Ερώτηση: Πιστεύετε ότι το προβάδισμα που δίνουν οι δημοσιεύσεις στη Ν.Δ. είναι αντιστρέψιμο;
Απάντηση: Η δυσαρέσκεια που είναι έκδηλη και αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις αναφέρεται στο κυβερνητικό έργο, όχι στο ΠΑΣΟΚ ως ιστορικό πολιτικό θεσμό. Γι αυτό πιστεύω ειλικρινά ότι ο κόσμος που έχει ψηφίσει ΠΑΣΟΚ και σήμερα αγωνιά, ακόμα προσβλέπει σε μια ενωμένη, μεγάλη παράταξη και μια προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας. Έτσι κατά την γνώμη μου το προβάδισμα της Ν.Δ. είναι ακόμα αντιστρέψιμο κάτω, όμως, από δύο προϋποθέσεις:
α) να ληφθούν, άμεσα, συντονισμένες πρωτοβουλίες που να πείθουν ότι τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και η Κυβέρνηση προωθούν το « δημόσιο συμφέρον », κοντά στο λαό, για το λαό και
β) ο Πρωθυπουργός να αγκαλιάσει ειλικρινά όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και να σπάσει το κλειστό κύκλωμα εξουσίας και παραεξουσίας σε κόμμα και Κυβέρνηση.
Ερώτηση: Τι εννοείται όταν λετε να « προωθούν το δημόσιο συμφέρον»;
Απάντηση: Εννοώ τα εξής:
Πρώτον, να δοθεί προτεραιότητα και να υποστηριχθούν ουσιαστικά οι πολιτικές εκείνες που προωθούν την ασφάλεια και το βιοτικό επίπεδο του απλού Έλληνα πολίτη. Ξεχωρίζω τις πολιτικές απασχόλησης, παιδείας, υγείας και δημόσιας διοίκησης.Πριν λίγα χρόνια μιλούσαμε για τη σημασία του « κοινωνικού μισθού». Σήμερα, ακόμα και η έννοια αυτή έχει ξεχαστεί ενώ οι τομές που γίνονται, όταν γίνονται, είτε υπονομεύονται στην πορεία, είτε σιωπηλά αναιρούνται στην υλοποίηση.
Δεύτερο, ο ρόλος του βουλευτή πρέπει να αναβαθμιστεί και η Βουλή πρέπει να καταστεί χώρος σοβαρού και υπεύθυνου διαλόγου και παραγωγής πολιτικής. Σήμερα, ουσιαστικά η Βουλή επικυρώνει εκ των υστέρων πολιτικά τετελεσμένα. Για παράδειγμα, η Βουλή ήταν απούσα στις πολιτικές εξελίξεις για τις ταυτότητες και το ασφαλιστικό που συντάραξαν το πανελλήνιο λόγω εσφαλμένων χειρισμών από τη μεριά της Κυβέρνησης. Πόσο διαφορετική θα ήταν η κατάσταση και σε πόσο καλύτερη θέση θα ήταν η Κυβέρνηση σήμερα, αν η Βουλή και κυρίως οι επιτροπές της, είχαν ουσιαστική συμμετοχή στη συζήτηση και στη διαμόρφωση θέσεων πάνω σε τρέχοντα θέματα που αφορούν τον πολίτη.
Τρίτο, πρέπει να σπάσει το νοσηρό κλίμα που έχει καλλιεργηθεί ότι οι λειτουργίες του δημοσίου τομέα έχουν διαβρωθεί και ότι οι αναθέσεις και τα έργα τελικά προωθούν το ιδιωτικό και όχι το δημόσιο συμφέρον.
Για να ανατραπεί αυτό το κλίμα πρέπει να υπάρξει ιδιαίτερη προσοχή και διαφάνεια στις διαδικασίες και στα κριτήρια που θεσπίζονται από τα Υπουργεία και τους δημόσιους οργανισμούς, να ενισχυθούν οι θεσμοί ελέγχου και να υπάρξει ανανέωση και αναδιάταξη του στελεχιακού δυναμικού ώστε να μην είναι μόνιμα, τα ίδια άτομα, στις ίδιες ή παραπλήσιες θέσεις.
Ερώτηση : Ποιοι τομείς της κυβερνητικής πολιτικής θέλουν επανεξέταση και προς ποια κατεύθυνση;
Απάντηση: Σε όλους τους τομείς υπάρχουν περιθώρια επανεξέτασης και βελτιωτικών αλλαγών. Μερικά μόνο παραδείγματα:
Όπως εξήγησα και στην προηγούμενη Κεντρική Επιτροπή πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα να μην διαιωνισθεί το κλίμα αβεβαιότητας στον οικονομικό τομέα που θα επιφέρει και πληθωριστικές πιέσεις. Η παρατεταμένη πτώση του Χρηματιστηρίου, η αδικαιολόγητη και ανεξήγητη καθυστέρηση στις εκταμιεύσεις από το Γ ΚΠΣ, η υπερχρέωση επιχειρήσεων και καταναλωτών, το υψηλό κόστος δημοσίων υπηρεσιών έχουν μειώσει τα περιθώρια κέρδους στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ποσοστό της ιδιωτικής αποταμίευσης έχει συρρικνωθεί επικίνδυνα τα τελευταία χρόνια είτε για τη στήριξη καταναλωτικών δαπανών είτε αρχικά για τζόγο και μετά για κάλυψη των ζημιών από το Χρηματιστήριο. Αν αναλογισθούμε ότι, κατά πάσα πιθανότητα, αυτό είναι το τελευταίο μεγάλο Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και ότι η κατάργηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής με άρση της στήριξης των τιμών των αγροτικών προϊόντων τα επόμενα χρόνια θα μειώσει κι άλλο τα αγροτικά εισοδήματα, είναι ώρα να πάρουμε θαρραλέα μέτρα για τη διεύρυνση και την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας παραγωγικής βάσης.
Αναπτυξιακή πολιτική δεν σημαίνει ιδιωτικοποιήσεις και μετοχοποιήσεις, που, στην καλύτερη περίπτωση , θα μειώσουν το δημόσιο χρέος. Σημαίνει, κυρίως , αναδιάρθρωση και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων μέσα από πλέγμα μέτρων, υποστηρικτικών δράσεων και κατάλληλα στελεχωμένων φορέων καθώς και πολιτικές αναζωογόνησης της παραγωγής και του παραγωγικού δυναμικού στην ύπαιθρο. Πρέπει να ξαναδούμε όλο το πλέγμα πολιτικών κατάρτισης και απασχόλησης που σήμερα δεν είναι αποτελεσματικές.
Πρέπει να στηρίξουμε αποφασιστικά τις μεταρρυθμίσεις στο χώρο της παιδείας και υγείας συλλογικά και με συνέπεια. Είναι σ αυτούς τους χώρους που οι πολιτικές μας θα καταδείξουν το κοινωνικό μας πρόσωπο.
Ο διάλογος για το Ασφαλιστικό πρέπει να ξεκινήσει χωρίς πισωγυρίσματα, στο πλαίσιο της πρόσφατης απόφασης της Κεντρικής Επιτροπής και αφού πρώτα ενεργοποιηθούν όλοι οι συλλογικοί φορείς διαπραγμάτευσης.
Θεωρώ, επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρξει μια πολύ πιο φιλόδοξη πολιτιστική πολιτική με ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και στήριξη της σύγχρονης πολιτιστικής δημιουργίας .Στο κάτω κάτω, πολιτισμός, περιβάλλον και υψηλής ποιότητας τουρισμός είναι τα κυριότερα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας στο διεθνή ανταγωνισμό.
Ερώτηση : Με ποια μέτρα θα ανακάμψει η « Σοφοκλέους»;
Απάντηση: Το ζήτημα δεν είναι η ανάκαμψη της Σοφοκλέους, που μπορεί να αποδειχθεί πρόσκαιρη, αλλά η ωρίμανση της. Τα Χρηματιστήρια σ όλο τον κόσμο ανεβαίνουν και κατεβαίνουν . Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι στις ώριμες αγορές, οι επενδυτές επενδύουν το περίσσευμά τους και όχι την αποταμίευση μιας ζωής ή τα δανεικά τους. Έτσι, μπορούν να περιμένουν και να ξαναμπούν στο Χρηματιστήριο όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Δεύτερον, οι κανόνες του παιχνιδιού είναι γνωστοί και σταθεροί και οι θεσμοί ελέγχου της φερεγγυότητας και αξιοπιστίας των δεδομένων αξιόπιστοι. Στη χώρα μας, από τη μια μεριά, καλλιεργήθηκαν αρχικά τουλάχιστον, εσφαλμένες προσδοκίες και από την άλλη, οι κανόνες άλλαξαν στην πορεία από μια πολιτική ελεύθερης και ανεξέλεγκτης εισαγωγής εταιριών σε μια πολιτική υπερρύθμισης και προώθησης διατάξεων, π.χ. φορολογικών, ακόμα και με αναδρομική ισχύ. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι εδώ υπάρχουν και Κυβερνητικές ευθύνες.
Δυστυχώς, το Ελληνικό Χρηματιστήριο στα πρώτα του βήματα χτυπήθηκε με το χειρότερο τρόπο, με αποτέλεσμα να χαθούν περιουσίες και να τρωθεί η αξιοπιστία του. Το κόστος είναι τεράστιο και θα περάσει καιρός ώστε να επαναποκτήσει ο κόσμος την εμπιστοσύνη του. Σήμερα, χρειάζεται σταθερότητα στους κανόνες, αξιόπιστη ανάλυση και έλεγχος των δεδομένων των επιχειρήσεων και υπομονή. Στο πλαίσιο αυτό, θα ήταν πιστεύω χρήσιμη μια λογική μείωση της φορολογίας των κερδών των εισηγμένων επιχειρήσεων που επανεπενδύονται.
Ερώτηση : Το συνέδριο μπορεί να αλλάξει τις βασικές κατευθύνσεις της Κυβερνητικής πολιτικής;
Απάντηση : Το Συνέδριο, βέβαια, δεν μπορεί να μπει στις λεπτομέρειες της κυβερνητικής πολιτικής. Θα πρέπει όμως να συζητηθούν διεξοδικά οι αδυναμίες της κυβερνητικής πολιτικής και λειτουργίας, να υπάρξει μια συνθετική πρόταση που να ιεραρχεί τις κυβερνητικές προτεραιότητες για την επόμενη διετία και να ψηφισθούν οι αρχές και τα μέτρα που είναι αναγκαία για την αλλαγή πλεύσης που ζητάει ο λαός. Σας έδωσα ήδη κάποια στοιχεία αλλαγής πολιτικής στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα, που κατά την γνώμη μου, πρέπει να εκτιμηθούν. Αν στο Συνέδριο εξαντληθούμε σε κοινοτυπίες, αοριστολογίες και ευχετήρια θα επιβαρύνουμε τελικά μια ήδη φορτισμένη ατμόσφαιρα.
Ερώτηση : Θεωρείτε ότι έδωσε καρπούς η προσέγγιση με την Τουρκία;
Απάντηση: Το κλίμα στις διμερείς σχέσεις έχει βελτιωθεί. Αυτό είναι θετικό στο βαθμό που δεν καλλιεργείται στον κόσμο η ψευδαίσθηση ότι τα προβλήματα έχουν ξεπερασθεί και ότι υπάρχει ειλικρινής προσέγγιση ή μετακίνηση από τις πάγιες θέσεις και διεκδικήσεις της Τουρκίας. Επειδή είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι οι κίνδυνοι στο Αιγαίο, την Κύπρο και στα Βαλκάνια είναι άμεσοι και ορατοί , φοβάμαι ότι η καλλιέργεια ενός τέτοιου κλίματος αποκοιμίζει τα αντανακλαστικά μας και οδηγεί στον εφησυχασμό και την ολιγωρία.
Ερώτηση: Ποιους κινδύνους εννοείτε;
Απάντηση: Σ αυτήν τη φάση, ορατοί κίνδυνοι διαγράφονται στην Κύπρο και στα Βαλκάνια. Το φθινόπωρο θα υπάρξουν νέες προτάσεις του Γ. Γραμματέα του ΟΗΕ και αυξημένη πίεση για επανάληψη των συνομιλιών με σαφή κατεύθυνση μια συγκεκαλυμμένη συνομοσπονδία. Πριν από αυτές τις «νέες ιδέες» πρέπει κατά την γνώμη μου να δοθεί ένα πλαίσιο αρχών από την Ελληνική και Κυπριακή Κυβέρνηση που να επανατοποθετεί το κυπριακό στη σωστή του βάση και να προδιαγράφει το αποδεκτό πλαίσιο των συνομιλιών. Για το σκοπό αυτό θα ήταν πολύ χρήσιμο να είχε προηγηθεί κοινή σύσκεψη, των Επιτροπών Εξωτερικών και Άμυνας της Ελληνικής και Κυπριακής Βουλής, όπως έχω ήδη προτείνει.
Οι εξελίξεις στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Στους διεθνείς κύκλους πυκνώνουν οι συζητήσεις για αναδιάρθρωση των συνόρων των Βαλκανικών χωρών. Αν δεν υπάρξουν εποικοδομητικές πρωτοβουλίες τώρα στις οποίες η Ελλάδα οφείλει να πρωτοστατήσει, φοβάμαι ότι μπορεί να οδηγηθούμε σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις που θα αποσταθεροποιήσουν ολόκληρη την περιοχή.
Ερώτηση: Ένας ανασχηματισμός μετά το συνέδριο τι χαρακτήρα πρέπει να έχει; Μήπως ο ανασχηματισμός καθίσταται αναγκαίος πριν το Συνέδριο;
Απάντηση: Κατά τη γνώμη μου ο ανασχηματισμός έπρεπε να είχε γίνει εδώ και μερικούς μήνες με παράλληλη ανάδειξη των κυβερνητικών πρωτοβουλιών που ανέφερα. Σήμερα, αν ο ίδιος ο Πρωθυπουργός δεν κάνει τις απαραίτητες κινήσεις, υπάρχει ο κίνδυνος, εν όψει του Συνεδρίου και της αμφισβήτησης του ίδιου, να δημιουργηθεί ένα τέτοιο κλίμα στην οικονομία και στην πολιτική σκηνή που να συρθεί σε ανασχηματισμό πριν το Συνέδριο. Το ζήτημα σήμερα είναι πως θα φθάσουμε στο συνέδριο. Αυτό θα προσδιορίσει εν τέλει και το τι θα γίνει στο Συνέδριο και τι θα γίνει μετά. Γι αυτό είναι η ώρα των αποφάσεων και των ευθυνών για τον Κώστα Σημίτη.
Ερώτηση: Τι θα σημαίνει για τον Έλληνα πολίτη τυχόν επάνοδος της ΝΔ στην εξουσία;
Απάντηση: Όπως σας είπα, δεν θεωρώ την επάνοδο της ΝΔ στην εξουσία αναπόφευκτη. Αν όμως αυτή επιτευχθεί, αυτό θα είναι αποτέλεσμα δικών μας σφαλμάτων και παραλείψεων. Η ΝΔ δεν είναι σε θέση να δώσει προοδευτική διακυβέρνηση με προοπτική. Τα μεγάλα της θύματα θα είναι τα λαϊκά στρώματα που θα αντιμετωπίσουν μείωση του βιοτικού τους επιπέδου, αυξημένη ανεργία και αποδόμηση του κοινωνικού κράτους. Γι αυτό εμείς έχουμε αυξημένη ευθύνη να εργασθούμε στο Συνέδριο για την αποκατάσταση της ενότητας του ΠΑΣΟΚ και τη στήριξη μιας κυβέρνησης που η λειτουργία της και οι προτεραιότητές της αποκαθιστούν την αξιοπιστία μας στο λαό.
Ερώτηση: Θεωρείτε το λευκό θεμιτή έκφραση ;
Απάντηση: Είναι οπωσδήποτε θεμιτή αλλά όχι αποτελεσματική. Εκφράζει δυσαρέσκεια και αμφισβήτηση αλλά δεν προσφέρει διέξοδο. Αν φθάσουμε σε τέτοιο σημείο, αν δηλαδή δεν πετύχουμε μια ουσιαστική σύνθεση, αν έχουμε εναλλακτικές πολιτικές θέσεις τότε είναι καλύτερα να υπάρξουν και αντίστοιχες εναλλακτικές υποψηφιότητες για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ.
Ερώτηση: Θα είσαστε υποψήφιος για την θέση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ;
Απάντηση: Όπως σας είπα η πιθανότητα εναλλακτικών υποψηφιοτήτων θα εξαρτηθεί από την πορεία του πολιτικού διαλόγου, που ακόμα δεν έχει αρχίσει. Εμένα προσωπικά με απασχολεί η ενότητα του ΠΑΣΟΚ και αισθάνομαι βαριά την ευθύνη να βοηθήσω, όσο μπορώ, να ξαναβρεί το ΠΑΣΟΚ τον εαυτό του, να αισθανθούμε πάλι περήφανοι γι αυτό που μπορούμε και οφείλουμε να κάνουμε για τον τόπο μας και για τον ξεχασμένο πολίτη.
Ερώτηση: Αν πηγαίνετε στη Γένοβα, με ποια πλευρά θα είσαστε;
Απάντηση: Πάνω από είκοσι χρόνια της ζωής μου, ως ανώτατο στέλεχος του ΟΗΕ αγωνίστηκα για την ρύθμιση του χρέους των αναπτυσσομένων χωρών, για την καταπολέμηση της φτώχειας και τις ανισότητας, για την ρύθμιση της λειτουργίας των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Τη δεκαετία του 70 πολλοί πιστεύαμε σε μια «νέα παγκόσμια οικονομική τάξη». Κερδίσαμε δύσκολες μάχες σ αυτό τον αγώνα. Κατά την διάρκεια του 80 και του 90 έγιναν πολλά πισωγυρίσματα. Χαίρομαι που αναβιώνει ένα παγκόσμιο κίνημα για ένα πιο ανθρώπινο και δίκαιο κόσμο. Ελπίζω ότι αυτή η κραυγή διαμαρτυρίας θα αποτελέσει το έναυσμα για την απελευθέρωση του διεθνούς εμπορίου προς όφελος των αναπτυσσομένων χωρών, για τη θέσπιση κανόνων στη βραχυπρόθεσμη ροή κεφαλαίων και στη λειτουργία των πολυεθνικών επιχειρήσεων, για την αύξηση της διεθνούς βοήθειας και των άμεσων επενδύσεων προς την Αφρική, για την προστασία του περιβάλλοντος καθώς και τη ρύθμιση των χρεών των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών. Στις δυο διεθνείς διασκέψεις για τη Χρηματοδότηση της Ανάπτυξης και το Περιβάλλον που έχουν προγραμματισθεί για το 2002, είναι ευκαιρία να ληφθούν τολμηρές αποφάσεις για όλα αυτά τα ζητήματα. Αλλιώς η παγκοσμιοποίηση θα ταυτιστεί με το συμφέρον των ολίγων και δυνατών.