ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ακούστηκαν πολλά σχόλια και κριτικές παρατηρήσεις πάνω στην εισήγηση του Εισηγητή της Πλειοψηφίας κυρίου Βενιζέλου και χαίρομαι που ο Υπουργός Επικρατείας μας είπε ότι οι παρατηρήσεις που έγιναν θα ληφθούν υπόψιν σε μια πιθανή επαναδιατύπωση της πρότασης του Εισηγητή της Πλειοψηφίας.
Κάτω από αυτό το πρίσμα, αυτή την προχωρημένη ώρα θέλω να προσεγγίσω το θέμα και να κάνω κάποιες συγκεκριμένες προτάσεις. Ο θεσμός της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι αντικείμενο ζωηρής συζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι πολλοί αυτοί που σήμερα αμφισβητούν την αντιπροσωπευτικότητα και την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας των θεσμών της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Οι ραγδαίες εξελίξεις στο χώρο της τεχνολογίας άλλαξαν βασικά τη δομή της κοινωνίας και της οικονομίας της αγοράς. Χωρίς αμφιβολία, οι πολιτικοί θεσμοί της δημοκρατίας πρέπει να ανταποκριθούν σ” αυτές τις αλλαγές για να μπορεί να λειτουργήσει η δημοκρατία ομαλά και να επιτελέσουμε το έργο μας.
Είναι λοιπόν φυσικό, το θέμα της λειτουργίας του Κοινοβουλίου να απασχολήσει όλους μας από αυτήν την ευρύτερη οπτική γωνία. Αλλά, το πρόβλημα της υποβάθμισης του Κοινοβουλίου, υποστηρίζω εγώ, ότι είναι ένα πρόβλημα που αφορά κυρίως εμάς τους βουλευτές και που μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με βάση τη λειτουργία των κομμάτων, τον Κανονισμό της Βουλής και την πολιτική μας βούληση για την αναβάθμιση του έργου του Κοινοβουλίου.
Χωρίς καμία αμφιβολία η Βουλή έχει υποβαθμιστεί. Ο βουλευτής δεν αισθάνεται ότι το Κοινοβούλιο είναι η εστία παραγωγής πολιτικής, δεν αισθάνεται ότι στο Κοινοβούλιο γίνεται αποτελεσματικός έλεγχος και δεν αισθάνεται ότι η Βουλή ουσιαστικά νομοθετεί, με την έννοια ότι τα νομοσχέδια προετοιμάζονται εκτός Βουλής και η Βουλή, με την πλειοψηφία, επικυρώνει τα νομοσχέδια που υποβάλλονται.
“Έτσι, λοιπόν, η σημερινή λειτουργία της Βουλής αφήνει πάρα πολύ μικρό ρόλο στον βουλευτή. Και ο βουλευτής είναι πολιτικό ον και θα αναζητήσει το χώρο στον οποίο θα μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα, που θα επικοινωνήσει με το κοινό και θα μπορέσει να επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις με τον πολιτικό του λόγο.
Εάν, λοιπόν, θέλουμε να αναβαθμίσουμε το ελληνικό Κοινοβούλιο, πρέπει να δούμε πώς θα ξαναφέρουμε στην ελληνική Βουλή πραγματικά τον κοινοβουλευτικό έλεγχο στην αληθινή του έννοια και πώς η Βουλή θα ασχοληθεί με την επεξεργασία, την κατάρτιση και την ψήφιση των νομοσχεδίων όπου ο Βουλευτής δεν θα είναι μία μονάδα κόμματος αλλά θα είναι αντιπρόσωπος του έθνους που θα λειτουργεί ως ελεύθερος βουλευτής, με τη δική του συνείδηση.
Πιστεύω ότι τα θέματα αυτά δεν είναι θέματα Συντάγματος. Είναι θέματα που αφορούν τον Κανονισμό της Βουλής, είναι θέματα που αφορούν την εσωτερική λειτουργία των κομμάτων. Και θα μπορούσαμε ίσως να τα συζητήσουμε σε άλλο χρόνο. Αλλά, μιας και στην Αναθεώρηση του Συντάγματος ασχολούμεθα και με αυτή την ενότητα, καλό θα ήταν στις ρυθμίσεις της να περιλαμβάνονται και διατάξεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Δεν θα πρέπει, όμως, να προχωρήσουμε σε ρυθμίσεις για τις οποίες δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι θα αναβαθμίσουν το ρόλο της Βουλής, θα ήταν προτιμότερο να αφήσουμε ρυθμίσεις για το νέο Κανονισμό της Βουλής, για να αποκτήσουμε κάποια εμπειρία με νέες ρυθμίσεις, έτσι που να έχουμε την αναγκαία ευελιξία.
Οι παρατηρήσεις μου είναι οι εξής:
Πρώτον, όσον αφορά τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, με βρίσκει σύμφωνο η πρόταση του κ. Βενιζέλου, ο έλεγχος να γίνεται και στην Ολομέλεια και στα Τμήματα της Βουλής. Αλλά, αυτός ο έλεγχος πρέπει να είναι ουσιαστικός και να επιτρέπει τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων βουλευτών, πρέπει να είναι έλεγχος ζωντανός, για να μπορούμε να πούμε ότι η Βουλή γίνεται μία εστία πολιτικού προβληματισμού, πολιτικών ζυμώσεων και, γιατί όχι, και πολιτικών αντιπαραθέσεων.
“Όσον αφορά όμως το νομοθετικό έργο, τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα. Και εκεί, η πρόταση του εισηγητή της πλειοψηφίας δεν με βρίσκει σύμφωνο.
Ο βουλευτής είναι αντιπρόσωπος του Έθνους, δεν είναι εξειδικευμένος εμπειρογνώμων που εκλέγεται για να ασχολείται με ένα συγκεκριμένο αντικείμενο. Δεν μπορώ να πάω στην εκλογική μου περιφέρεια και να πω ότι ανήκω στο τρίτο Τμήμα της Βουλής και δεν έχω ασχοληθεί με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε στο πρώτο Τμήμα της Βουλής ή, αν ασχολήθηκα, πήγα μόνο εκεί για να κάνω μία παρατήρηση, αλλά δεν ψήφισα, γιατί δεν μπορούσα να ψηφίσω. Εκλεγόμαστε από το λαό ως αντιπρόσωποι του “Έθνους για όλα τα νομοσχέδια. Και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, κατά τη δική μου άποψη τουλάχιστον, ότι η ψήφιση των νομοσχεδίων είναι έργο της Ολομέλειας της Βουλής. Θα πρέπει, βέβαια, να βοηθήσουμε την Ολομέλεια σ αυτό το έργο. Μ αυτόν τον υποβοηθητικό ρόλο βλέπω τη λειτουργία των Τμημάτων.
Πώς θα έβλεπα τη λειτουργία των τμημάτων; Στο Τμήμα, αν θέλουμε πραγματικά να έχουμε ενεργό συμμετοχή του βουλευτή, θα πρέπει πριν από την κατάθεση του νομοσχεδίου να γίνει μία συζήτηση επί του πολιτικού θέματος και των πολιτικών στόχων του. Μπορεί να είναι νομοσχέδιο που θα κατατεθεί είτε από την Κυβέρνηση είτε από μία ομάδα βουλευτών. Και θα πρέπει να γίνει συζήτηση πάνω στους άξονες του νομοσχεδίου, πάνω στις βασικές του αρχές. Και εκεί να γίνει μία ελεύθερη συζήτηση με τους βουλευτές στα Τμήματα. Αλλά, τα Τμήματα να είναι ανοιχτά και για τη συμμετοχή και άλλων βουλευτών. Εκεί να τοποθετηθούν και φορείς που ασχολούνται με αυτό το θέμα.
Με βάση αυτές τις συζητήσεις και αυτές τις προτάσεις, ο έχων τη νομοθετική πρωτοβουλία να συντάξει ένα πρώτο σχέδιο νόμου, έχοντας ήδη λάβει υπόψη τα σχόλια των βουλευτών και μετά να ακολουθήσει μία συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου κατ” άρθρον και στο σύνολο. Εκεί πια γίνεται ουσιαστική δουλειά πάνω στο νομοσχέδιο. Ο βουλευτής θα έχει την αίσθηση ότι συμμετέχει στη διαμόρφωση των ρυθμίσεων του νομοσχεδίου και η συζήτηση δεν μπορεί παρά να είναι ουσιαστική και να έχει και την παρουσία των βουλευτών που όλοι επιθυμούμε.
“Όταν η επεξεργασία αυτού του νομοσχεδίου ολοκληρωθεί από την επιτροπή, θα πρέπει να διαβιβαστεί στην Ολομέλεια, όπου θα ψηφίζεται κατ” άρθρον και στο σύνολο άνευ συζητήσεως, εκτός εάν το νομοσχέδιο είναι ιδιαίτερα σημαντικό όπως ορίζεται από συγκεκριμένα άρθρα του Συντάγματος ή το ζητά αρχηγός κόμματος ή ομάδα τουλάχιστον δέκα βουλευτών, οπότε η συζήτηση στην Ολομέλεια γίνεται κατά τον τρόπο που ορίζει ο ισχύων Κανονισμός.
“Έτσι, όλα τα νομοσχέδια θα ψηφίζονται από την Ολομέλεια της Βουλής. Δεν θα χρειαστεί για πολλά νομοσχέδια να γίνει συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής γιατί θα έχει προηγηθεί η επεξεργασία και η συζήτηση στις επιτροπές ή στα Τμήματα και δεν θα χρειάζεται να γίνει συζήτηση, γιατί οι βουλευτές που ενδιαφέρονται γι” αυτό το θέμα θα έχουν ήδη εκφραστεί στα Τμήματα.
Η συζήτηση και η επεξεργασία των νομοσχεδίων θα γίνεται με τον Κανονισμό της Βουλής μόνο γι” αυτές τις δύο περιπτώσεις. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε πιστεύω, την ενεργό συμμετοχή των βουλευτών στην ανάπτυξη ενός νομοσχεδίου, λειτουργούμε κατά ένα δημιουργικό τρόπο μέσα στις Επιτροπές, αλλά και η υπερψήφιση των νομοσχεδίων γίνεται πάντοτε από την Ολομέλεια της Βουλής.
θα ήθελα, κύριοι συνάδελφοι, να ληφθούν και αυτές οι προτάσεις υπόψη. Ελπίζω ο Εισηγητής της Πλειοψηφίας να λάβει και αυτήν την πρόταση υπόψη του.
Σας ευχαριστώ πολύ.
