Για τη νέα δομή του ΝΑΤΟ και τη διεθνή επικαιρότητα:
«Το ΝΑΤΟ είναι ένα απολίθωμα, ένας οργανισμός που βγαίνει από τον ψυχρό πόλεμο. Μετά το 1989, έγιναν πράγματι σημαντικές προσπάθειες, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, να εξελιχθεί σε έναν οργανισμό για τη διατήρηση της ασφάλειας και της ειρήνης. Πρέπει να πούμε, και να το πούμε ειλικρινά, ότι δεν τα έχει καταφέρει. Μέχρι στιγμής, το ΝΑΤΟ δεν έχει εξελιχθεί σε έναν παγκόσμιο οργανισμό συνεννόησης των κρατών εθνών για τη διατήρηση της ειρήνης. Η Αμερικανική επικυριαρχία συνεχίζεται, υπάρχει μια αυστηρή ιεράρχηση μέσα στο ΝΑΤΟ. Με λίγα λόγια, η Αμερική κάνει ότι θέλει και οι άλλες χώρες είναι εγκλωβισμένες. Γι΄ αυτό πρέπει να κινηθούμε προς δύο κατευθύνσεις. Η μία κατεύθυνση είναι να αλλάξει η δομή του ΝΑΤΟ, να έχουμε πραγματικά ισότιμη συμμετοχή των κρατών μελών και δεύτερον, το οποίο είναι κατ΄ εμέ και σημαντικότερο, η Ευρώπη, επιτέλους, να ξυπνήσει και να δημιουργήσει το δικό της σύστημα ασφάλειας και ειρήνης, ανεξάρτητο από τις ΗΠΑ. Τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι πάντοτε συμφέροντα συγκλίνοντα, ιδίως όσον αφορά τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Και αυτό αφορά εμάς.
Προσπάθειες πρέπει να γίνουν. Δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος. Εγώ δεν πιστεύω ότι ένας Παγκόσμιος Οργανισμός Ασφάλειας, για την ευρύτερη περιοχή, μπορεί να δημιουργηθεί με την συμμετοχή και άλλων χωρών όπως π.χ. της Ρωσίας. Λοιπόν θα πρέπει να ασκηθούν πιέσεις, μέσα στο ΝΑΤΟ, να αλλάξει μορφή. Αλλά εγώ δεν πιστεύω ότι οι πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης θα πιέσουν αρκετά. Πιστεύω όμως ότι αν δημιουργηθεί κοινωνικό κίνημα μέσα στην Ευρώπη, από τους ανθρώπους που βλέπουν ότι τα πράγματα πάνε στραβά, τα κόμματα και οι κυβερνήσεις της Ευρώπης θα πιεσθούν να κινηθούν προς τη σωστή κατεύθυνση. Δηλαδή, τι; Να σταθούν στα πόδια τους και να πουν ότι οι ευρωπαϊκές υποθέσεις κατά κύριο λόγο αφορούν εμάς τους Ευρωπαίους.
Υπάρχει έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη, να το πούμε καθαρά. Και όταν υπάρχει έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας, νομίζω ότι οι λαοί πρέπει να ξεσηκωθούν και να σπρώξουν τις κυβερνήσεις μπροστά. Με τις κυβερνήσεις που έχουμε σήμερα, τον κ. Μπλέρ, τον κ. Σρέντερ, εγώ δεν νομίζω ότι η Ευρώπη μπορεί να αποκτήσει μία πολιτική αυτονομία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ απέναντι στις ΗΠΑ.
Πολιτικά παιχνίδια παίζονται, και είναι σοβαρά πολιτικά παιχνίδια, και στο οικονομικό επίπεδο δολάριο και ευρώ και στους εξοπλισμούς και στην προσπάθεια της Ευρώπης, τη δειλή προσπάθεια της, να δημιουργήσει τον Ευρωπαϊκό στρατό. Όλα αυτά που γίνονται τον τελευταίο καιρό δεν είναι τυχαία. Δεν είναι τελείως τυχαίο το ότι όλο αυτόν τον καιρό υπήρχε σιγή για τη ραδιενέργεια, για τους πιθανούς κινδύνους στο Κόσσοβο και αυτό εμφανίζεται τώρα, προεκλογικά στην Ιταλία και σε άλλες χώρες. Υπάρχει πολιτική διάσταση. Υπάρχει υποβόσκουσα διαφορά ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερική, τη Γερμανία και τις άλλες χώρες. Όλα αυτά είναι μέσα στο παιχνίδι. Αλλά αυτό που μπορεί να είναι ένα πολιτικό παιχνίδι για άλλους, για εμάς τους Έλληνες είναι θέμα επιβίωσης. Το παιχνίδι είναι στη δική μας την αυλή, εμείς εισπράττουμε το κόστος των εγκληματικών ενεργειών στην περιοχή. Γι΄ αυτό πρέπει να υψώσουμε τη φωνή μας, γιατί εμείς είμαστε πολύ κοντά στο χώρο του δράματος.»
Για το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα Ελλάδας Κύπρου και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη:
«Το δόγμα ήταν ένας άλλος τρόπος, μια διαφορετική σκέψη και αντιμετώπιση των διεθνών προβλημάτων. Ήταν ακριβώς αντίθετο στη νοοτροπία της ηττοπάθειας, ότι είμαστε μικροί, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, θα πρέπει κατ΄ ανάγκη να συμβιβαστούμε παθητικά με το περιβάλλον, όπως το διαμορφώνουν οι άλλοι. Τα πράγματα δεν είναι έτσι. Υπάρχουν ρωγμές στο διεθνές σύστημα που δημιουργούν δυνατότητες συμμαχιών. Και θα κινηθούμε πάρα πολύ έξυπνα, δεν θα κινηθούμε μόνοι μας, αλλά μαζί με τους άλλους. Υπάρχουν δυνατότητες συμμαχιών. Η Ιταλία αυτή τη στιγμή έχει προβλήματα, η Γαλλία θα δημιουργήσει προβλήματα αργά ή γρήγορα. Η Νοτιοανατολική Ευρώπη δεν είναι χώρος αποκλειστικού ενδιαφέροντος των ΗΠΑ. Και η Ρωσία και άλλες χώρες έχουν ενδιαφέρον. Η ασφάλεια στην πρόσβαση, στην ενέργεια στην Κασπία αφορά πολλές χώρες, μέχρι και την Κίνα. Αυτοί λοιπόν που μιλούν για παγκοσμιοποίηση εγώ δεν μιλάω για παγκοσμιοποίηση θα πρέπει να μας παρουσιάσουν μία παγκόσμια εικόνα και μία παγκόσμια συνεργασία. Όχι μία συρρικνωμένη υπόθεση συμφερόντων. Υπάρχουν λοιπόν δυνατότητες, αλλά εδώ πρέπει να πάρεις πρωτοβουλίες και πρέπει να πάρεις ρίσκα. Ας πάμε μερικές δεκαετίες πίσω, την εποχή του Ελευθέριου Βενιζέλου, που ήταν μία «μικρή» Ελλάδα. Εάν τότε λέγαμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, τι θα γινόταν ; Χειρίστηκε όμως ο Βενιζέλος το θέμα έτσι που η Ελλάδα άδραξε τις ευκαιρίες που της δόθηκαν. Και σήμερα έχουμε ευκαιρίες. Δεν λέω να κινηθούμε ανόητα και απότομα, ούτε να απομονωθούμε. Υπάρχουν όμως δυνατότητες ελιγμών, αρκεί να έχουμε μία στρατηγική και να είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε κάποιο ρίσκο. Εάν υποχωρείς διαρκώς για να αποφύγεις μία αντιπαράθεση, τελικά αυτή θα έρθει ακριβώς τη στιγμή που είσαι «γονατισμένος» και αδύνατος. Αυτό θα πρέπει να το καταλάβεις. Κάποια στιγμή να πείς «όχι», δεν πάει παραπέρα, όταν έχεις και εσύ αποθέματα δυνάμεως. Για το Κυπριακό είχαμε αρχίσει, όταν εγώ ήμουν φοιτητής, με τον ιερό αγώνα της Ένωσης, η ανεξαρτησία της Κύπρου ήταν μία υποχώρηση. Και έχουμε διολισθήσει από τότε σε μία κατάσταση που τα έχουμε παραδώσει όλα. Η συνεχής διολίσθηση είναι επικίνδυνη και νομίζω ότι κάποια στιγμή πρέπει να τραβήξουμε τη γραμμή και να στείλουμε σταθερά μήνυμα παντού, και προς τα μέσα και προς τα έξω, ότι το εννοούμε αυτό. Και νομίζω ότι εάν αυτό γίνει κατανοητό από όλους, ότι δηλαδή το κόστος του να ξεπεράσουν αυτή τη γραμμή από την άλλη μεριά είναι πολύ μεγάλο, θα μας δώσει ακριβώς την άνεση κινήσεων που δεν έχουμε σήμερα. Αυτό είναι και το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου.»
Σχετικά με «σενάριο» που αναφέρεται και στον ελλαδικό χώρο, ειδικότερα τη Θράκη:
«Αυτό το σενάριο έχει κυκλοφορήσει εδώ και πολλά χρόνια και υπάρχει και στο μυαλό πολλών που, στο πλαίσιο ενός σχεδιασμού με μικρά υποτελή κρατίδια, αποσκοπούν στον έλεγχο όλων των περασμάτων από την Κασπία μέχρι την Αδριατική και την Ανατολική Μεσόγειο. Γι΄ αυτό και η Κύπρος είναι ένα σοβαρό θέμα για τις άλλες δυνάμεις. Ο Βόσπορος είναι πολύ σημαντικό σημείο, γι΄ αυτό η Θράκη, γι΄ αυτό το Κόσσοβο, γι΄ αυτό όλη αυτή η περιοχή. Δεν γίνονται οι καυγάδες τυχαία εδώ. Είναι εξωγενείς οι συνθήκες των αντιπαραθέσεων στα Βαλκάνια. Αυτό νομίζω το καταλαβαίνουμε όλοι. Αλλά αυτά είναι σενάρια και είναι στο δικό μας το χέρι να τα αποτρέψουμε να γίνουν πραγματικότητα. Αυτό θα πει να έχεις μία εθνική στρατηγική, μία στρατηγική που εξασφαλίζει τα εθνικά σου συμφέροντα. Και αυτό το κάνεις με αποφασιστικότητα, με εσωτερική συνοχή και βρίσκοντας τους κατάλληλους συμμάχους. Εάν η Ευρώπη αφήσει τα πράγματα να εξελιχθούν και η δύναμη στο Κόσσοβο δεν είναι ειρηνευτική δύναμη για τη δημιουργία συνθηκών συμβίωσης των Κοσσοβάρων με τους Σέρβους αλλά εξελιχθεί το Κόσσοβο σε ένα αυτόνομο κράτος, φυσικά θα δημιουργηθεί ένα προηγούμενο που είναι δυσοίωνο για εξελίξεις σε άλλες περιοχές, όπως και στη δική μας. Και αυτό δεν πρέπει να το επιτρέψουμε, γιατί αυτός είναι ο κίνδυνος της νέας εποχής. Η επέμβαση δηλαδή άλλων κρατών στα εσωτερικά ενός κράτους. Όταν τελείωσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, στον Άγιο Φραγκίσκο, οι μεγάλες δυνάμεις είπαν κάτι το οποίο μπορεί να ήταν σκληρό αλλά ήταν και σοφό. Ότι τα σύνορα των κρατών εθνών είναι απαραβίαστα και καμία χώρα δεν επιτρέπεται να επεμβαίνει στα εσωτερικά μίας άλλης χώρας. Τώρα όμως στο Κόσσοβο και τη Βοσνία έγινε μία ανοικτή επέμβαση άλλων χωρών, εντός των συνόρων μίας χώρας η οποία είναι κράτος μέλος του ΟΗΕ, για ανθρώπινα δικαιώματα. Τί έχει αλλάξει; Έχει αλλάξει η ιδεολογία ότι επεμβαίνουμε εμείς, οι καλοί, ο καλός οργανισμός το ΝΑΤΟ, για τα ανθρώπινα δικαιώματα μέσα στις χώρες. Αυτό είναι επικίνδυνο. Και γι΄ αυτό εμείς πρέπει να σταθούμε πάρα πολύ σκληρά σε αυτή τη θέση ότι δεν θα επιτρέψουμε αλλαγή συνόρων στην περιοχή.»
Για τα Ελληνο-Τουρκικά:
«Γιατί μιλάμε για φιλία; Δεν το καταλαβαίνω. Η φιλία χρειάζεται δύο. Εγώ δεν το βλέπω αυτό. Η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας δεν έχει αλλάξει και ούτε πρόκειται να αλλάξει όσο η Κεμαλική δομή συνεχισθεί μέσα στην Τουρκία. Γι΄ αυτό Κύπρος, Αιγαίο, Θράκη είναι χώροι τους οποίους πρέπει να τα προσέξουμε. Αυτός είναι ο Ενιαίος Αμυντικός Χώρος.»
Για τους έλληνες φοιτητές και στρατιώτες στη Γιουγκοσλαβία και την περιβαλλοντική καταστροφή της περιοχής:
«Για τους φοιτητές, το θέμα είχε τεθεί και πριν από ενάμισι χρόνο. Τότε δεν υπήρχε ως αξιόπιστο το θέμα ραδιενέργειας. Είχαμε προχωρήσει τότε μία νομοθετική ρύθμιση για τους φοιτητές στην Πρίστινα. Σήμερα όμως, όπως είπες, υπάρχουν κάποια ανησυχητικά στοιχεία. Εγώ δεν είμαι πανικόβλητος αλλά δεν μπορώ να αγνοήσω ότι υπάρχουν κάποια ανησυχητικά στοιχεία και δεν παίζεις με τις ζωές των παιδιών. Εγώ λοιπόν θα πρότεινα για τα παιδιά αυτά που θέλουν να φοιτήσουν σε ελληνικά πανεπιστήμια, παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι είναι σε ιατρικές σχολές που είναι υπερφορτωμένες στην Ελλάδα, να δώσουν κατατακτήριες εξετάσεις και, εάν επιτύχουν, να εγγραφούν στα περιφερειακά ελληνικά πανεπιστήμια. Όταν λένε ότι είναι στο δεύτερο ή το τρίτο π.χ. έτος, πρέπει να εξετασθούν επιτυχώς σε κάποια μαθήματα ώστε να αποδειχθεί ότι πράγματι είναι στο έτος αυτό και, εν συνεχεία, να «μοιρασθούν» κατά προτίμηση στα περιφερειακά πανεπιστήμια. Νομίζω ότι είναι μία χειρονομία την οποία οφείλουμε στα παιδιά μας. Το θέμα αυτό, όπως σας είπα, είχε τεθεί και παλαιότερα. Η Κυβέρνηση τότε δεν ήταν αυτής της άποψης. Νομίζω, εν΄ όψει των εξελίξεων και των ενδείξεων που σήμερα έχουμε, δεν μπορούμε να μείνουμε σ΄ αυτή τη θέση. Πρέπει να κάνουμε μία χειρονομία στα παιδιά, είμαι σαφής σ΄ αυτό.
Για τους στρατιώτες το θέμα είναι πιο δύσκολο. Φυσικά, οι στρατιώτες που δεν θέλουν να μείνουν εκεί θα γυρίσουν πίσω. Θα πρέπει να πάρουμε αυξημένα μέτρα ασφαλείας γι΄ αυτούς που θα μείνουν και εγώ νομίζω ότι πρέπει να κινήσουμε τις διαδικασίες σε επίπεδο ΝΑΤΟ, μαζί με άλλες χώρες, να αποσύρουμε τα παιδιά μας από εκεί. Δεν θα ήθελα όμως να το κάνουμε μονομερώς και απότομα.
Η πλατφόρμα όμως που πρέπει να μπει αμέσως σε επίπεδο ΝΑΤΟ και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ότι οι βομβαρδισμοί αυτοί κατέστρεψαν την περιοχή. Δεν ξέρω πόση είναι η ραδιενέργεια και τα τοξικά, αλλά η περιοχή έχει καταστραφεί. Και δεν μιλάω μόνο για το Κόσσοβο, μιλάω για την ευρύτερη Σερβία. Λοιπόν, είναι υποχρέωση αυτών που βομβάρδισαν, του ΝΑΤΟ, να αποκαταστήσουν το περιβάλλον. Θα πληρώσουν αυτοί που βομβάρδισαν και είναι υποχρέωσή τους να το κάνουν, να ξεκινήσει ένα μεγάλο έργο αποκατάστασης της ισορροπίας του περιβάλλοντος που θα στοιχίσει πολλά εκατομμύρια δολάρια. Και δεν είναι μόνο το Κόσσοβο, είναι και ο Δούναβης, οι λίμνες, τα ποτάμια. Αυτό πρέπει να πολεμήσουμε να γίνει αμέσως. Εγώ νομίζω ότι οι λαοί πρέπει να πιέσουν. Οι λαοί ξεσηκώνονται – και σωστά ξεσηκώνονται για τα εργασιακά τους δικαιώματα, για τις συντάξεις τους, τους μισθούς τους κλπ. Για τις ζωές των συνανθρώπων τους δεν πρέπει να ξεσηκωθούν ; Και δεν μιλάω μόνο για την Ελλάδα, μιλάω για τη Γαλλία, για την Ιταλία, τη Γερμανία. Είναι εγκληματικό αυτό που έχει γίνει στην περιοχή. Μιλάμε βέβαια για τους στρατιώτες και καλά κάνουμε αλλά υπάρχουν εκεί δεκαπέντε εκατομμύρια άνθρωποι και δεν έχουν γίνει έρευνες για το τι έχει συμβεί με τα παιδιά, σε τι συνθήκες ζουν.
Για τις κοινωνικές αξίες και την «αγορά»:
«Αυτές οι αξίες είναι διαχρονικές. Οι άνθρωποι που τις ξεχνούν περνούν πολύ γρήγορα και φεύγουν. Νομίζω περάσαμε μία εποχή θριάμβου της αγοράς, υποχώρησης των κοινωνικών αξιών κλπ. Αλλά όλα αυτά ξανάρχονται, γιατί το ίδιο το σύστημα του διεθνούς καπιταλισμού έχει δημιουργήσει αδιέξοδα. Δεν είναι μόνο η ραδιενέργεια και τα τοξικά, είναι και οι τρελές αγελάδες, τα κοτόπουλα κλπ. Δηλαδή, ο τρόπος που παράγουμε σήμερα, ο τρόπος που διανέμουμε τα αγαθά είναι ανεξέλεγκτος και καμία κυβέρνηση, ούτε διεθνή όργανα, ούτε η διϋπουργική των 15 στις Βρυξέλλες, μπόρεσε να λύσει τα θέματα αυτά και να πάρει αποτελεσματικά μέτρα προστασίας της υγείας του πολίτη. Τα βλέπει αυτά ο πολίτης. Βλέπει ότι ο ανεξέλεγκτος θρίαμβος της αγοράς και η συρρίκνωση τους κράτους έθνους τον έχει αφήσει απροστάτευτο. Γι΄ αυτό και πιστεύω ότι οι λαοί θα ξεσηκωθούν. Θα ζητήσουν να ξανάρθουν πάλι στην προτεραιότητα ορισμένες βασικές αξίες: της πραγματικής δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ειρήνης. Ίσως αξίζει να πούμε γιατί φτάσαμε εδώ. Γιατί, ξέρετε, το απεμπλουτισμένο ουράνιο δεν χρησιμοποιείται μόνο σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Χρησιμοποιείται και σε οικιακά σκεύη που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Αυτό αρχίζει από την πυρηνική ενέργεια και τις πυρηνικές βόμβες. Από το φυσικό ουράνιο βγάζουν αυτό που χρησιμοποιείται στις πυρηνικές εκρήξεις, δηλαδή το ουράνιο 235 και μένει το άλλο, που έχει πολύ χαμηλή ραδιενέργεια, το ουράνιο 238, το οποίο όμως, για να το αποθηκεύσεις, χρειάζονται πάρα πολλά λεφτά. Άρα το χρησιμοποιούν όπου μπορούν και βάζουν τον άλλον που χρησιμοποιεί ή τη σφαίρα ή τη βόμβα να το πάρει. Και έτσι διαχέεται αυτή η ραδιενέργεια. Και εγώ ρωτώ, ποιός διεθνής οργανισμός, ποιά συνεργασία κρατών κοίταξε την ποιότητα των προϊόντων, όχι μόνο των εξοπλισμών, ότι θα είναι ακίνδυνη για τους πολίτες ; Κανείς. Και τώρα μας λένε για λιγότερο κράτος και ελευθερία στην αγορά.
Καλή η αγορά αλλά όχι χωρίς εποπτεία, χωρίς κανόνες που προστατεύουν την υγεία του πολίτη. Εγώ δεν είμαι αντίθετος στη λειτουργία της αγοράς η οποία είναι ένας θεσμός που λύνει πάρα πολλά προβλήματα, αρκεί όμως η αγορά αυτή να λειτουργεί κάτω από μία κοινωνική εποπτεία. Τώρα αυτή η κοινωνική εποπτεία, είτε γίνεται μέσα από οργανισμούς κοινωνικής ωφέλειας ή μέσα από έναν ανταγωνισμό, όπου το κράτος όμως ελέγχει τη διαδικασία παραγωγής. Δεν μπορούμε να το αφήσουμε αυτό ανεξέλεγκτο.»
Για το Χρηματιστήριο:
«Το Χρηματιστήριο είναι γι΄ αυτούς που τοποθετούν χρήματα όχι από το υστέρημά τους αλλά από το πλεόνασμά τους, για επενδυτικούς σκοπούς. Ο τζόγος στο Χρηματιστήριο δεν είναι για τον μέσο πολίτη. Πάνω στον ενθουσιασμό έγινε ένα λάθος, πολλοί νόμισαν ότι το Χρηματιστήριο θα είναι ένα παιχνίδι όπου πάντα κερδίζεις, δεν είναι έτσι. Ιδίως σε ένα νέο Χρηματιστήριο, όπως είναι της Ελλάδας, όπου ειλικρινά δεν έχουμε κανόνες εποπτείας του τι γίνεται εκεί μέσα. Στον κ. Θωμαδάκη πρέπει να δώσουν το επιτελείο και το προσωπικό που χρειάζεται για να κάνει πραγματική εποπτεία των εργασιών στο Χρηματιστήριο και των εταιριών που μπαίνουν. Αυτό που έχει γίνει στο Ελληνικό Χρηματιστήριο έχει μία μεγάλη δόση ασυδοσίας. Γι΄ αυτό συμβαίνουν και πράγματα τα οποία θα πρέπει να μας προβληματίσουν και να μας απασχολήσουν. Το θέμα είναι ότι αφελείς πολίτες έχασαν λεφτά και περιουσίες.»
