ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, γιατί έγινε τελικά αυτός ο πόλεμος και τι πιστεύετε ότι επιδιώκουν οι ΗΠΑ;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό που θέλει η σημερινή ομάδα εξουσίας των ΗΠΑ – δεν θα την ονοματίσω «αμερικανική πολιτική» – είναι να ξαναμοιράσει την τράπουλα στη Μ. Ανατολή. Όποιος κατέχει, όποιος κυριαρχεί στις χώρες πετρελαίου της Μ. Ανατολής, κυριαρχεί οικονομικά στον κόσμο. Η ΕΕ θα είναι σε ομηρία και η Κίνα, στο βάθος, θα περιμένει στη σειρά.
Αυτή τη στιγμή, γίνεται μία τρομερή αντιπαράθεση ανάμεσα σε δύο βασικές προσεγγίσεις για την παγκόσμια διακυβέρνηση. Η μία προσέγγιση που εκφράζει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ και η παρέα του είναι ότι ο κόσμος θα κυβερνηθεί με μία μονοκρατορία που στην κορυφή της θα είναι οι ΗΠΑ και οι άλλες χώρες θα είναι οπαδοί, οι οποίοι, παθητικά θα προσαρμόζονται στις αποφάσεις της αυτοκρατορίας. Η θεωρία αυτή συμπληρώνεται με μία άλλη άποψη, ότι ο πόλεμος, ο οποίος απαγορεύεται από το καταστατικό του ΟΗΕ, επιτρέπεται όταν και εφόσον η αυτοκρατορία το θεωρεί αυτό αναγκαίο για λόγους προληπτικούς. Δηλαδή επιτρέπεται και ο προληπτικός πόλεμος στο πλαίσιο της απόφασης της μίας μόνο χώρας.
Απέναντι σε αυτόν τον πόλο, υπάρχουν πολλές χώρες και κράτη που επιμένουν ότι η παγκόσμια διακυβέρνηση πρέπει να γίνει μέσα σε ένα πολυμερές σύστημα, όπου όλες οι χώρες θα συμμετέχουν στις αποφάσεις φυσικά λαμβάνοντας υπόψη και την πραγματικότητα και το ειδικό βάρος διαφορετικών χωρών, αλλά οι αποφάσεις είναι συλλογικές, γιατί μιλάμε για μία παγκόσμια διακυβέρνηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δηλαδή δεν έγινε ο πόλεμος, όπως αρκετοί υποστηρίζουν, μόνο γα το πετρέλαιο.
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό το είπαν στην Αμερική, εδώ και πολύ καιρό. Είπαν ότι δεν έχουν εμπιστοσύνη στην πορεία της Σαουδικής Αραβίας, δεν ξέρουν πού θα καταλήξει το Ιράκ, το παλαιό μοντέλο των δύο επιτηρητών στην περιοχή, του Ισραήλ και της Τουρκίας, δεν είναι πλέον ικανοποιητικό και ότι θέλουν να έχουν αυτοί οι ίδιοι στρατιωτική και πολιτική παρουσία στην περιοχή, ώστε να ξαναμοιράσουν τα συμβόλαια και τα συμφέροντα.
Αυτή είναι η ιστορία. Νομίζω λοιπόν ότι πρέπει να καταλάβουμε το γιατί γίνεται αυτός ο καβγάς. Δεν είναι μόνο για τα πετρέλαια, είναι για τον νέο τρόπο διακυβέρνησης του κόσμου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δηλαδή εννοείτε πως οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να ελέγξουν τον πλανήτη με παρόμοιους πολέμους;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό επιθυμούν οι επιτελείς του Πενταγώνου και το στρατιωτικοοικονομικό κατεστημένο της Αμερικής. Όμως, εγώ πιστεύω ότι στην Αμερική θα υπάρξουν αντιδράσεις. Υπάρχουν ήδη σοβαρότατες αντιδράσεις από σοβαρούς Αμερικανούς οι οποίοι σου λένε ότι αυτό είναι μια τρέλα, ότι δεν μπορούμε με το «έτσι θέλω» να κυβερνάμε τον κόσμο. Θα πρέπει να τον κυβερνήσουμε με συμμαχίες, με πολυμερή διπλωματία που, παρά τις ατέλειές της, παράγει κάποια αποτελέσματα τα οποία, εν πάση περιπτώσει, έχουν μια βιωσιμότητα. Δεν πιστεύω ότι αυτή η αλαζονεία που επιδεικνύει η σημερινή πολιτική ηγεσία της Αμερικής θα διαρκέσει πολύ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι εκτιμάτε πως θα γίνει;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν πρέπει να περιμένουμε μόνο τις ανατροπές από την Αμερική. Τι γίνεται εδώ στην Ευρώπη; Εγώ πιστεύω ότι η κρίση στην Ε.Ε. θα μας βγει σε καλό γιατί τουλάχιστον θα ξεκαθαρίσουμε μεταξύ μας τα πράγματα. Χρειαζόμαστε μια Ε.Ε. που δεν είναι μόνο οικονομική δύναμη, αλλά έχει συγκλίνοντα πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα για να μπορεί να κινηθεί μαζί.
Είναι σαφές ότι οι 15 χώρες έχουν αποκλίνοντα συμφέροντα, και, αν βάλετε και τις 25 χώρες, εάν τελικά γίνει η διεύρυνση, τότε το καλύτερο που μπορεί να βγει από την Ε.Ε. είναι μια κοινή ευρωπαϊκή αγορά, δεν μπορεί να βγει μια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας. Θα πρέπει λοιπόν να δούμε κάποιες χώρες της Ε.Ε. όπου για λόγους ιστορικούς, πολιτιστικούς, οικονομικούς και στρατιωτικούς και ασφάλειας, θα συμφωνήσουν να δημιουργήσουν έναν πυρήνα, μέσα σε μια πιο χαλαρή Ε.Ε. που θα έχει μια κοινή άμυνα και εξωτερική πολιτική.
Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι αυτό μπορεί να γίνει στο άμεσο μέλλον, οφείλουμε όμως να το προσπαθήσουμε. Και εδώ, πρέπει να πω ότι η Ελλάδα δεν έχει επιλογή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η θέση της Ελλάδας σε αυτό το νέο σκηνικό ποια θα είναι;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Η Ελλάδα είναι στην Ε.Ε., είναι μέσα στην Ευρώπη και θα πρέπει μαζί με τις άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις να προσπαθήσει να αναπτύξει έναν σοβαρό πόλο πολιτικής άμυνας και ασφάλειας που δεν θα προβάλλει απειλητικός έναντι των ΗΠΑ, αλλά θα μπορεί να είναι μια ισορροπημένη δύναμη που θα αντισταθμίσει την αμερικανική ισχύ.
Και για να το κάνει αυτό, χρόνια τώρα το λέω, η Ευρώπη δεν θα μπορεί να σταθεί στα πόδια της, πολιτικά και στρατιωτικά, αν δεν προχωρήσει σε τακτική συμμαχία με τη Ρωσία. Είναι αυτή η έννοια της Ε.Ε, με τακτική συμμαχία με τη Ρωσία που μπορεί να δημιουργήσει την αντίρροπη δύναμη, για να μπορούμε να πούμε ότι ο κόσμος θα μπορεί να κυβερνηθεί όχι μόνο από μια χώρα, αλλά από μια σειρά από χώρες, όπου οι δύο πόλοι θα μπορέσουν, εξουδετερώνοντας πολιτικά ο ένας τον άλλον, να δημιουργήσουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα παίρνουμε αποφάσεις σε πολυμερή βάση. Αυτή είναι η μοναδική βάση για έναν κόσμο που θα παραμείνει μακροπρόθεσμα κόσμος ειρήνης, συνεργασίας και ευημερίας
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το μέλλον του ΟΗΕ πώς το βλέπετε;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Ο πόλεμος αυτός είναι παράνομος, διότι αντίκειται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Δεν νομίζω ότι τα Ηνωμένα Έθνη μπορούν να ανορθωθούν πάλι, μετά τον πόλεμο του Ιράκ, αναλαμβάνοντας δευτερεύουσας σημασίας δραστηριότητες, εξυπηρετώντας μία κατάσταση εκ των υστέρων. Νομίζω ότι τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα προκύψουν, εάν δεν λυθεί το θέμα της αντιπαράθεσης ανάμεσα στους δύο πόλους. Τρέφουμε, λοιπόν, ψευδαισθήσεις, όταν μιλάμε για ανάκαμψη του ΟΗΕ, ο οποίος θα μπορούσε να αναλάβει κάποιες πρωτοβουλίες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιος θα είναι ο ρόλος της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή μετά τον πόλεμο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν είμαι βέβαιος ότι θα βγει ζημιωμένη από αυτόν τον πόλεμο. Γνωρίζω ότι έχει δώσει μικρή προτεραιότητα – αν έδωσε – στη λεγόμενη ελληνοτουρικική προσέγγιση για να μπει στην ΕΕ. Το είδαμε στην περίπτωση της Κύπρου. Φοβάμαι ότι θα το δούμε και σε άλλες εκφάνσεις της τουρκικής πολιτικής. Η Τουρκία ξέρει να διαπραγματεύεται σκληρά. Έχει μάθει να είναι με το μέρος του νικητή. Δεν ξέρω τι θα προκύψει τελικά, γιατί ο πόλεμος του Ιράκ είναι μία αρχή. Πολλά άλλα πράγματα μπορεί να ακολουθήσουν. Πρέπει αυτό το θέμα να το προσέξουμε ιδιαίτερα. Μας αφορά και δεν πρέπει να μείνουμε σε παλιές αντιλήψεις, τις οποίες έχουν ξεπεράσει τα σημερινά γεγονότα.
