Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Για πολλούς λόγους το θεωρώ σοφό και σκόπιμο να αρχίσω από τη χιουμοριστική πλευρά του ζητήματος. Αρχίζοντας από ένα επίκαιρο χαρακτηρισμό του Προέδρου για το τρένο, πήραμε την έννοια του τρένου και την κάναμε κομματικό σπορ. Όλοι οι άνθρωποι έχουν το αγαπημένο τους παιχνίδι. Το αγαπημένο παιχνίδι στο ΠΑΣΟΚ είναι το τρενάκι.
Υπάρχουν στο τρενάκι οι εισερχόμενοι και οι εξερχόμενοι, οι ανερχόμενοι και οι κατερχόμενοι, οι λαθρεπιβάτες και οι εισπράκτορες, οι μηχανοδηγοί και οι χαμαιλέοντες που αλλάζουν τον πολιτικό λόγο ανάλογα με τον πολιτικό χώρο, έντονα λαϊκιστικά, σοσιαλιστικά χρώματα μπροστά στις γαλαρίες, ωχρά χρώματα σε ημιφωτισμένα δωμάτια και σαλόνια της κεντροδεξιάς.
Και θα πρόσθετα ότι υπάρχουν στο τρένο που έχει όλες τις διαταξικές στρωματώσεις του ζωολογικού κήπου και οι μοντελίστες, που με πλήρη απασχόληση ασχολούνται να ντύνονται κομψά στην τελευταία μόδα και να ντύνουν τους άλλους παλαιομοδίτικα.
Επειδή είμαι κι εγώ ένας από αυτούς που του έχουν κολλήσει πολλά παρατσούκλια, ξέρω ότι αυτή η τεχνική του πολιτικού μάρκετινγκ μπορεί να είναι αποτελεσματική και έτσι που πάμε σε λίγο δεν θα μπορούμε να συνεννοούμαστε αναμεταξύ μας με τους πραγματικούς εαυτούς μας, αυτό που πραγματικά είμαστε αλλά αυτό που μας έχει φτιάξει το πολιτικό μάρκετινγκ που γίνεται έξω από αυτή την αίθουσα.
Αλλά σύντροφοι και συντρόφισσες, τελειώνοντας τη χιουμοριστική πλευρά του ζητήματος, σε όλες αυτές τις κατατάξεις που άκουσα χθες και σήμερα, υπάρχει και μια κατηγορία που περίεργα δεν αναφέρθηκε. Υπάρχουν σύντροφοι και συντρόφισσες που δεν κατέβηκαν από το τρένο, τους κατέβασαν από το τρένο.
Τους κατέβασαν από το τρένο, γιατί σε στιγμές παντοδυναμίας του ΠΑΣΟΚ είχαν το θάρρος να πουν ότι στραβά αρμενίζουμε. Και ανέβηκαν στο τρένο του ΠΑΣΟΚ σε χαλεπούς καιρούς, όταν ο Πρόεδρος του Κινήματος με διορατικότητα και γενναιοδωρία είπε «Όλοι μαζί για ένα νέο ΠΑΣΟΚ για τη δεκαετία του ’90, ενωμένοι και μαζί να χτυπήσουμε τη Δεξιά και για να ξαναφέρουμε το σοσιαλισμό στον τόπο μας».
Τα λέω όλα αυτά για να κάνω μια έκκληση σε όλους σας. Να γυρίσουμε σελίδα. Δεν δείχνουμε με αυτό το παιχνίδι του τρένου τον καλύτερο εαυτό μας. Να βάλουμε στην μπάντα τα παλιά. Ενωμένοι, όλοι μαζί, με τις αδυναμίες μας και τα δυνατά μας σημεία να ενωθούμε και σαν γροθιά ενωμένοι να βγούμε προς τα έξω για πολιτική δράση, για μια έντονη αντιπολίτευση σήμερα, για κυβέρνηση αύριο.
Διαφωνίες ναι, συζήτηση ναι, αλλά με πολιτικούς όρους. Χαίρομαι που άκουσα την εισήγηση του Προέδρου που κάλυψε πολλά κενά από τις εισηγήσεις και στις Πολιτικές Θέσεις και στη Διακήρυξη. Δεν έχω καιρό να πω τις δικές μου απόψεις πάνω σε πολλά ζητήματα, αλλά εγώ πιστεύω ότι οι βασικές θέσεις μπορούν να λεχθούν σε λίγες λέξεις.
Λίγες λέξεις θα πω για πέντε θέματα που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, να αποφασίσουμε και να προχωρήσουμε μπροστά. Σοσιαλιστική φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, εθνική στρατηγική, εσωτερικό μέτωπο, κοινωνικό συμβόλαιο, πολιτικές συμμαχίες. Σοσιαλιστική φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ. Οι βασικοί στόχοι του δημοκρατικού σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της 3ης Σεπτέμβρη είναι επίκαιροι και μας καθοδηγούν.
Η δεκαεξάχρονη πορεία μας έδειξε ότι στον τόπο μας τουλάχιστον αυτή τη στιγμή αναπαλαίωση του καπιταλιστικού συστήματος, με συντηρητικό εκσυγχρονισμό ή με μεταρρυθμίσεις ήπιας μορφής δεν αρκούν. Χρειάζεται ένα πρόγραμμα δημοκρατικών ρήξεων με συμμετοχικές διαδικασίες και σοσιαλιστική προοπτική.
Ναι στο σοσιαλιστικό εκσυγχρονισμό, όχι στην καπιταλιστική αναπαλαίωση με συντηρητικό εκσυγχρονισμό. Θα προσπαθήσω επιγραμματικά να καλύψω και τα άλλα τέσσερα σημεία.
Εθνική στρατηγική θα πει μια σειρά από σκληρές διαπραγματεύσεις για να περάσουμε τις δικές μας εθνικές προτεραιότητες που βγαίνουν από το δικό μας εθνικό, ελληνικό, δημοκρατικό προγραμματισμό.
Ο κόσμος της εργασίας όπως σήμερα ορίζεται από τα νέα δεδομένα της τεχνολογίας, καλύπτει ένα ολόκληρο φάσμα πέρα από την εξαρτημένη εργασία και είναι ο κόσμος της εργασίας και της δημιουργίας που αποτελεί τη δημοκρατική πλειοψηφία του ελληνικού λαού, αποτελεί τη βάση ενός σοσιαλιστικού κινήματος, ενός εσωτερικού μετώπου που από τη φύση του γίνεται και πατριωτικό μέτωπο.
Κοινωνικό συμβόλαιο. Συμφωνώ με το περιεχόμενο της πρότασης. Δεν μου αρέσει ο τίτλος. Τον βλέπω με μεγάλη υποψία. Δεν μιλάμε για κοινωνικό συμβόλαιο. Μιλάμε για ένα δημοκρατικό πλαίσιο επίλυσης των διαφορών που βγαίνουν μέσα από την αντιπαράθεση, από τη διαδικασία της παραγωγής.
Δεν αφήνουμε στην οικονομική ολιγαρχία να λύσει πολιτικά θέματα αντιπαράθεσης μέσα στη διαδικασία της παραγωγής. Αυτά τα θέματα είναι πολιτικά και τα λύνουμε μέσα στα πλαίσια της πολιτικής δημοκρατίας.
Κι έχουμε ένα πλαίσιο επίλυσης των διαφορών, το πενταετές πρόγραμμα, ο δημοκρατικός προγραμματισμός, το ΕΣΑΠ, το Εθνικό Συμβούλιο Ανάπτυξης και Προγραμματισμού, τα έργα της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ σηματοδοτούν το σωστό δρόμο για ένα κοινωνικό συμβόλαιο που είναι σωστό και πιστό στις σοσιαλιστικές αρχές του και δείχνει το δρόμο της ανάπτυξης με πλατιά κοινωνική συναίνεση.
Πολιτικές συνεργασίες. Να το ξεκαθαρίσουμε επιτέλους αυτό το θέμα. Προχωράμε μπροστά από τη Δευτέρα ναι ή όχι; Μόνοι μας με πολιτική αυτοδυναμία στον πολιτικό μας λόγο; Είμαστε το καινούριο πλειοψηφικό ρεύμα. Λέμε ναι στις πολιικές συνεργασίες με προγραμματικές συγκλίσεις γι” αυτούς που το επιθυμούν. Δεν ικετεύουμε, δεν παρακαλούμε. Ας έρθουν μαζί μας αν θέλουν.
Και να τελειώσω με τη δεύτερή μου φράση και μια παράκληση. Θα ήθελα πολύ από αυτό το συνέδριο να έβγαινε μια ξεκάθαρη δέσμευση και απόφαση. Όχι στα κεντροδεξιά σχήματα. Δεν έχουμε καμιά δουλειά να υπηρετήσουμε την αναπαλαίωση ενός πατερναλιστικού καπιταλισμού στον τόπο μας. Να μην πέσουμε αυτή τη φορά στο τσουβάλι που μας στήνει η Δεξιά με διάφορα μηχανεύματα και κατασκευάσματα.
Όχι σε κεντροδεξιά σχήματα. Μαζί με το λαό, ενωμένοι, μπροστά για τον ανένδοτο αγώνα σήμερα, για κυβέρνηση αύριο.
