Εγώ θέλω να καταθέσω μια προσωπική εμπειρία γιατί, πριν μπω στο Βαρβάκειο, είχα συγκριτικά στοιχεία. Ο πατέρας μου ήταν τραπεζικός και είχε υπηρετήσει στην Κύμη και στη Ζάκυνθο και εγώ είχα φοιτήσει σε σχολεία εκεί. Ήρθα στο Βαρβάκειο από το Γυμνάσιο Ζακύνθου. Μπαίνοντας στο Βαρβάκειο, στην οδό Κωλέττη, συνειδητοποίησα ευθύς εξ αρχής ότι δεν ήταν αυτονόητο αυτό που μέχρι εκείνη τη στιγμή θεωρούσα αυτονόητο, ότι ήμουν ο πρώτος μαθητής. Ήταν όλοι στην τάξη εκείνη άριστοι, ο ανταγωνισμός ήταν μεγάλος αλλά υπήρχε και μια μαθητική αλληλεγγύη, ήμασταν όλοι φίλοι.
Θυμάμαι την πρώτη ημέρα, για να μας δοκιμάσουν εμάς τους νέους που μπήκαμε στην τάξη, προθυμοποιήθηκα να διαβάσω την εργασία μου – ήταν, τι άλλο; – μια ανάλυση στην ποίηση του Ανδρέα Κάλβου. Με μεγάλο στόμφο, ανέβηκα να απαγγείλω ποιήματα και να πω την ανάλυσή μου αλλά, μετά από λίγα λεφτά, σχεδόν όλοι γελούσαν, δεν κατάλαβα γιατί, το περιεχόμενο πίστευα ότι ήταν σοβαρό αλλά τα γέλια συνεχίζονταν. Τότε ο καθηγητής μας – ήταν ο Μανής – σηκώνεται και λέει, με Κερκυραϊκή προφορά, «γιατί το κοροϊδεύετε το παιδί;», Ανακουφίστηκα ότι ο Μανής ήταν Επτανήσιος. Τότε η διαφορά στον τονισμό της φωνής ανάμεσα στην Αθήνα και τη Ζάκυνθο ήταν πολύ μεγάλη.
Με τους συμμαθητές μου γίναμε πολύ φίλοι, συνδεθήκαμε, διαβάσαμε πολύ μαζί, κουραστήκαμε αρκετά αλλά είχαμε και τις εφηβικές χαρές μας, και το παιχνίδι στη μικρή μας αυλή και έξω από το σχολείο. Και χρόνια μετά, στις σπουδές μου, και στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, και στο ΜΙΤ στη συνέχεια, πάντα αναγνώριζα ότι εάν σε κάποιον οφείλω κάτι αυτό το οφείλω στο Βαρβάκειο. Μας έμαθε γράμματα, μας έμαθε πειθαρχία, μας έμαθε τη μέθοδο να μαθαίνουμε και να διαβάζουμε. Και το είχα καημό ότι το Βαρβάκειο καταργήθηκε ως Πρότυπο σχολείο. Και έτσι το έφερε η τύχη, αρκετά χρόνια μετά, να γίνω Υπουργός Παιδείας.
Ένα από τα πρώτα θέματα που ανέλαβα ήταν να αποκαταστήσω ένα μεγάλο παιδαγωγικό λάθος που έγινε, την κατάργηση των προτύπων σχολείων. Παιδαγωγικά είναι λάθος. Χρειάζονται πρότυπα σχολεία. Χρειάζονται πρότυπα σχολεία σε όλη την Ελλάδα για να δώσουν το σημείο αναφοράς, για να δώσουν και τη δυνατότητα στα παιδιά που έχουν ταλέντο και είναι αριστούχοι, να προχωρήσουν μέσα στο δημόσιο σχολείο και να μην αναγκασθούν να πάνε στα λεγόμενα καλά ιδιωτικά. Σήμερα όλοι μιλούν για το δικαίωμα επιλογής. Δεν πρέπει να υπάρχει δικαίωμα επιλογής και για τις οικογένειες και τα παιδιά που θέλουν να φοιτήσουν σε σχολεία αρίστων, να έχουν αυτή τη δυνατότητα μέσα στο δημόσιο χώρο; Ήρθε νομίζω ο καιρός να το ξαναδούμε αυτό. Και πρέπει να σας πω ότι στη Βουλή – και είμαστε πολλοί απόφοιτοι στη Βουλή, βλέπω και τον Θανάση Τσούρα εδώ, τον Πάνο Παναγιωτόπουλο – μιλούσα με τον Θόδωρο Πάγκαλο και είπαμε να πάρουμε μια πρωτοβουλία και έχουμε ετοιμάσει μια τροπολογία για κατάθεση στη Βουλή για την επαναφορά των προτύπων σχολείων και να ιδρυθεί ένα πρότυπο σχολείο σε κάθε Περιφέρεια της Ελλάδας. Πιστεύω ότι το πολιτικό τουλάχιστον κλίμα είναι ώριμο για να προχωρήσει η πρωτοβουλία αυτή. Αλλά να σας πω ποιες είναι οι δυσκολίες.
Οι δυσκολίες έρχονται κυρίως από το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα που αντιδρά στην ιδέα των πρότυπων σχολείων. Και νομίζω ότι θα χρειασθεί και η δική μας στήριξη, όχι μόνο η νομοθετική πρωτοβουλία μέσα στη Βουλή, αλλά και του Συλλόγου των Αποφοίτων να στηρίξουν την προσπάθεια αυτή, να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που για μια ακόμη φορά θα έχουμε από το συνδικαλιστικό κίνημα. Κάτι ακόμα. Λέμε πράγματα και δεν τα κάνουμε. Ως Υπουργός Παιδείας είχα δώσει εντολή στον ΟΣΚ – θυμάται ο κύριος Σαραντόπουλος – να χτισθεί επιτέλους το κτήριο της Βαρβακείου Σχολής. Το οικόπεδο υπάρχει, οι μελέτες συνεχίζονται αλλά το σχολείο δεν έχει ακόμα προχωρήσει, οκτώ χρόνια μετά την Υπουργική Απόφαση. Χρειάζεται, και τελειώνω με αυτό, η στήριξη η δική σας, χρειάζεται να ασκηθεί πίεση και πιστεύω ότι οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες για να προχωρήσουμε. Θα είναι για το καλό της νέας γενιάς, να ξαναγυρίσουν τα πρότυπα σχολεία στον τόπο μας.
Σας ευχαριστώ.