ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πρόσφατα δηλώσατε πως «κανένας πολιτικός δεν απαξιώνεται παρά μόνον με την πολιτική του». Εκτιμάτε πως η απαξίωση της πολιτικής από ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού είναι δικαιολογημένη με βάση την συμπεριφορά των πολιτικών;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Είμαι ο τελευταίος που θα ισχυριζόταν ότι το πολιτικό προσωπικό είναι άμοιρο ευθυνών για το φαινόμενο της απαξίωσης της πολιτικής από ένα μεγάλο τμήμα του κόσμου. Πράγματι, έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα – συχνά εκτεταμένα – ανεπάρκειας, υστεροβουλίας, αλαζονείας, προσχηματικής ευαισθησίας – όλα αυτά καλλιεργούν το έδαφος για την ανάπτυξη του φαινομένου της απαξίωσης της πολιτικής. Και αν ως πολιτικοί θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι, δεν πρέπει να απεκδυόμαστε των ευθυνών μας.
Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζουμε ότι μιλάμε για ένα φαινόμενο που ξεπερνά τα στενά ελληνικά πλαίσια και, επιπλέον, δεν βαρύνει αποκλειστικά τους πολιτικούς. Από διάφορους παράγοντες που συντείνουν στην γιγάντωση του φαινομένου θα σταθώ σε έναν: τον τρόπο λειτουργίας των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης. Τα Μέσα σήμερα τείνουν να παρουσιάζουν τις πολιτικές αντιπαραθέσεις κατά τρόπο συγκρουσιακό και μόνον, ως σπονδή στον βωμό της εύκολης και χωρίς όριο εμπορικότητας. Ο,τιδήποτε ξεφεύγει από αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο και τη στρεβλή λογική υποβαθμίζεται, «θάβεται». Έτσι, ευνοούνται οι χωρίς ουσία αντιπαραθέσεις τύπου «αρένας», και «εξοστρακίζονται» οι φωνές εκείνες που εννοούν να μιλούν πολιτικά. Αυτό λειτουργεί σε βάρος και του πολίτη και της πραγματικής πολιτικής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θεωρείτε ενδεδειγμένη και αποτελεσματική την τακτική του «σκληρού ροκ» στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης με την ΝΔ προεκλογικά;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Προσωπικά, προτιμώ άλλους «ρυθμούς». Πάντως, σκληρό ροκ, βαλς ή φοξ τροτ – εκείνο που έχει σημασία είναι να μπορέσουμε να αναδείξουμε τις πολιτικές μας διαφορές με τα άλλα κόμματα. Να καταφέρουμε να μιλήσουμε στον κόσμο πολιτικά. Να δείξουμε, στη βάση προγράμματος και θέσεων, ποια είναι η προοδευτική πρόταση και ποια η συντηρητική. Μόνο εάν φέρουμε την προεκλογική αντιπαράθεση στο επίπεδο σύγκρισης πολιτικών προτάσεων και προγραμματικών θέσεων θα έχουμε πολιτικό και εκλογικό όφελος. Γιατί κυρίως εκεί βρίσκεται η υπεροπλία μας. Εκείνο που απασχολεί τον κόσμο είναι το σήμερα και το αύριο. Τις εκλογές θα τις κερδίσει το κόμμα που θα μπορέσει να του εγγυηθεί ένα καλύτερο και λιγότερο αβέβαιο μέλλον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δηλώνετε υπέρμαχος της πρότασης για ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Πιστεύετε πως αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο μιας κοινωνικής πολιτικής την οποία οι πολίτες ακόμη περιμένουν να εφαρμόσει η Κυβέρνηση;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα πρέπει, αυτονόητα, να αποτελεί το μίνιμουμ δεσμευτικό πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής ενός σοσιαλιστικού κόμματος. Σε αυτή τη λογική εδώ και περίπου δύο χρόνια, κατέθεσα, μαζί με άλλους συναδέλφους σχετική πρόταση νόμου για την διασφάλισή του. Ωστόσο, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα δεν λύνει, από μόνο του, το θέμα μιας δίκαιης κοινωνικής πολιτικής. Οφείλουμε, ταυτόχρονα, να εστιάσουμε την δράση μας στην παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών σε κοινωνικά αγαθά, όπως π.χ. η υγεία και η παιδεία. Επιπλέον, μια πιο δίκαια και ευαισθητοποιημένη κοινωνική πολιτική δεν υλοποιείται μόνο μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Εξαρτάται κυρίως από τη μορφή της ίδιας της ανάπτυξης. Η επίπτωση στη διανομή του εισοδήματος π.χ. είναι διαφορετική, η προστιθέμενη αξία παράγεται από την παραγωγή έργων υποδομής στα αστικά κέντρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε σχέση με άλλους συναδέλφους σας θα χαρακτηρίζαμε σπάνια την εμφάνισή σας σε τηλεοπτικά παράθυρα και εκπομπές. Δείχνει αποστροφή στο μέσον ή αντίθεση σε μια τέτοια προεκλογική στρατηγική επικοινωνίας;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν δείχνει καμία αποστροφή στο μέσον, ούτε και είναι αποτέλεσμα δικής μας επιλογής. Παρά τα προβλήματα στα ΜΜΕ, στα οποία αναφέρθηκα, θεωρώ ότι ο πολιτικός του σήμερα οφείλει να παρουσιάζει τις θέσεις του μέσα από την τηλεόραση. Η τηλεόραση αποτελεί τη σύγχρονη Αγορά – το εμβληματικό μέσο της σύγχρονης επικοινωνίας. Όταν κάνεις πολιτική δεν έχει νόημα να την παρακάμπτεις. Η μάλλον σπάνια παρουσία μου στους τηλεοπτικούς δέκτες εντάσσεται σε τακτικές ενός ιδιότυπου αποκλεισμού, που απεχθάνεται αντιπαραθέσεις «κοκορομαχίας», περιλαμβάνει σχεδόν κάθε φωνή που διαφοροποιείται από την κυρίαρχη θέση, που μιλά «εκτός μόδας» και χωρίς να «χαϊδεύει αυτιά», που εννοεί δηλαδή να μιλάει πολιτικά και επί της ουσίας και όχι με λογικές lifestyle…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συσπείρωση και αγώνας για να καλυφθεί το χαμένο έδαφος δείχνει να είναι η αγωνία κυβέρνησης και κόμματος. Εκφράζεται σωστά και αποτελεσματικά η προσπάθεια αυτή από την τακτική του κ. Πάγκαλου;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Συσπείρωση και αγώνας αποτελούν, πράγματι, τους στόχους προκειμένου να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Ο φίλος κ. Πάγκαλος είναι ένα προβεβλημένο και καταξιωμένο στέλεχος του κόμματός μας. Σε έναν προεκλογικό αγώνα υπάρχουν διαφορετικές μέθοδοι, διαφορετικές προσεγγίσεις, διαφορετικές τεχνικές. Ο κάθε ένας από εμάς έχει το προσωπικό του ύφος πολιτικής αντιπαράθεσης. Και ο κ. Πάγκαλος έχει έναν δικό του χαρακτηριστικό τρόπο να εκφέρει τον πολιτικό του λόγο. Προσωπικά, ακολουθώ μια διαφορετική προσέγγιση, αλλά αυτό είναι και θέμα στυλ και ιδιοσυγκρασίας. Πρέπει, όμως, να πω, ότι η στρατηγική για την κάλυψη του χαμένου εδάφους, για την αναστροφή του κλίματος, δεν είναι θέμα που άπτεται της δράσης ενός και μόνου προσώπου. Η συσπείρωση και ο αγώνας θα επιτευχθούν μόνον υπό ορισμένες προϋποθέσεις: Αν δεν υπάρξουν αποκλεισμοί και στραφούμε στη συλλογικότητα. Αν στραφούμε στον κορμό που μας στήριξε όλα αυτά τα χρόνια. Αν προσπαθήσουμε να κερδίσουμε την αξιοπιστία μας απέναντι στον κόσμο. Αν δεν περιορισθούμε στην προβολή των επιτευγμάτων μας και προβούμε σε ειλικρινή αυτοκριτική – αυτό που ονομάζω «λυτρωτική αυτοκάθαρση». Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για να αναστρέψουμε το κλίμα και να εκτεθούμε στην κρίση του κόσμου με βάσιμες προοπτικές νίκης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η απουσία και διαφοροποίηση του κ. Λαλιώτη, αλλά και άλλων ιστορικών στελεχών από την ενεργό δράση λίγους μήνες πριν τις εκλογές μήπως σηματοδοτεί ευρύτερες ρήξεις και προαναγγέλλει την μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο γενικότερων εξελίξεων;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κάθε στέλεχος, ιστορικό ή νεώτερο, έχει το δικό του ειδικό βάρος και το δικό του απόθεμα προσφοράς. Και ο κ. Λαλιώτης και άλλα στελέχη, που, για διάφορους λόγους, είτε διαφοροποιήθηκαν είτε αποχώρησαν, θα προτιμούσα να είναι μαζί μας – να δώσουμε και αυτή την δύσκολη μάχη μαζί. Πολλοί, μάλιστα, από εκείνους που εννοείτε, δήλωσαν πως, παρά τις πικρίες και τις επί μέρους διαφοροποιήσεις, θα είναι μαζί μας στην μάχη των εκλογών. Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα και, ως τέτοιο, θα πρέπει να συνθέτει διαφοροποιημένες θέσεις και αντιλήψεις. Η διαφορά είναι πλούτος και δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται φοβικά και με ανασφάλεια.
Αυτή την στιγμή, εγώ μιλώ με ορίζοντα τις ερχόμενες εκλογές. Και αυτό που επιθυμώ είναι να δώσουμε τον αγώνα δυναμικά, με αξιοπιστία και προοπτική. Από εκεί και πέρα, οι όποιες εξελίξεις δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ως ασκήσεις επί χάρτου – ούτε και βρίσκονται αναγκαστικά σε συνάρτηση με συγκεκριμένα πρόσωπα. Είναι συνάρτηση και της ποιότητας του προεκλογικού αγώνα που θα δώσουμε, καθώς και του εκλογικού αποτελέσματος. Αυτά ας τα συζητήσουμε μετά τις εκλογές.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κληθήκατε να αναλάβετε κάποιο συγκεκριμένο ρόλο στον σχεδιασμό και την εκτέλεση μιας προεκλογικής στρατηγικής ώστε ν’αλλάξει η σημερινή κατάσταση του κόμματος;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το γεγονός ότι δεν κλήθηκα δεν έχει καμία ιδιαίτερη σημασία για μένα. Δεν αισθάνομαι ότι η ενεργοποίησή μου προϋποθέτει ειδική πρόσκληση. Γίνεται αυτονόητα, ως αποτέλεσμα της δικής μου βούλησης, της δικής μου πρωτοβουλίας, της δικής μου αίσθησης χρέους. Είμαι πάντα παρών και πιστεύω ότι συμβάλλω στο να δημιουργηθεί για την παράταξή μας μια εικόνα αλήθειας και αξιοπιστίας, που θα συμβάλει στην συσπείρωση της κοινωνικής μας βάσης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τί και ποιος φταίει για την εικόνα δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Ένα κόμμα, όπως το ΠΑΣΟΚ, που βρίσκεται χρόνια στην εξουσία είναι, ως ένα βαθμό, αναμενόμενο να προκαλεί έλλειψη ενθουσιασμού ή, ακόμα, και δυσαρέσκεια στους ψηφοφόρους του. Μολονότι έχει παραχθεί έργο – σε ορισμένες περιπτώσεις ιδιαίτερα αξιοσημείωτο – είναι λογικό το έργο αυτό να θεωρείται από ορισμένους ως κεκτημένο. Η αντίδρασή του είναι κατανοητή, στο βαθμό που υπάρχουν σφάλματα, καθυστερήσεις ή παραλείψεις στην κυβερνητική πολιτική και συμπτώματα αλαζονείας ή και προκλητικής συμπεριφοράς. Νομίζω, όμως, ότι το κλίμα μπορεί να αλλάξει. Το ΠΑΣΟΚ έχει βαθιές ρίζες στον λαό. Αυτές τις ρίζες πρέπει να ενισχύσουμε μιλώντας με ειλικρίνεια και αξιοπιστία, πείθοντάς τον κόσμο ότι είμαστε διατεθειμένοι να προχωρήσουμε σε τολμηρές αλλαγές και ότι μπορούμε να του εγγυηθούμε ένα καλύτερο μέλλον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς σχολιάζετε την τακτική ανανέωσης στην πολιτική δια της αναζήτησης νέων σε ηλικία προσώπων και «λαμπερών ονομάτων», που κυριαρχεί τελευταία στην πολιτική επικαιρότητα;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Και μόνο η συζήτηση αυτή αρκεί για να καταδείξει το σύμπτωμα της εποχής. Επιχειρούμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της απομάκρυνσης του πολίτη από τα κόμματα επιδερμικά – όχι στη ρίζα του. Η ανανέωση στην πολιτική – και ηλικιακά και δια της συμμετοχής προσώπων που δεν είχαν πιο πριν ασχοληθεί με τα Κοινά – είναι επιθυμητή. Πολύ συχνά όμως – έχουμε και πρόσφατα δείγματα – οι νέες ιδέες είναι αντιστρόφως ανάλογες της ηλικίας. Σε ό,τι αφορά τα «λαμπερά πρόσωπα», πρέπει να έχουμε συνείδηση ότι η πολιτική δεν είναι ένα ντεφιλέ μόδας! Είναι κάτι απείρως πιο ουσιαστικό. Και απαιτεί μάλλον άλλου τύπου προσόντα…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες θα είναι οι δικές σας επιλογές αν συνεχισθεί η τακτική της σιωπής για το πρόσωπό σας;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εννοώ να είμαι – και θα είμαι – πάντα παρών με κάθε πρόσφορο τρόπο και ανεξάρτητα από τακτικές σιωπής ή αποκλεισμών. Να ξέρετε πως, όταν κανείς μιλά με αξιοπιστία και ειλικρίνεια, όταν πολιτεύεται με ανιδιοτέλεια, όταν γνώμονας της δράσης του είναι το συμφέρον του τόπου και του λαού, οι δυσκολίες δεν τον πτοούν – αντίθετα τον πεισμώνουν και τον ατσαλώνουν, τον κάνουν πιο δυνατό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πρόσφατα υπήρξε κρίση στην Ευρώπη με αφορμή τις κυβερνητικές επιλογές της Γερμανίας και της Γαλλίας για την απασχόληση και την ανάπτυξη, μια εξέλιξη που θέτει θέμα επανεξέτασης του Συμφώνου Σταθερότητας. Πως σχολιάζετε αυτή την εξέλιξη;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Οι εξελίξεις στα ευρωπαϊκά θέματα επηρεάζουν την καθημερινή μας ζωή. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό. Όσον αφορά το σύμφωνο σταθερότητας έχω, από πολλά χρόνια, τονίσει ότι αποτελεί μια ανόητη συμφωνία, διότι υποτάσσει την δημοσιονομική πολιτική των κρατών-μελών στους δογματισμούς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Το Σύμφωνο ήλθε σε αντίθεση με τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της Γερμανίας και της Γαλλίας, και γι” αυτό κουρελιάστηκε. Νομίζω ότι η εμπειρία αυτή πρέπει να μας διδάξει ότι υπάρχει ένα μεγάλο θεσμικό έλλειμμα σήμερα στην Ευρώπη. Οφείλουμε να συγκροτήσουμε έναν αξιόπιστο και λειτουργικό μηχανισμό συντονισμού των δημοσιονομικών πολιτικών της Ευρώπης με στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας και υψηλά επίπεδα απασχόλησης. Πρότεινα, μάλιστα, στο πλαίσιο της συζήτησης για την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, πέρα από τη σύσταση θέσης Υπουργού Εξωτερικών να προχωρήσουμε στη σύσταση θέσης Υπουργού Οικονομικών της Ευρώπης, με ευθύνη τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ζήτημα της διαφθοράς κυριαρχεί το τελευταίο διάστημα στην πολιτική επικαιρότητα. Ποιος νομίζετε πως είναι ο τρόπος για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα αυτό στη ρίζα του;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Στις σύγχρονες κοινωνίες το πρόβλημα της διαφθοράς συναντάται παντού – και στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Γνωρίζουμε, όμως, ότι στη χώρα μας έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις. Το φαινόμενο αυτό είναι και γενικευμένο και πολυδιάστατο και δεν μπορεί να χρεωθεί ούτε σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο ούτε σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Είναι σαφές, ότι για να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά η διαφθορά πρέπει το ίδιο το πολιτικό σύστημα να αναπτύξει την δική του αυτονομία, να αναλάβει την πρωτοβουλία αντιμετώπισής του προβλήματος, να απαλλαγεί από ομηρίες οργανωμένων οικονομικών συμφερόντων και συντεχνιών. Για να γίνει αυτό απαιτείται ομόθυμη συμφωνία και ευρύτατη συναίνεση μεταξύ όλων των πολιτικών δυνάμεων και του λαού Για μια ουσιαστική και σε βάθος αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτείται. Σ’αυτό το πνεύμα κινήθηκαν και οι δικές μου παρεμβάσεις στη Βουλή. Αν δεν αντιμετωπίσουμε τη διαφθορά αποτελεσματικά και στη ρίζα της, κάθε μέτρο ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού είναι καταδικασμένο να αποτύχει
