλα αυτά όμως που συζητάμε για το ΠΑΣΟΚ συναρτώνται με την πορεία της Κυβέρνησης, του κυβερνητικού έργου που κάθε άλλο παρά ικανοποιεί, τουλάχιστον πολλούς μέσα στο ΠΑΣΟΚ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είμαι και εγώ απ΄ αυτούς που δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι απ΄ αυτή την πορεία. Το έχω πει, όχι τώρα, πολλές φορές και στο παρελθόν ότι δεν έχουμε δώσει ένα σαφές πολιτικό στίγμα προς τα έξω και όταν η κυβερνητική πράξη, στο σύνολό της, δεν δίνει ένα μπούσουλα μίας σταθερής πορείας, υπάρχει πρόβλημα στην Κυβέρνηση υπάρχει πρόβλημα και στο Κόμμα. Και αυτό πρέπει ν΄ αλλάξει. Εγώ λοιπόν δεν θα μιλούσα για σύμβολα και ανανέωση. Θα μιλούσα για μία πολιτική πλατφόρμα με καθαρό στόχο και προορισμό που θα την προχωρούσε η Κυβέρνηση και θα την στήριζε ένα ζωντανό κόμμα. Αυτά είναι όμως ζητούμενα που δεν τα έχουμε και νομίζω ότι η συζήτηση πρέπει να στραφεί προς αυτή την κατεύθυνση. Γιατί τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ έχουν πάει στα σπίτια τους, γιατί ο κόσμος είναι απογοητευμένος και γιατί η Κυβέρνηση, μέχρι στιγμής, παρά τις προσπάθειες που κάνει, δεν έχει δώσει ένα πολιτικό στίγμα; Εγώ έχω ένα κριτήριο για την επιτυχία μιας πολιτικής για ένα κόμμα, μία Κυβέρνηση. Ρωτάω: πέστε μου με μία λέξη ποιό είναι το πολιτικό περιεχόμενο ενός κόμματος, μιας κυβέρνησης. Κάποτε υπήρχε μία λέξη, υπήρχε η «αλλαγή», πιο πρόσφατα υπήρχε ο «εκσυγχρονισμός». Σήμερα δεν υπάρχει μία λέξη η οποία μπορεί να αποδώσει μια ρευστότητα και νομίζω ότι πρέπει να δώσουμε μορφή στην πολιτική μας ζωή.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Νομίζω ότι πρέπει να ανοίξει μία μεγάλη κουβέντα γι΄ αυτό.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πρέπει να ανοίξει και δεν πρέπει να τη φοβηθούμε. Και φυσικά το κυβερνών κόμμα έχει την πρώτη ευθύνη να ανοίξει αυτή την πολιτική κουβέντα στους κόλπους του. Αλλά και τα άλλα κόμματα θα αναγκασθούν να κάνουν κι αυτά το ίδιο.
ΑΡΗΣ ΤΟΛΙΟΣ: Σας ευχαριστώ πολύ.
