Κύριοι συνάδελφοι, οι προλαλήσαντες συνάδελφοι υπογράμμισαν τη μεγάλη σημασία αυτού του νομοσχεδίου. Πράγματι, το νομοσχέδιο αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και θα έπρεπε ίσως να είχαμε και περισσότερο χρόνο να το μελετήσουμε, πριν έρθει αυτό στην Ολομέλεια για συζήτηση. Το νομοσχέδιο αυτό ουσιαστικά αντικαθιστά τον βασικό αναγκαστικό νόμο 2344/1940. Είναι μια παλιά νομοθεσία και κατ΄ αρχήν δέχομαι και εγώ ότι χρειάζεται να γίνεται εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας μας για να λάβουμε υπόψη καλύτερα τις νέες καταστάσεις, τις νέες συνθήκες και τις νέες ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι όλες οι αλλαγές είναι κατ΄ ανάγκη και χρήσιμες και βελτιωτικές. Θα πρέπει να κρίνουμε τη νέα νομοθεσία ρωτώντας ποια ήταν τα νομοθετικά κενά που καλύπτονται με τη νέα νομοθεσία, ποιες είναι οι νέες συνθήκες που ανακύπτουν, που δεν αντιμετώπιζε η παλαιά νομοθεσία και με ποια μέτρα αντιμετωπίζουμε τις νέες καταστάσεις.
Διάβασα προσεκτικά τον αναγκαστικό νόμο 2344/40 και πρέπει να πω ότι ο νόμος αυτός ήταν πρωτοποριακός για την εποχή του. Δεν προσφέρονται και σήμερα νέες ιδέες, νέες προσεγγίσεις στις ρυθμίσεις που είχε ο νόμος αυτός του 1940. Το πρόβλημα με τον αναγκαστικό νόμο 2344 και τις άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις είναι ότι δεν εφαρμόσθηκαν στην πράξη.
Τώρα δεν ξέρω αν υπήρχαν συνταγματικά προβλήματα και κωλύματα, είναι μια πτυχή του θέματος που, εγώ τουλάχιστον, δεν έχω μελετήσει. Αλλά ξέρω ότι δεν εφαρμόσθηκαν οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για δύο κυρίως λόγους: Πρώτον, εξαιτίας της αναποτελεσματικής λειτουργίας του κράτους και δεύτερον λόγω της αυξανόμενης πίεσης του παράκτιου τουρισμού, του οικιστικού επεκτατισμού στην περιοχή του αιγιαλού και της παραλίας. Και αυτά τα πράγματα πρέπει να τα δούμε.
Πρώτα απ΄ όλα, για την κρατική αναποτελεσματικότητα, όλα αυτά τα χρόνια, από το 1940 και μετά, δεν έχει γίνει οριοθέτηση του αιγιαλού και της παραλίας. Όλα αυτά τα χρόνια δεν έχει γίνει κτηματογράφηση των περιοχών κοντά στον αιγιαλό και την παραλία και αυτό φυσικά δυσχεραίνει, θα έλεγα ότι κάνει ανέφικτο, το έργο της πολιτείας.
Ένας άλλος συντελεστής της αποτελεσματικότητας αφορά τον ίδιο τον κρατικό μηχανισμό. Αναθέτοντας σε υπηρεσίες του κράτους την εποπτεία, τη λειτουργία, την έκδοση αδειών οδηγηθήκαμε σ΄ ένα γραφειοκρατικό σύστημα το οποίο όχι μόνο δεν είναι αποτελεσματικό, αλλά είναι και εστία συναλλαγής και διαφθοράς.
Θα πρέπει λοιπόν, αν θέλουμε να μιλήσουμε για νέα νομοθεσία για να αντιμετωπίσουμε υπαρκτά προβλήματα, να δούμε πως θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα αυτά που ήταν και οι λόγοι της μη εφαρμογής της νομοθεσίας μέχρι σήμερα.
Να έρθω στον άλλο λόγο, τον οποίο θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό. Τις τελευταίες δεκαετίες, η οικονομική δραστηριότητα της Ελλάδας έχει μεταφερθεί προς την παραλία, στον αιγιαλό, στις ζώνες πολύ κοντά στη θάλασσα για λόγους τουριστικής ανάπτυξης, για λόγους οικιστικούς, για τους λιμένες, για το σύστημα μεταφορών κλπ.
Θα πρέπει λοιπόν, μέσα από τη νομοθεσία να βρούμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στην ανάγκη της προστασίας του λεπτού οικοσυστήματος του αιγιαλού και της παραλίας από τη μια μεριά και της ρύθμισης της οικονομικής και κοινωνικής ζωής η οποία είναι όχι στην παραλία και στον αιγιαλό, αλλά κοντά στη θάλασσα. Εκεί έχουμε πολλά νομοθετικά κενά που πρέπει να καλύψουμε.
Θα ήθελα λοιπόν, από αυτή την οπτική γωνία να δω το παρόν νομοσχέδιο, να δω τι κάνει για τη βελτίωση της κρατικής λειτουργίας, για μια πιο αποτελεσματική κρατική λειτουργία στο χώρο της προστασίας του αιγιαλού και της παραλίας και δεύτερον, πώς ανιχνεύει και πώς πάει να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα στην προστασία του αιγιαλού και της παραλίας από τη μια μεριά και της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή από την άλλη.
Πρώτον, όσον αφορά τον κρατικό μηχανισμό λυπάμαι αλλά οφείλω να το πω και από την εμπειρία μου στην Κυβέρνηση πολλά χρόνια καμία μεταρρύθμιση σε αυτόν τον τόπο δεν μπορεί να προχωρήσει. Καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να εφαρμοσθεί. Καμία προστασία του περιβάλλοντος δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν γίνουν βασικές αλλαγές στις δομές και τη λειτουργία του δημόσιου τομέα και του συστήματος.
Όταν περνάμε ένα νομοσχέδιο, η Βουλή ζητά και ορθώς έκθεση από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για να ικανοποιηθεί η Βουλή ότι αυτό που νομοθετούμε πράγματι καλύπτεται οικονομικά από τον Προϋπολογισμό του Κράτους. Θα ήταν καλό να ζητούσαμε ταυτόχρονα και μία έκθεση, να δούμε εάν πράγματι αυτές οι ρυθμίσεις, τις οποίες νομοθετούμε, μπορούν να εφαρμοσθούν, εάν πράγματι έχουμε δημόσια διοίκηση η οποία μπορεί να επωμισθεί το βάρος της εποπτείας και της υλοποίησης αυτών των κανόνων.
Κύριε Υπουργέ, πρέπει να σας το πω. Ειλικρινά, θα ψηφίσουμε αυτό το νομοσχέδιο, αλλά μην περιμένετε αυτό να υλοποιηθεί. Αυτές οι διατάξεις θα μείνουν ως ανενεργός νόμος και οι περισσότερες από αυτές θα καταστρατηγηθούν, διότι δεν υπάρχει η ποιότητα του κρατικού μηχανισμού για να λειτουργήσει ικανοποιητικά. Βέβαια, αυτό δεν είναι θέμα αυτού του νομοσχεδίου. Είναι θέμα της μεταρρύθμισης του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά τουλάχιστον σ΄ αυτό το νομοσχέδιο θα πρέπει να κάνουμε κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Μια και ζητήσατε προτάσεις από εμάς, έχω να κάνω τρεις συγκεκριμένες προτάσεις:
Πρώτον, κυρίως στο άρθρο 5, στην πρώτη παράγραφο, να βάζει ως άμεση προτεραιότητα την κτηματογράφηση των περιοχών που έχουν αιγιαλό και παραλία, καθώς και την οριοθέτηση του αιγιαλού και της παραλίας. Δεν μπορεί να έχουμε μία νομοθετική ρύθμιση που αντιμετωπίζει θέματα αιτημάτων των πολιτών ή και ενστάσεων, χωρίς να υπάρχει δέσμευση της πολιτείας ότι το θέμα της κτηματογράφησης, της οριοθέτησης του αιγιαλού και της παραλίας είναι θέμα προτεραιότητας. Εγώ μάλιστα θα προτιμούσα να υπήρχε και ένα χρονοδιάγραμμα αυτών. Αυτή είναι η πρώτη πρόταση.
Η δεύτερη πρόταση είναι ότι θα πρέπει οι περισσότερες αποφάσεις που προβλέπει αυτό το νομοσχέδιο να μη γίνονται με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις αλλά με Προεδρικά Διατάγματα.
Τρίτον, θα πρότεινα οι Επιτροπές τις οποίες προβλέπετε στα άρθρα 3 και 5 κυρίως να μην αποτελούνται μόνον από δημόσιους λειτουργούς αλλά ως μέλη να έχουν και αιρετούς άρχοντες της τοπικής ή νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, καθώς και εκπροσώπους των επιμελητηρίων, όπως των εμπορικών επιμελητηρίων, των αρχαιολόγων κλπ.
Πηγαίνω γρήγορα στο δεύτερο θέμα που είναι και το κύριο θέμα πως αυτό το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει το θέμα της ισορροπίας, ανάμεσα στην προστασία του λεπτού οικοσυστήματος, του αιγιαλού και της παραλίας και τις δραστηριότητες στις θαλάσσιες ακτές μας.
Το βασικό πρόβλημα όπως σας είχα πει και στην Επιτροπή, κύριε Υπουργέ, είναι το άρθρο 2 μαζί με την παράγραφο 7.7. Αυτά εάν τα δούμε και θα τα συζητήσουμε αυτά κατ΄ άρθρον ουσιαστικά ανοίγουν την πόρτα σε καταστρατήγηση στην οικοδόμηση της παραλίας και του αιγιαλού. Νομίζω όμως ότι το ίδιο το νομοσχέδιο περιέχει διατάξεις σε διάφορα άρθρα που αν τα συμπτύξουμε σ΄ ένα νέο άρθρο 2, θα μπορέσουμε όλοι να συμφωνήσουμε και να βρούμε τη χρυσή τομή η οποία υπάρχει.
Επειδή δεν έχω χρόνο να αναλύσω τη σκέψη μου, θα μου επιτρέψετε μόνο να διαβάσω την πρότασή μου, να αντικαταστήσουμε το άρθρο 2 με την παράγραφο 7.7 του νομοσχεδίου αυτού με τα παρακάτω:
Άρθρο 2
Ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη και η παρόχθια ζώνη είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται.
Η προστασία του οικοσυστήματος των ζωνών αυτών είναι ευθύνη του Κράτους.
Ο κύριος προορισμός των ζωνών αυτών είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση των πολιτών προς αυτές.
Στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη και την παρόχθια ζώνη δεν επιτρέπεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει κατασκευασμάτων.
Κατ΄ εξαίρεση και μόνο για λόγους εθνικούς ή υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος επιτρέπεται η παραχώρηση απλής χρήσης και η αξιοποίηση αιγιαλού και παραλίας, χωρίς όμως να αλλοιώνονται τα γενικά μορφολογικά στοιχεία του αιγιαλού και της παραλίας. Οι όροι της παραχώρησης και της αξιοποίησης καθορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα. Επιτρέπεται επίσης η παραχώρηση απλής χρήσης για την εξυπηρέτηση των λουομένων και την αναψυχή του κοινού, ως ορίζει το άρθρο 13.»
Πιστεύω ότι παίρνοντας στοιχεία από διατάξεις που υπάρχουν ήδη σ΄ αυτό το νομοσχέδιο καθώς και στην κείμενη νομοθεσία μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα τέτοιο άρθρο για το οποίο νομίζω ότι θα υπάρχει η ευρύτατη συναίνεση και νομίζω ότι αυτό εκφράζει και τις πραγματικές προθέσεις της Κυβέρνησης.
Τέλος, επειδή δεν υπάρχει χρόνος, θα ήθελα να πω σχετικά με το άρθρο 16, επειδή έχω και μια συγκεκριμένη εμπειρία για το θέμα αυτό ως Υπουργός Εθνικής Άμυνας, ότι αυτό είναι ένα σημαντικότητα εθνικό θέμα και θα ήταν καλύτερα το άρθρο 16 να μην το συζητήσουμε σ΄ αυτό το νομοσχέδιο, να το συζητήσουμε χωριστά σε άλλο νομοσχέδιο γιατί αυτό θα πρέπει να το δούμε όχι μόνο στο πλαίσιο της οικονομικής ανάπτυξης και αξιοποίησης νησίδων και βραχονησίδων αλλά και στο πλαίσιο της εθνικής μας άμυνας. Ευχαριστώ.
