ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, έχετε την αίσθηση ότι με το κοινό ανακοινωθέν των «15» για την κρίση στο Ιράκ, μετά τη σημαντική πρωτοβουλία της ελληνικής προεδρίας, έχουμε κάνει ένα βήμα πιο κοντά στην ειρήνη;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το κοινό αυτό ανακοινωθέν ήταν ένα θετικό αποτέλεσμα, με αντίκτυπο όμως στην ΕΕ και όχι στην ειρήνη. Με άλλα λόγια, αποτύπωσε μία μίνιμουμ συναίνεση, απεικόνισε μία κατ” επίφαση έστω κοινή ευρωπαϊκή στάση (αν όχι πράξη), πλην όμως, πολύ αμφιβάλλω αν θα βαρύνει στην αποκρυστάλλωση των επιλογών του Προέδρου Μπους. Η ελληνική προεδρία το χειρίστηκε το θέμα με επιδεξιότητα. Έκανε ό,τι μπόρεσε, ό,τι μπορούσε να γίνει. Το πρόβλημα είναι ότι η ΕΕ παραμένει μία αναιμική παρουσία σε ζητήματα διεθνούς ασφάλειας και γεωπολιτικής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εκτιμάτε ότι τα συλλαλητήρια που έγιναν σε ολόκληρο τον κόσμο έπαιξαν καθοριστικό ρόλο πριν από την άτυπη σύνοδο κορυφής, ώστε οι «15» να εκφραστούν με μία φωνή;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Και ναι και όχι. Η μαζικότητα των εκδηλώσεων σε χώρες όπως η Ισπανία ή η Ιταλία, ώθησαν ίσως τις ηγεσίες να νερώσουν δημόσια τον άκρατο οίνο του φιλοαμερικανισμού τους.
Το ίδιο, ωστόσο, το κοινό ανακοινωθέν της Έκτακτης Συνόδου ήταν ένα κείμενο διπλής ανάγνωσης, προϊόν ενδοευρωπαϊκού συμβιβασμού που δεν προκάλεσε ιδιαίτερη αμηχανία στον Πρόεδρο Μπους, ενώ ταυτόχρονα προσέφερε και κάποια ικανοποίηση στο θυμικό της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης.
Πολύ αποτελεσματικότερες είναι, πιστεύω, οι μαζικές αντιδράσεις που σημειώνονται μέσα στην ίδια την Αμερική κατά του πολέμου. Αυτές είναι υποχρεωμένο να συνυπολογίσει το επιτελείο Μπους, που αισθάνεται υπόλογο έναντι της αμερικανικής κοινής γνώμης και όχι της ΕΕ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε ό,τι αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης του ζητήματος και τη διττή στάση του κόμματός σας: Είναι δυνατόν η κυβέρνηση εμμέσως πλην σαφώς να διευκολύνει την επίθεση των ΗΠΑ κατά του Χουσείν, ενώ οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ να πρωταγωνιστούν στα συλλαλητήρια;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Η κυβέρνηση υπόκειται σε αναγκαστικές ισορροπίες και δεσμεύσεις που δεν βαρύνουν το κόμμα του ΠΑΣΟΚ. Παρατηρείται βεβαίως έτσι ένα είδος διγλωσσίας. Ας πούμε ότι το κόμμα μας έχει την πολυτέλεια να εκφραστεί ανοικτά, συμπορευόμενο με την κοινή γνώμη, ενώ η κυβέρνηση υποχρεούται να σκεφθεί δύο και τρεις φορές πριν από την οποιαδήποτε εκδήλωση. Είναι σύνηθες άλλωστε φαινόμενο σε δημοκρατίες, το κυβερνών κόμμα να είναι αρκετά βήματα μπροστά από την κυβέρνηση.
Αυτό δεν είναι ίσως πολύ ιδεαλιστικό. Αλλά η πολιτική – και μάλιστα η διεθνής πολιτική – έχει δυστυχώς άτεγκτους νόμους που δεν χωρούν σε κανένα ιδεολογικό εγχειρίδιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε λίγες μέρες έχουμε την καταληκτική ημερομηνία για τη λύση του Κυπριακού. Με την εκλογή του κου Τάσου Παπαδόπουλου στην ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, πιστεύετε ότι το σχέδιο Ανάν μπαίνει στο «ψυγείο»;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το σχέδιο Ανάν μπήκε στο ψυγείο από τη στιγμή που κατέπεσαν τα ασφυκτικά και παράλογα χρονοδιαγράμματά του. Άλλωστε, είναι τόσο εκτρωματικό, που καλό θα ήταν να απεμπλακούμε από αυτό. Η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ έδωσε την νομιμοποιητική βάση για την αποδέσμευση της ελληνοκυπριακής πλευράς από το βραχνά του σχεδίου Ανάν, με φιλότιμο αρωγό την αδιαλλαξία Ντεντκάς και των Τούρκων στρατοκρατών. Ελπίζω ότι ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος θα χειριστεί το θέμα διεκδικητικά, όσο και διπλωματικά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ως γνωστόν, «αδιαφιλονίκητο φαβορί» στη διαδοχή Σημίτη προβάλλει ο κ. Γ. Παπανδρέου. Εν τούτοις, υπάρχουν αρκετοί ακόμη «μνηστήρες» για τον πρωθυπουργικό θώκο του ΠΑΣΟΚ. Ο Γεράσιμος Αρσένης όμως τι ρόλο προτίθεται να παίξει στη μετά Σημίτη εποχή;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το ρόλο που θα μου δώσει ο λαός, στο βαθμό που θα αναγνωρίσει στις θέσεις και στη στάση μου τις δικές του ανάγκες και προσδοκίες. Επειδή μου αρέσει να κοιτάζω μπροστά, φυσικό είναι να θέλω να συμβάλω στη διαμόρφωση ενός μέλλοντος για την Ελλάδα και τον ελληνισμό. Αλλά, ένας βασικός κανόνας της δημοκρατίας είναι οι προσωπικές προθέσεις να ενσωματώνονται στη λαϊκή βούληση. Έτσι κι αλλιώς, το μέλλον είναι πάντα μία ανοικτή ατζέντα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο Πρωθυπουργός, παρότι δεν συνηθίζει, όταν βρίσκεται στο εξωτερικό, να σχολιάζει τα εσωτερικά ζητήματα, αισθάνθηκε την ανάγκη να απαντήσει στα σενάρια που διαβάζουμε στον Τύπο περί παραιτήσεώς του, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ελληνικής προεδρίας. Κατά την άποψή σας, είναι «όνειρα θερινής νυκτός»;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Τα παρακολουθώ κι εγώ αυτά τα σενάρια. Δεν ξέρω ποιες σκοπιμότητες εξυπηρετούν. Νομίζω ότι η προσπάθεια η οποία γίνεται μέσα στο ΠΑΣΟΚ, τουλάχιστον όσο εγώ ξέρω, δεν είναι τόσο να συντηρήσουμε ανατρεπτικά σενάρια, αλλά να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα.
Χρειάζεται αλλαγή πολιτικής και στάσης απέναντι στο λαό και αυτό φυσικά συνεπάγεται αλλαγές στις δομές και της εσωτερικής εξουσίας του κόμματος. Αλλαγές μόνο σε πρόσωπα δεν είναι λύση. Ούτε μικρές βελτιωτικές αλλαγές σε μερικές πολιτικές είναι λύση. Εδώ που έφτασαν τα πράγματα, χρειαζόμαστε μία πιο ριζική, «συστημική» θα έλεγα, αλλαγή.
Κατά τη γνώμη μου, η κατεύθυνση είναι σαφής: Αξιοπιστία και συμπεριφορά που πείθει τον πολίτη ότι είμαστε κοντά του, προώθηση και εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης και του κοινωνικού κράτους, πιο δίκαιη κατανομή των εθνικών πόρων, πιο τολμηρά και αποφασιστικά βήματα για την ανάπτυξη, την εκπαίδευση και την παραγωγικότητά μας και, πάνω απ” όλα, χτύπημα του νοσηρού κλίματος της διαφθοράς και της διαπλοκής. Αυτά άλλωστε απαιτεί η κοινωνία. Το πρόβλημά μας είναι η διαιώνιση των μεγάλων αυτών προβλημάτων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η καταψήφιση του νομοσχεδίου που αφορούσε στο ασυμβίβαστο κατά την άποψή σας ήταν καίριο πλήγμα για την κυβέρνηση;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Καίριο όχι, στο βαθμό που δεν αφορούσε κάποια κεντρική επιλογή της κυβερνητικής πολιτικής. Η εξέλιξη, βέβαια, ήταν σαφώς αρνητική και ήταν αποτέλεσμα μιας ακατανόητης, κατ” εμέ, ακαμψία της κυβέρνησης, αλλά τουλάχιστον όσον αφορά τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ δεν υπήρξε καμιά εσωκομματική σκοπιμότητα ή ιδιοτέλεια.
Το θέμα που προέκυψε είναι πώς θα εφαρμοσθεί το νέο άρθρο του Συντάγματος το οποίο δεν επιτρέπει την άσκηση επαγγέλματος στους βουλευτές, αλλά προβλέπει ότι με νόμο θα προσδιορισθούν εκείνες οι επαγγελματικές δραστηριότητες οι οποίες ενώ δεν συνιστούν επάγγελμα, επιτρέπουν στον βουλευτή να διατηρήσει κάποια επαφή με το χώρο του επαγγέλματος που είχε και θα έχει όταν επιστρέψει μετά την λήξη της βουλευτικής του θητείας. Οι πρόνοιες αυτές είναι κρίσιμες για την διασφάλιση της αντιπροσωπευτικότητας του Κοινοβουλίου. Χρειαζόμαστε να έχουμε στη Βουλή ζωντανά και δυναμικά στοιχεία της κοινωνίας μας, να έχουμε γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, αγρότες και επιχειρηματίες.
Υποδείξαμε συγκεκριμένες ρυθμίσεις μέσα στο πνεύμα του Συντάγματος και της έκθεσης του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής οι οποίες θα έλυναν το πρόβλημα, αλλά δυστυχώς η Κυβέρνηση δεν θέλησε να τις συζητήσει. Γι” αυτό απορρίφθηκε το νομοσχέδιο.
Ελπίζω συντόμως με νέα πρωτοβουλία της κυβέρνησης ή βουλευτών να έχουμε ένα νέο και ικανοποιητικό νομοσχέδιο που θα είναι στο πνεύμα του Συντάγματος και θα δημιουργεί τις συνθήκες για μια πραγματικά αντιπροσωπευτική Βουλή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ΠΑΣΟΚ έχει δείξει και στο παρελθόν ότι είναι «εφτάψυχο». Αν οι δημοσκοπήσεις μέχρι τον Ιούνιο εξακολουθούν να δείχνουν σαφές προβάδισμα της ΝΔ, έχετε ή δεν έχετε υποχρέωση όλα τα κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ να πάρετε πρωτοβουλίες αυτοσυντήρησης; Και το ρωτώ αυτό γιατί πολλοί βουλευτές πλέον νοιώθουν ανασφάλεια όσον αφορά στην επανεκλογή τους και δηλώνουν «έτοιμοι για όλα»
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Το ΠΑΣΟΚ έχει αποδειχθεί «επτάψυχο», όπως λέτε, γιατί εξέφραζε και εκπροσωπούσε πάντοτε ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις, με τις οποίες σφυρηλάτησε ισχυρούς δεσμούς. Αν οι δεσμοί αυτοί ατονήσουν, αν το ΠΑΣΟΚ αποξενωθεί από τον κόσμο εκείνον που το έκανε κυρίαρχη δύναμη στο πολιτικό σκηνικό και την κοινωνία, τότε όχι μόνο «επτάψυχο» δεν θα είναι αλλά θα χάσει και την ίδια την ψυχή του!
Όλοι έχουμε, λοιπόν, ευθύνη να επαγρυπνούμε, να προτείνουμε θέσεις, να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες. Δεν είναι ζήτημα αυτοσυντήρησης, αλλά ανάγκη συμβολής όλων στην διασφάλιση της κοινής μας πορείας, της κοινής μας προοπτικής. Αυτή είναι η ουσία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες μπορεί λοιπόν να είναι αυτές οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τη διάσωση της κυβέρνησης; Μήπως πλέον δεν υπάρχουν περιθώρια για κανένα «θαύμα» και είναι «αναγκαίο κακό» το ΠΑΣΟΚ να χάσει τις εκλογές για να έχει την ευκαιρία της «επανίδρυσης» στην αντιπολίτευση και στη συνέχεια να βρει πάλι το δρόμο προς την εξουσία;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν πιστεύω σε «θαύματα» ούτε σε «αναγκαία κακά» στην πολιτική. Πιστεύω στη συνέπεια των ιδεών, στην αποτελεσματικότητα των έργων. Ούτε είναι αυτονόητο ότι θα βρούμε εκ θαύματος ως αντιπολίτευση τον δρόμο που μοιάζουμε να έχουμε χάσει ως κυβέρνηση. Ίσα – ίσα: Ως κυβέρνηση έχουμε την ευκαιρία να πλησιάσουμε έμπρακτα το λαό, με παρεμβάσεις που αλλάζουν τη ζωή όλων όσων καταπονούνται στις μυλόπετρες μίας καθημερινότητας χωρίς ορίζοντα. Ως κυβέρνηση οφείλουμε μία αλλαγή πολιτικής και στάσης απέναντι στο λαό, όχι ως αντιπολίτευση!
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το πρόβλημα σήμερα στο ΠΑΣΟΚ είναι ο ίδιος ο Σημίτης, το πρωθυπουργικό περιβάλλον (πρόσφατα είχαμε την «παραίτηση» Πανταγιά), η πολιτική ανορεξία; Τι ακριβώς φταίει και η εικόνα της κυβέρνησης είναι αυτή που είναι;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν υπάρχουν ανεύθυνοι στην πτωτική πορεία μίας παράταξης, ούτε η πολύχρονη παραμονή στην εξουσία αποτελεί άλλοθι. Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνον ποιοι και γιατί ευθύνονται, αλλά το τι πρέπει να γίνει. Επιμένω σε αυτό: Αλλαγή πολιτικής πορείας, αποτελεσματικότητα, αποφασιστικότητα για τη στράτευση ικανών στελεχών και συσπείρωση όλων χωρίς αποκλεισμούς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με το χέρι στην καρδιά: Με όλα αυτά που βλέπετε να διαδραματίζονται στην κεντρική πολιτική σκηνή, έχει περάσει από το νου σας κύριε υπουργέ να απέχετε από την επόμενη βουλή;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Είμαι πολιτικό ον κι ο αναχωρητισμός δεν είναι πολιτική στάση! Φυσικά, όπως κάθε συνειδητός Έλληνας, αισθάνομαι οργανική διαφωνία με την συνολική τροχιά που δείχνει να έχει πάρει ο εθνικός μας βίος. Αυτό, ωστόσο, όχι μόνο δεν με αποθαρρύνει, αλλά αντίθετα με παρακινεί να ανοίξω ακόμα περισσότερο τον πολιτικό μου βηματισμό για να εκφράσω αυτά που βλέπω, να πράξω αυτά που νομίζω αναγκαία. Διαισθάνομαι άλλωστε ότι οι θέσεις στις οποίες στάθηκα, όλα αυτά τα χρόνια, δικαιώνονται τώρα από την ίδια τη ζωή.
