ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 21/4/2016
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο επικήδειος του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, κατά την εξόδιο ακολουθία του Γεράσιμου Αρσένη
Αποχαιρετούμε σήμερα τον Γεράσιμο Αρσένη. Έναν ιδιαίτερα σημαντικό άνθρωπο που άφησε το αποτύπωμά του στην πολιτική ιστορία της χώρας.
Στο πρόσωπο του Γεράσιμου Αρσένη συνέκλιναν τρία εξαιρετικά χαρακτηριστικά. Η ιδιαίτερη επιστημονική επάρκεια. Η ιδεολογική συνέπεια στις αρχές και τις αξίες του σοσιαλισμού. Και, ίσως, το πιο σημαντικό, το ήθος και η σοβαρότητα.
Όταν ο Γεράσιμος Αρσένης μπήκε στην ελληνική πολιτική σκηνή, είχε ήδη μια καταξιωμένη σταδιοδρομία σε Διεθνείς Οργανισμούς. Μια σταδιοδρομία την οποία αξιοποίησε για να βοηθήσει την χώρα του, αλλά και για να προωθήσει, στις συνθήκες παγκόσμιου διπολισμού που τότε επικρατούσαν, ένα πιο προοδευτικό σύστημα οικονομικής συνεργασίας, σε διεθνές επίπεδο.
Εγκατέλειψε την σταδιοδρομία αυτή για να ανταποκριθεί σε μια μεγάλη ιστορική πρόκληση: την μετατροπή των σοσιαλιστικών ιδεών σε πολιτική πράξη, μετά την ιστορική αλλαγή στην Ελλάδα, το 1981. Ίσως αξίζει να θυμηθούμε πόσο μετέωρο ήταν εκείνη την εποχή το εγχείρημα μετάβασης από μια Ελλάδα με ισχυρά εμφυλιακά κατάλοιπα, σε μια Ελλάδα με περισσότερη δημοκρατία, εθνική ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη. Το σοσιαλιστικό ρεύμα, που ενσάρκωνε τις προσδοκίες της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, όφειλε να αποδείξει ότι οι ιδέες του ήταν βιώσιμες αλλά και ταυτόχρονα σοβαρές και αποτελεσματικές στην εφαρμογή τους.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Γεράσιμος Αρσένης κλήθηκε στο πολιτικό προσκήνιο σαν ο βασικός σχεδιαστής της νέας οικονομικής πολιτικής. Ανταποκρίθηκε σε αυτόν τον ρόλο αφήνοντας την προσωπική του σφραγίδα σε μια ιστορική περίοδο μεγάλων αλλαγών. Δεν δίστασε να συγκρουστεί με πανίσχυρα συμφέροντα και να βάλει σε κίνηση ένα πολιτικό σχέδιο ουσιαστικών τομών και δραστικών μεταρρυθμίσεων, με ξεκάθαρο κοινωνικό πρόσημο. Όμως, το πιο σημαντικό, είναι επέλεξε την απαγκίστρωση από μια πανίσχυρη θέση εξουσίας, όταν διαπίστωσε ότι η πορεία εκείνης της αλλαγής, μέσα από τις αντιφάσεις της και τις νέες ισορροπίες, ερχόταν σε σύγκρουση με τις δικές του αρχές.
Παρέμεινε πιστός στις πολιτικές του αρχές, επιλέγοντας μια πολύ πιο δύσκολη, αλλά πάντοτε συνεπή πολιτική διαδρομή. Δεν σταμάτησε ποτέ να υπερασπίζεται αυτό που ο ίδιος πίστευε ότι ήταν σωστό, με βάση τις αξίες και τις αρχές στις οποίες ο ίδιος πίστευε. Τις αξίες και τις αρχές ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού, δημοκρατικού σοσιαλισμού.
Την περίοδο που η πολιτική του διαδρομή συνέκλινε ξανά με τον αρχικό πολιτικό του χώρο, μεγάλες αλλαγές συνέβαιναν στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Η Ελλάδα είχε απορρίψει ηχηρά το νεοφιλελεύθερο εγχείρημα της περιόδου 91 – 93, όμως η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία ήταν ήδη έτοιμη για τον μεγάλο πολιτικό συμβιβασμό. Ήταν ένας συμβιβασμός που εγκατέλειπε θεμελιακές σοσιαλδημοκρατικές αξίες, όπως το κοινωνικό κράτος, η προστασία της εργασίας, προκειμένου να παραχωρηθεί το μεγαλύτερο δυνατό έδαφος στις δυνάμεις του ανεξέλεγκτου κέρδους. Ο Γεράσιμος Αρσένης είδε τον κίνδυνο της μετάλλαξης. Επέλεξε να δώσει την μάχη ενάντια σε μια τέτοια προοπτική ιδεολογικής και πολιτικής μετάλλαξης, μέσα από το κόμμα του. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, διεκδίκησε με αξιώσεις την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, διαμορφώνοντας γύρω του μια αξιόλογη συσπείρωση της βάσης, καθώς και αρκετών στελεχών. Πιστεύω ότι η ομιλία του, σε εκείνη την ιστορική διαδικασία, μια ομιλία στην οποία αποτυπώνονται ξεκάθαρα οι πολιτικές του αρχές, πρέπει να ξαναδιαβαστεί, υπό το φως των μεταγενέστερων εξελίξεων. Δυστυχώς, η πολιτική ιστορία δεν καθορίζεται μόνο από αρχές. Οι συσσωρευμένες εσωτερικές αντιφάσεις και η ανάγκη αναπαραγωγής ενός μηχανισμού εξουσίας μπορούν πάντοτε να παίξουν ισχυρό ρόλο στην πορεία των πραγμάτων.
Θα πρέπει να πιστωθεί στον Γεράσιμο Αρσένη, ότι αν και δεν κέρδισε την μάχη της ηγεσίας, παρέμεινε στην πρώτη γραμμή του κόμματός του, αναλαμβάνοντας το κομμάτι της πολιτικής που του ανατέθηκε. Το έκανε με τον τρόπο που ο ίδιος πίστευε και με την εξαιρετική πολιτική σοβαρότητα που πάντοτε τον διέκρινε. Απέδειξε, ακόμα και στα πιο δύσκολα ότι η σχέση του με την πολιτική έβγαζε πάντοτε κερδισμένη την πολιτική, ίσως και περισσότερο από ό,τι τον ίδιο. Γιατί αυτό ακριβώς σημαίνει πολιτική αρχών και αξιών. Δε θα διστάσω, εδώ, να αναφερθώ στο σύνθημα «κάτσε καλά Γεράσιμε», που οι μαθητές φώναζαν διαμαρτυρόμενοι για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1999. Ο τρόπος με τον οποίο ο Γεράσιμος Αρσένης υιοθέτησε το σύνθημα αυτό, αποτυπώνοντάς το ακόμα και στον τίτλο του βιβλίου του, δεν είναι μόνο επικοινωνιακά ιδιοφυής, αλλά και πολιτικά ηγεμονικός. Και πιστεύω ότι αυτό σχετίζεται με την προσωπική του καλοσύνη, αλλά και με την αυτοπεποίθηση που του έδινε πάντα η προσήλωση στις αρχές του.
Είχα την τύχη και την χαρά να συνομιλώ έως πρόσφατα με τον Γεράσιμο Αρσένη, να τον ακούω και να τον συμβουλεύομαι. Στον πυρήνα της σκέψης του βρισκόταν πάντοτε η ανάγκη να ξεπεράσει η Ελλάδα και Ευρώπη τον καταναγκασμό της απουσίας εναλλακτικών. Η σκέψη του ήταν αφοσιωμένη μέχρι τέλους στην ριζική ανασυγκρότηση των σοσιαλιστικών ιδεών, την αριστερή επαναθεμελίωσή τους, την εγκαθίδρυση νέων ισχυρών δεσμών με τις δυνάμεις της εργασίας και της κοινωνίας. Μόνο έτσι θα μπορούσε να διαμορφωθεί μια νέα προοδευτική κοινωνική συμμαχία ικανή να ανοίξει νέους πολιτικούς δρόμους, για την διέξοδο από την σημερινή κοινωνική και πολιτική κρίση. Αυτό είναι σήμερα το μεγάλο ζητούμενο για την επαναθεμελίωση της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης στην χώρα μας, στην δοκιμαζομένη Ευρώπη, σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ο Γεράσιμος Αρσένης θα μείνει στην ιστορία του τόπου μας σαν ένα υπόδειγμα προσωπικού ήθους και πολιτικής συνέπειας. Η διαύγεια της σκέψης του και η καθαρότητα της προσωπικής του διαδρομής έχουν κερδίσει τον σεβασμό όλων μας. Η πολιτική του παρακαταθήκη, και η πίστη του σε έναν σοσιαλισμό με βαθειά ριζοσπαστικά κοινωνικά και δημοκρατικά χαρακτηριστικά, αποτελούν σε μια υποδειγματική συμβολή, σε έναν δίκαιο αγώνα που τώρα διεξάγεται. Έναν αγώνα που τελικά θα κερδηθεί.
Ας κρατήσουμε ζωντανή την μνήμη του.
http://www.enikos.gr/politics/384820,O-epikhdeios-toy-Prw8ypoyrgoy-gia-ton-Arsenh-BINTEO.html
