Ζητήσατε πρόσφατα τη σύγκλιση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και αναφερθήκατε ειδικά στο νέο σχέδιο του ΟΗΕ για την Κύπρο και είπατε ότι υπάρχει κίνδυνος να γίνει προτεκτοράτο της Τουρκίας. Ποιές είναι οι ανησυχίες σας για το Κυπριακό;
Ανησυχώ πολύ όχι μόνο για το Κυπριακό, αλλά και για το μέλλον του Ελληνισμού. Περνάμε μία κρίσιμη φάση όπου ο καθένας μας οφείλει να σταθεί απέναντι στην ιστορική του ευθύνη.
Δεν βρισκόμαστε στο παρά πέντε. Είμαστε στο και πέντε. Και αυτό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε δεν είναι να προλάβουμε δυσμενείς εξελίξεις. Η πρόκληση είναι να ανατρέψουμε λύσεις, που έχουν ήδη δρομολογηθεί. Και πιστεύω, γιατί εξακολουθώ να παραμένω αισιόδοξος, ότι θα μπορέσουμε να ανατρέψουμε αυτές τις εξελίξεις, με μια νέα συστράτευση όλων των δυνάμεων του Ελληνισμού.
Ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι, κατά τη γνώμη μου, η σύγκλιση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, η εις βάθος συζήτηση των προβλημάτων – και αν χρειαστεί κεκλεισμένων των θυρών – για να μπορέσουμε να κάνουμε και τα επόμενα βήματα συνεννοήσεως και συνεργασίας με τα αδέρφια μας στην Κύπρο και με τον Απόδημο Ελληνισμό.
Τι πήγε πίσω; Τι εγκαταλείψαμε;
– Αυτή τη στιγμή έχει δημιουργηθεί μια νέα πραγματικότητα.
Ποιά;
Η περιβόητη επιστολή του Κόφι Ανάν παραγνωρίζει τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα του ίδιου του Οργανισμού του και δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, που, σχεδόν ανοικτά, ομιλεί για Συνομοσπονδιακή λύση.
Ταυτόχρονα, η συνέχιση των επαφών των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας-Τουρκίας, σε ειδυλλιακό, θα έλεγα, κλίμα, γίνεται κάτω από τη βαριά σκιά των εξελίξεων στο Κυπριακό, τις εμπρηστικές δηλώσεις του κ. Τζέμ αλλά και του πρωθυπουργού Ετζεβίτ για το Αιγαίο και δίνει, κατά τη γνώμη μου, λάθος μήνυμα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, δεν βλέπω το όφελος της συνέχισης αυτών των επαφών.
Σας υπενθυμίζω ποιές είναι οι πάγιες θέσεις του Ελληνισμού. Πρώτον, το Κυπριακό πρέπει να λυθεί στα πλαίσια των αποφάσεων του ΟΗΕ, οι οποίες καταδικάζουν την παράνομη στρατιωτική κατοχή εδάφους της Κύπρου, ενός ανεξάρτητου κράτους-μέλους του ΟΗΕ από Τουρκικά στρατεύματα. Η δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, με βάση τις συμφωνίες κορυφής, πρέπει να έχουν αναφορά σε ένα ενιαίο ομόσπονδο κράτος της Κύπρου.
Δεύτερον, η λύση του Κυπριακού είναι προϋπόθεση για τη βελτίωση του κλίματος στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις. Και τρίτον, ο λεγόμενος διάλογος μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας δεν μπορεί να συμπεριλαμβάνει, άμεσα ή έμμεσα, θέματα τα οποία άπτονται των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας.
Πιστεύω ότι ο Ελληνισμός πρέπει να επαναβεβαιώσει αυτές τις πάγιες θέσεις και να κινητοποιηθεί για να ανατρέψει τις διπλωματικές πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί και τις λύσεις που έχουν δρομολογηθεί, που δεν μπορεί παρά να είναι δυσμενείς για το μέλλον του Ελληνισμού στην Κύπρο, στο Αιγαίο και στη Θράκη.
Οι προτάσεις, εκ μέρους της Τουρκίας, για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ άλλων προβλέπουν αμοιβαίο αφοπλισμό πολεμικών αεροσκαφών, ενιαίο σύστημα αναγνώρισης, ανταλλαγή επισκέψεων μεταξύ του Πολεμικού Ναυτικού της Ελλάδας και της Τουρκίας. Αλλά ας αφήσουμε το τελευταίο, που είναι πιο πολύ δημοσίων σχέσεων. Το ενιαίο σύστημα αναγνώρισης, ο ενιαίος αφοπλισμός ενέχει τον κίνδυνο μιας ουδετεροποίησης του Αιγαίου ή συνδιαχείρισης;
Ασφαλώς ναι. Και πρέπει να απορριφθούν ως θέματα συζήτησης ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Πρώτα απ” όλα, όπως σας είπα, δεν νομίζω ότι ο λεγόμενος Ελληνοτουρκικός διάλογος μπορεί να προχωρήσει όσο αντιμετωπίζουμε δυσμενείς εξελίξεις για την Κύπρο. Δεν πρέπει να ανατρέψουμε τη σειρά στις εθνικές μας προτεραιότητες. Πρώτα επίλυση του Κυπριακού, μετά συζήτηση άλλων θεμάτων. Αλλά, εν πάσει περιπτώσει, η συζήτηση για το Αιγαίο δεν μπορεί να αφορά κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Το εάν τα ελληνικά μαχητικά αεροπλάνα θα πετούν στον αέρα του Αιγαίου οπλισμένα ή όχι, είναι δική μας απόφαση, δική μας δουλειά, που δεν τη συζητάμε ούτε την διαπραγματευόμαστε με κανέναν. Το Αιγαίο είναι και πρέπει να παραμείνει η κοιτίδα του Ελληνικού πολιτισμού. Δεν πρέπει να διολισθήσουμε σε διευθετήσεις, που επιφανειακά φαίνονται αθώες και ίσως εύλογες, αλλά που στην εξέλιξή τους θα καταστήσουν το Αιγαίο ουδέτερο χώρο ή, ακόμα χειρότερα, συνδιαχειριζόμενο χώρο υπό τη διαιτησία του ΝΑΤΟ.
Υπάρχει πρόσφατη τοποθέτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι κάναμε παραχωρήσεις προς την Τουρκία, δίνοντας της τον τίτλο της υποψήφιας προς ένταξη χώρας, ενώ η Τουρκία δεν έχει συμμορφωθεί προς τις επιταγές της Ε.Ε.
Θα έβαζα το θέμα κάπως διαφορετικά. Θα έλεγα ότι στο Ελσίνκι δόθηκε η ευκαιρία στην Τουρκία να δείξει εάν πράγματι επιθυμεί μια πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία συνεπάγεται όμως και αλλαγή της πολιτικής της απέναντι στην Ελλάδα.
Μέχρι στιγμής, η Τουρκία δείχνει ακριβώς το αντίθετο. Και η ευθύνη της Ελλάδας αρχίζει από εδώ και πέρα. Πρέπει να δείξει και να καταγγείλει στην Ε.Ε. ότι, παρά την χειρονομία που έκανε στο Ελσίνκι, η Τουρκία έχει αποθρασυνθεί. Νομίζω ότι αυτή η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν πρέπει να μείνει χωρίς κυρώσεις από την μεριά της Ε.Ε.
Ερχομαι στο θέμα της πρόσφατης τοποθέτησης των 15 της Ε.Ε. εναντίον του Γιουγκοσλαβικού λαού αν ψηφίσει Μιλόσεβιτς. Ποιό είναι το σχόλιο σας;
Εχω ένα σοβαρότατο προβληματισμό για όλο αυτό το θέμα. Φυσικά δεν υπάρχει δημοκρατικός πολίτης, που να μη θέλει διασφάλιση ελεύθερων εκλογών σε μια χώρα. Νομίζω ότι και η Ε.Ε. μπορεί και πρέπει να μιλήσει για την ανάγκη ελεύθερων εκλογών σε όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Γιουγκοσλαβίας.
Εχω όμως σοβαρότατες επιφυλάξεις για δύο θέματα. Πρώτα απ” όλα για την επιλεκτικότητα της Ε.Ε., η οποία ευαισθητοποιείται για τις δημοκρατικές διαδικασίες σε ορισμένες περιπτώσεις και είναι εντυπωσιακά «τυφλή» σε άλλες περιπτώσεις παραβιάσεων δημοκρατικών διαδικασιών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δεύτερον, η καθιέρωση μιας νέας αρχής, της ανοικτής δηλαδή παρέμβασης στα εσωτερικά μιας χώρας με απειλές κυρώσεων, μπορεί να ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου για αυθαίρετες παρεμβάσεις στα εσωτερικά των χωρών. Σας υπενθυμίζω ότι ο χάρτης των Ηνωμένων Εθνών στηρίζεται στην αρχή της ανεξαρτησίας του κράτους-μέλους και στην μη ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις ενός κράτους μέλους.
Ας έρθουμε στα εσωτερικά, στα ΠΑΣΟΚικά. Πρόσφατα είχαμε την διαμάχη γύρω από τα κότερα. Υπάρχει ένα θέμα συμπεριφοράς υψηλά ιστάμενων στελεχών του ΠΑΣΟΚ, που δεν είναι σε αντιστοιχία με ένα κλασσικό σοσιαλιστικό πρότυπο. Υπάρχουν κάποια στελέχη που προκαλούν με τον βίο τους, με τη δημόσια στάση τους;
Το ΠΑΣΟΚ είναι κυβερνών κόμμα πολλά χρόνια και είναι αναπόφευκτο να εμφανίζονται περιπτώσεις αλαζονείας της εξουσίας και προκλητικής συμπεριφοράς οι οποίες όμως αδικούν το έργο και την προσφορά των πολλών. Το ήθος και η συμπεριφορά δεν επιβάλλονται με ντιρεκτίβες, αναπηδούν ως αποτέλεσμα της παιδευτικής διεργασίας και της πολιτικής δράσης ενός φορέα, καθώς και της ουσιαστικής επαφής του με το εκλογικό του Σώμα.
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι έχουμε αποκοπεί από τα λαϊκά στρώματα που παραδοσιακά μας ψηφίζουν και μας στηρίζουν. Το Κόμμα έχει παύσει να είναι φορέας αξιών και πολιτικής παιδείας. Ο λαός όμως μας παρακολουθεί και θα μας κρίνει.
Αν δεν μετατραπούμε σύντομα από κόμμα αξιωματούχων σε κόμμα αρχών, με σαφή πολιτική κατεύθυνση, αν δεν αποκατασταθεί το σοσιαλιστικό ήθος στο χώρο μας, αν δεν ανασυγκροτηθεί το κόμμα ως όργανο παραγωγής πολιτικής και κινητοποίησης των ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων, θα έχουμε πρόβλημα στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις.
Φοβάστε ότι ο κόσμος από αυτές τις προκλητικές συμπεριφορές θα σας τιμωρήσει αυστηρά, παραβλέποντας το θετικό έργο της Κυβέρνησης; Μπορεί να βαρύνει, όχι μόνο το πρόγραμμά σας το πολιτικό και η επιτυχία σας ως Κυβέρνηση. Μπορεί να χάσετε αυτό το μικρό ποσοστό της νίκης λόγω ύφους;
Ο δικός μας ο κόσμος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος σε θέματα ήθους και ύφους. Πιστεύω ότι αν όλοι μας δεν προσέξουμε αυτό το σημείο, αυτό μπορεί να είναι και η Αχίλλειος Πτέρνα μας.
Ποιοι είναι οι προβληματισμοί σας για το θέμα της διαπλοκής που συζητείται αυτές τις μέρες;
Φοβάμαι ότι αφθονεί η υποκρισία και ο φαρισαϊσμός. Πρέπει να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Σε μια αστική δημοκρατία θα υπάρχει πάντα μία δύσκολη συμβίωση ανάμεσα στην οικονομική δύναμη και στην πολιτική εξουσία. Το χρήμα είναι η ισχύς και είναι η ιδιότητα της ισχύος να θέλει να μετατρέπεται, άμεσα ή έμμεσα, θεμιτά ή αθέμιτα, σε εξουσία.
Η ποιότητα της δημοκρατίας σε έναν τόπο καθορίζεται από την ικανότητα της πολιτικής εξουσίας να κρατήσει σε απόσταση ασφάλειας τη λειτουργία των οικονομικών δυνάμεων από τη διαδικασία της λήψης πολιτικών αποφάσεων. Αυτό ποτέ δεν επιτυγχάνεται σε τέλειο βαθμό και, σε όλες τις χώρες, υπάρχουν τα σκαμπανεβάσματα. Γι΄ αυτό, άλλωστε, μιλάμε για περιόδους ακμής και παρακμής της αστικής δημοκρατίας.
Αν δεχθούμε αυτή τη βασική αρχή, που νομίζω είναι και αυτονόητη, τότε πρέπει να δεχθούμε ότι το θέμα της διαπλοκής δεν προσφέρεται για εισαγγελικό ρόλο σε κανένα κόμμα. Η διαπλοκή αφορά τον πολιτικό βίο της χώρας και, για να αντιμετωπιστεί αυτό αποτελεσματικά, χρειάζεται η στήριξη όλου του φάσματος του πολιτικού κόσμου.
Εδώ πρέπει να σας πω ότι στη συζήτηση για την Αναθεώρηση του Συντάγματος στην Επιτροπή στην οποία και εγώ συμμετέχω ως μέλος, έχουμε τα πρώτα δείγματα ομοφωνίας των κομμάτων, που με κάνουν κάπως αισιόδοξο.
Φαίνεται ότι θα έχουμε γενική συναίνεση να συμπεριλάβουμε συγκεκριμένη ρύθμιση στο Σύνταγμα και να συμφωνήσουμε στη συγκρότηση μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής, που θα έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες, τα μέλη της θα εκλέγονται από την αρμόδια επιτροπή του Κοινοβουλίου με αυξημένη πλειοψηφία, θα ελέγχει τη λειτουργία των ΜΜΕ και θα επιβάλλει κυρώσεις. Αν το πετύχουμε αυτό, τότε θα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα στην αναβάθμιση της ποιότητας της δημοκρατίας στον τόπο μας.
Ας έρθουμε στα αντιπολιτευόμενα κόμματα. Ο κ.Καραμανλής πώς αντιπολιτεύεται; Ή δεν έχει; Πώς τον κρίνετε; ως αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με δυο λόγια.
Με δυο λόγια η αξιωματική αντιπολίτευση είναι ανύπαρκτη. Δυστυχώς γιατί, για να λειτουργήσει ικανοποιητικά η δημοκρατία, δεν χρειάζεται μόνο μια αποτελεσματική κυβέρνηση, αλλά και μια δυναμική αντιπολίτευση.
Ο κ.Καραμανλής αδυνατεί να δώσει σαφές πολιτικό στίγμα στο χώρο του και να προσφέρει αξιόπιστη εναλλακτική στην κυβερνητική πολιτική. Ίσως η ισχυρή εσωκομματική αντιπολίτευση που αντιμετωπίζει τον αναγκάζει να κρατήσει ισορροπίες που θολώνουν την καθαρότητα των θέσεων.
Παρά την σκληρή αντιπολίτευση που σας κάνει το ΚΚΕ, υπάρχει κάποια προοπτική συνεργασίας; Σας ενώνει κάτι;
Φοβάμαι ότι το ΚΚΕ έχει κάνει την επιλογή του. Θα ήθελα να έβλεπα το ΚΚΕ να εγκαταλείπει την αυτοαπομόνωσή του, την εμμονή του σε ξεπερασμένα πολιτικά μοντέλα και να μπει δυναμικά, με σύγχρονες αριστερές θέσεις, στο πολιτικό προσκήνιο. Αυτό θα ήταν μία προσφορά στην ανανέωση της Αριστεράς. Δεν μπορώ, όμως, να πω ότι τα σημάδια, οι ενδείξεις που έχουμε μέχρι στιγμής είναι ενθαρρυντικές.
Ο Συνασπισμός είναι ο πιο συγγενικός φορέας προς το ΠΑΣΟΚ, πόσο κοντά στο ΠΑΣΟΚ είναι;
Είναι όσο κοντά ήταν και ο Αμλετ στο ερώτημά του. Ο Συνασπισμός έχει σοβαρότατο εσωτερικό πρόβλημα που φοβάμαι ότι μάλλον θα τον οδηγήσει στη διάσπαση παρά στην ανανέωσή του. Εγώ δεν βλέπω αυτή την εξέλιξη με χαρά γιατί κάθε διάσπαση στο χώρο της Αριστεράς αποδυναμώνει το προοδευτικό μέτωπο.
Ας έρθουμε στο θέμα της παιδείας. Ποιο είναι το σχόλιό σας για την απόδοση του συστήματος, με αφορμή τα αποτελέσματα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση;
Η συζήτηση που γίνεται αυτές τις μέρες σχετικά με τους βαθμούς και τους αριστούχους, επισκιάζει το ουσιαστικό και το πραγματικό επίτευγμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης.
Που είναι ποιο;
Ότι δηλαδή, φέτος, 85.000 παιδιά μπαίνουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πριν από τη μεταρρύθμιση οι τελειόφοιτοι του Λυκείου που έμπαιναν με την πρώτη προσπάθεια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν 13.000. Φέτος μπαίνουν 61.000. Δηλαδή σχεδόν όλοι. Αυτό σημαίνει ότι, χάρη στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, οι οικογένειες δεν θα στείλουν τα παιδιά τους στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία, σε άλλα πανεπιστήμια του εξωτερικού αμφισβητούμενης αξίας ή στα λεγόμενα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών στην Ελλάδα ή σε αδιαβάθμητα ιδιωτικά μεταλυκειακά σπουδαστήρια. Μιλάμε για οικονομικά συμφέρονται εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, τα οποία πολέμησαν με λύσσα την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Σήμερα, τη νίκη αυτή την πανηγυρίζει ο ελληνικός λαός. Για μένα αυτό το αποτέλεσμα είναι μία μεγάλη ικανοποίηση. Τώρα για το θέμα το οποίο προέκυψε για τους αριστούχους.
Για τους αριστούχους.
Για τους αριστούχους. Πρώτα από όλα, θα πρέπει να σας πω ότι δεν είναι νέο φαινόμενο να χρειάζεται να είσαι αριστούχος για την μπεις στην Ιατρική ή στη Νομική. Και με το παλαιό σύστημα, το οποίο μερικοί νοσταλγούν, για να μπεις στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχω στη διάθεσή μου, έπρεπε να είχες 18,9 στις γενικές εξετάσεις. Φέτος πρέπει να έχεις 19,4.
Δέχομαι, όμως, ότι φέτος έχουμε έναν πληθωρισμό των αριστούχων αλλά, αυτό το φαινόμενο δεν έχει καμία σχέση με το περιεχόμενο της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Πού οφείλεται αυτό; Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η επιτροπή εξετάσεων η οποία λειτούργησε κάτω από ένα κλίμα φόβου και εκπτώσεων, έβαλε αδικαιολόγητα εύκολα θέματα.
Ποιος τους έδωσε αυτή την γραμμή;
Δεν γνωρίζω αυτό και δεν είμαι σε θέση να κάνω κανένα σχόλιο. Είναι σαφές, όμως, ότι η Επιτροπή δεν ακολούθησε τις υποδείξεις που είχε από εμένα όταν ήμουν υπουργός Παιδείας πέρσι, να διαβαθμίσει τα θέματα ως προς το βαθμό δυσκολίας, έτσι που αυτός ο οποίος έχει μία στοιχειώδη γνώση του θέματος να πάρει το 10, αυτός ο οποίος μπορεί να απαντήσει σε δυσκολότερες ερωτήσεις να πάρει το 15 ή το 16 και αυτός ο οποίος είναι πράγματι καλός μαθητής, με κριτική σκέψη και φαντασία, να μπορεί να απαντήσει σε πολύ δύσκολα θέματα και να πάρει το 20. Τα εύκολα θέματα εξισώνουν τον καλό μαθητή του 16 και τον άριστο μαθητή του 20.
Θα πρέπει να τραβήξουμε το αυτί των μελών της Επιτροπής και να τους πούμε ότι εκπτώσεις και λαϊκισμός μπορεί να δημιουργούν ένα κλίμα ευφορίας όταν τα παιδιά περνούν τις εξετάσεις το καλοκαίρι, αλλά ιδού τα αποτελέσματα τώρα.
Ένα δεύτερο στοιχείο που σχολιάζεται, αλλά για το οποίο δεν έχουμε στοιχεία, είναι ο προφορικός βαθμός, ο οποίος, ξέρετε, παίζει κάποιο μικρό ρόλο στη διαμόρφωση του βαθμού. Εάν υπάρχουν περιπτώσεις όπου δόθηκαν υψηλοί προφορικοί βαθμοί, αυτές πρέπει να ελεγχθούν και να καταχωρηθούν στο δελτίο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών που λειτούργησαν αντιεκπαιδευτικά. Η θεραπεία του προβλήματος, αν υπάρχουν τέτοιες παρεμβάσεις, δεν είναι η κατάργηση του προφορικού βαθμού, αλλά η επιβολή κυρώσεων σε αυτούς που λειτουργούν αντιεκπαιδευτικά.
Το πρόβλημα όμως που υπάρχει δεν έχει καμία σχέση με τον αριθμό των αριστούχων. Θα υπήρχε και εαν οι αριστούχοι ήταν πολύ λιγότεροι. Το πρόβλημα αναφέρεται σε σχολές υψηλής ζήτησης όπου ο αριθμός των εισακτέων είναι περιορισμένος π.χ. 250 στην Ιατρική Σχολή Αθηνών και οι υποψήφιοι είναι 4.000. Εδώ, κατ΄ ανάγκη, πρέπει κάπου να τραβήξουμε τη γραμμή και τα κριτήρια που χρησιμοποιούμε για τη λίστα προτεραιότητας είναι ο βαθμός του απολυτηρίου του Λυκείου, ο βαθμός στα μαθήματα ειδικής βαρύτητας και η απόδοση στο Τεστ Δεξιοτήτων.
Στο πνεύμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, αυτή η απόφαση δεν είναι και δεν πρέπει να είναι τελεσίδικη.
Είναι αστείο να πιστεύουμε ότι με την επίδοση του μαθητή στο Λύκειο θα αποφασίσει η πολιτεία τελεσίδικα, ότι γιατρός θα γίνει αυτός που έχει 19,4 και φαρμακοποιός αυτός που έχει 19,3.
Θα πρέπει να δοθεί στο φοιτητή, ο οποίος δεν πέτυχε με βάση τις επιδόσεις του στο Λύκειο να μπει στο Τμήμα της δικής του προτεραιότητος, η δυνατότητα να ζητήσει μετεγγραφή από το Τμήμα στο οποίο κατατάσσεται στο Τμήμα όπου επιθυμεί μετά από μία περίοδο σπουδών μέσα στο Πανεπιστήμιο π.χ. δύο ετών και να κριθεί βάση της επίδοσής του στο Πανεπιστήμιο.
Αυτό γίνεται ξέρετε και σε άλλες χώρες. Στην Αμερική π.χ. αν θα γίνεις γιατρός ή αν θα γίνεις δικηγόρος δεν αποφασίζεται στα πρώτα χρόνια των σπουδών σου στο Πανεπιστήμιο, αποφασίζεται αργότερα με κριτήρια πολύ πιο επιστημονικά και κοντά στις επιστημονικές ανάγκες του επαγγέλματος, μέσα στο ίδιο το Πανεπιστήμιο.
Αυτό το οποίο ονομάζεται οριζόντια κινητικότητα των φοιτητών είναι το μέτρο που πρέπει τώρα να πάρει το Υπουργείο Παιδείας και να εφαρμοστεί από τον επόμενο χρόνο, όπως άλλωστε είναι και προεκλογική δέσμευση του ΠΑΣΟΚ.
Με το να δώσουμε και άλλες ευκαιρίες, με παραεπετηρίδες υποψηφίων μαθητών για πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο, θα νοθεύσουμε και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και την διαδικασία εισαγωγής στην τριτοβάθμια.
Ετσι, λοιπόν, με λίγα λόγια η εκπαιδευτική μεταρρύμθμιση πέτυχε το άνοιγμα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ας πάμε στο τελευταίο ερώτημα για το Σιάτλ ή Πράγα. Μετά το Σιάτλ έχουμε την Πράγα. Τελικά είμαστε μπροστά στην αφύπνηση ενός νέου κινήματος αμφισβήτησης της παγκοκρατορίας της αγοράς και των διεθνών θεσμών του καπιταλισμού;
Μυρίζομαι ένα νέο 1968. Ως Οικονομολόγος σε διεθνείς οργανισμούς έζησα το δράμα της ανατροπής του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος με τις πετρελαϊκές κρίσεις και αυτά που διαβάζω σήμερα στα πρωτοσέλιδα των ξένων εφημερίδων μου θυμίζουν ένα ξαναπαίξιμο, μια επανάληψη των παλαιών θεμάτων.
Ζήσαμε πολλά χρόνια κάτω από την επιρροή, κάτω από τους κανόνες του «Ουάσιγκτον Consensus», που ως κύριες κατευθυντήριες γραμμές είχε τη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας, τις ιδιωτικοποιήσεις, την παγκόσμια απελευθέρωση της κίνησης κεφαλαίων, την κατάλυση μηχανισμών αναπτυξιακής στρατηγικής και την απουσία εθνικών, αλλά και διεθνών, συστημάτων προστασίας του περιβάλλοντος.
Σήμερα το Ουάσιγκτον Consensus αμφισβητείται όχι τόσο από κόμματα που έχουν την δική τους την διαπλοκή σ΄ αυτό το Consensus, αλλά από κινήματα πολιτών βάσης που αντιδρούν στην διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής, στο χαμηλό επίπεδο της ποιότητας ζωής και πολιτισμού, στην καταστροφή του περιβάλλοντος, αλλά και στην έλλειψη εθνικών και παγκόσμιων μηχανισμών προώθησης της ανάπτυξης και της αλληλεγγύης των πολιτών του κόσμου.
Το έναυσμα δόθηκε στο Σιάλτ, ακολουθεί τώρα η Πράγα και νομίζω ότι πρέπει να περιμένετε και άλλες εξελίξεις.
Δηλαδή είσαστε με την πλευρά των διαδηλωτών;
Έχω αφιερώσει όπως ξέρετε την επαγγελματική μου ζωή αλλά και την πολιτική μου καριέρα σε μια σταυροφορία εναντίον των δυνάμεων του συντηρητισμού και αισθάνομαι αλληλέγγυος μ” αυτούς που παλεύουν για την αλλαγή, για την πρόοδο, για έναν κόσμο με κοινωνική δικαιοσύνη, ειρήνη, ποιότητα ζωής και ανάπτυξη.
