ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, σας σοκάρισε το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Ειλικρινά δεν το περίμενα ακριβώς έτσι. Ήταν μία δυσάρεστη έκπληξη. Τώρα, λίγες μέρες μετά το γεγονός, που μπορούμε να δούμε με κάποια ψυχραιμία το αποτέλεσμα, πιστεύω ότι η ψήφος των Γάλλων ήταν ψήφος οργής και απάθειας.
Πολλοί ψηφοφόροι που αισθάνθηκαν οργή με την αποστασιοποίηση της πολιτικής ελίτ από το λαό και με την αδυναμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει ζωτικά προβλήματα του απλού πολίτη, όπως θέματα ανεργίας, ασφάλειας και μετανάστευσης, έφτασαν στα άκρα. Ψήφισαν τον Ακροδεξιό Λεπέν και ψήφισαν Ακροαριστερά. Εγώ δεν πιστεύω ότι όλοι οι Γάλλοι που ψήφισαν Λεπέν είναι φασίστες. Είναι απογοητευμένοι, ανασφαλείς και οργισμένοι πολίτες.
Η απάθεια εκφράστηκε με την ογκώδη και εντυπωσιακή αποχή. Πολλοί Γάλλοι δεν είδαν ιδιαίτερο νόημα σε αυτές τις εκλογές, θεωρώντας την κεντροδεξιά και την κεντροαριστερά τις δυο όψεις του ίδιου κλειστού συστήματος.
Όπως και να το πάρουμε το πράγμα, το βαθύτερο χαρακτηριστικό των εκλογών δεν είναι τόσο η άνοδος των ακραίων πολιτικών δυνάμεων, όσο η απόρριψη του Μααστριχτικού πολιτικού κατεστημένου στη Γαλλία, δηλαδή των μηχανισμών εξουσίας. Υπέστη ήττα και το κόμμα του Σιράκ και τα κόμματα της κυβέρνησης. Βέβαια, τη μεγάλη μερίδα της ήττας την έχει το σοσιαλιστικό κόμμα, που είχε και την κύρια ευθύνη της διακυβέρνησης, πράγμα φυσικό, όταν – σύμφωνα με τις σφυγμομετρήσεις – το 75% των Γάλλων δεν βλέπουν ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στον διαχειριστικό σοσιαλισμό του Ζοσπέν και την κεντροδεξιά πολιτική του Σιράκ. Τελικά, οι εντός συστήματος ψηφοφόροι είναι φυσικό να προτιμήσουν το «πρωτότυπο» και όχι το αντίγραφο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ίδιο, όμως, κύριε Υπουργέ, είδαμε ότι ισχύει και για την Ελλάδα. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων θεωρεί ότι δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και στην ΝΔ. Θα λέγατε ότι είναι ένα μήνυμα αυτό που ήρθε από τη Γαλλία;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Σαφώς η εμπειρία του πρώτου γύρου των γαλλικών εκλογών έχει προφανείς αναλογίες με την ελληνική πραγματικότητα. Νομίζω ότι, εδώ και καιρό, οι διαφορές στην πολιτική προσέγγιση μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν είναι ορατές σε ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος. Και πάλι σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, μια μεγάλη μερίδα του κόσμου δεν περιμένει ουσιαστική αλλαγή της κατάστασής του, της καθημερινότητάς του, από την εναλλαγή κομμάτων στην εξουσία. Γι” αυτό και υπάρχει μια απόσταση από τα πολιτικά δρώμενα και ιδιαίτερα από τη σημερινή κυβέρνηση μας. Κι αυτό είναι ένα μήνυμα που η κυβέρνηση πρέπει να το λάβει υπόψη της πολύ σοβαρά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πολλά στελέχη του κόμματός σας, παραλληλίζοντας τις δύο καταστάσεις, είπαν ακριβώς αυτό, ότι δηλαδή ο Ζοσπέν είναι ο Σημίτης της Ελλάδας. Εσείς το πιστεύετε αυτό;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό μπορεί να διαβαστεί με πολλούς τρόπους. Υπάρχουν ασφαλώς ισχυρές ομοιότητες, ας αποφύγουμε απλοϊκές αναγωγές. Ας δούμε την ελληνική πραγματικότητα στο δικό της πλαίσιο. Εγώ νομίζω ότι, πράγματι, υπάρχει πρόβλημα πολιτικό στην Ελλάδα: Υπάρχει μία δυσαρέσκεια του κόσμου απέναντι στην πολιτική, ο μέσος πολίτης δεν πιστεύει ότι το πολιτικό μας σύστημα αντιμετωπίζει ικανοποιητικά τα προβλήματά του.
Ιδιαίτερα για την κυβέρνηση, το πρόβλημα συνίσταται στο ότι δεν έχει πείσει τον κόσμο ότι θέλει ή μπορεί να τολμήσει τις αλλαγές που η ίδια θεωρητικά πρεσβεύει και που ο τόπος έχει ανάγκη. Ξέρετε, η αδράνεια και η ατολμία είναι χαρακτηριστικά που λειτουργούν διαλυτικά σε κάθε πολιτικό χώρο. Μια κυβέρνηση που δεν τολμά καταντά παράλυτη κυβέρνηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, το ΠΑΣΟΚ πότε θα το κάνει αυτό; Βρίσκεται ήδη στο δεύτερο μισό της τετραετίας. Πότε τελικά θα τολμήσει;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Έχουν χαθεί δύο χρόνια ατολμίας. Έχουμε, βέβαια, αρκετό χρόνο μπροστά μας – με την προϋπόθεση ότι θα τρέξουμε για να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος. Οφείλω, ωστόσο, να σας πω ότι δεν έχω δει ακόμη σημάδια αποφασιστικότητας να προχωρήσουμε, έστω και αργά, στις αναγκαίες τομές, γι” αυτό και ανησυχώ για το κόμμα μου. Η παθητικότητα είναι ο χειρότερος σύμβουλος στην πολιτική.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η διαφορά ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και στη ΝΔ παγιώνεται στις 8 μονάδες. Αυτό σας ανησυχεί;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό καθαυτό δεν θα με ανησυχούσε, αν δείχναμε πραγματική βούληση να αλλάξουμε πορεία και να προχωρήσουμε στις ενδεδειγμένες αλλαγές
Δεν είναι νοητό η κυβέρνηση, σε τούτη την κρίσιμη στιγμή, να δίνει την εικόνα μιας ομάδας ηττημένων, οι οποίοι, έχοντας προεξοφλήσει την ήττα, επικεντρώνονται σε ατομικές στρατηγικές για την επόμενη μέρα. Αυτή η εικόνα που καλλιεργείται από τους σεναριογράφους του Τύπου και που, θέλω να πιστεύω, δεν ανταποκρίνεται στις προθέσεις κανενός, αδικεί την κυβέρνηση. Ακυρώνει προκαταβολικά οποιαδήποτε προσπάθεια για αντιστροφή του κλίματος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ανάμεσα στις αλλαγές που θα μπορούσατε να κάνετε είναι και η αλλαγή του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Κι εγώ διαβάζω σχετικά σενάρια, για το τι θα μπορούσε να γίνει μετά από μία ήττα στις επερχόμενες Δημοτικές – Νομαρχιακές εκλογές. Πιστεύω ότι μια τέτοια συζήτηση, σε αυτή τη φάση, είναι επιζήμια. Δεν μπορεί να δοθεί προεκλογικός αγώνας σε αυτή τη βάση. Όταν πας να δώσεις μία μάχη, πας για να την κερδίσεις. Το ερώτημα λοιπόν είναι τι κάνεις τώρα, όχι τι θα κάνεις αν ηττηθείς. Τι θα κάνουμε αν ηττηθούμε, θα το συζητήσουμε τότε και φυσικά όλα θα είναι ανοικτά. Τώρα, όμως, το ζητούμενο είναι τι πρέπει να κάνουμε για να κερδίσουμε. Και πρώτα από όλα πρέπει να πιστέψουμε εμείς οι ίδιοι ότι είναι στα δικά μας τα χέρια να κερδίσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, αλλά πώς θα προχωρήσετε με έναν άνθρωπο που αυτή τη στιγμή, οι δημοσκοπήσεις τον φέρνουν δεύτερο με διαφορά από τον Πρόεδρο της ΝΔ;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εγώ δεν θα έδινα ιδιαίτερη σημασία σε αυτά τα συγκυριακά νούμερα.
Πιστεύω ότι ο κ. Σημίτης μπορεί ακόμα, αν το θελήσει, να κάνει την υπέρβαση και να αλλάξει το κλίμα. Μπορεί να σπάσει το κλειστό κύκλωμα διακυβέρνησης, να ξεφύγει από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του «πρωινού καφέ», να έλθει σε επαφή με καταξιωμένα και ικανά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, να κινητοποιήσει το αδρανοποιημένο σήμερα στελεχιακό δυναμικό της παράταξης, να αισθανθεί το σφυγμό του κόσμου και να ανοίξει το χώρο σε γνήσιες δυνάμεις της ανασυγκρότησης και της ανανέωσης.
Το ΠΑΣΟΚ έχει μεγάλα αποθέματα κοινωνικών δυνάμεων και ιστορικών στελεχών, μέσα και έξω από τη βουλή, που σήμερα έχουν παροπλισθεί και δεν αξιοποιούνται. Αυτές είναι, όμως, οι δυνάμεις που μπορούν να σηκώσουν στους ώμους τους μία επιτυχή ανάκαμψη και ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ.
Πιστεύω ότι είναι η ώρα της μεγάλης ευθύνης για τον κ. Σημίτη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό που βλέπετε εσείς γιατί δεν το βλέπει ο Πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν μπορώ να σας απαντήσω σε αυτό. Μπορώ όμως να σας πω ότι αναλαμβάνουν με τη στάση τους μία τεράστια ευθύνη για τις εξελίξεις και το μέλλον του ΠΑΣΟΚ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Πάγκαλος ανέφερε την πρόταση να υπάρξει ένα σχήμα δίπλα στον Πρωθυπουργό με τα πρωτοκλασάτα στελέχη του κινήματος τα οποία έχουν διαδραματίσει ένα ιστορικό ρόλο. Εσείς αυτή την πρόταση πώς την βλέπετε;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Εάν η πρόταση ερμηνευτεί ως συμβούλιο εποπτείας, δεν θα ήμουν σύμφωνος. Εάν όμως σημαίνει ότι ο κ Σημίτης πρέπει να ανοιχτεί και να μιλήσει σε στελέχη που έχουν την ικανότητα, την πείρα και τη δυνατότητα παρέμβασης μέσα στην κοινωνία, θα έλεγα ασφαλώς ναι.
Κοιτάξτε, το πρωσοποπαγές πρωθυπουργικοκεντρικό σύστημα που καθιέρωσαν ο Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου, ήταν ένα σύστημα που ταίριαζε ίσως στην εποχή τους και στις προσωπικότητές τους.
Σήμερα, όμως, και τα πράγματα είναι διαφορετικά και ο κ Σημίτης είναι διαφορετικός. Θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικός, αν λειτουργήσει ως primus inter pares, γιατί, με τη συνεργασία όλων μας, θα μπορέσει να προσφέρει δυναμική πολιτική ηγεσία στο χώρο και αποτελεσματική διακυβέρνηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε την άποψη ότι η κρίση που υπάρχει στο κόμμα σας έχει να κάνει με την πολιτική σας ή με την επικοινωνιακή πολιτική;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Σαφώς με την πολιτική μας. Μακάρι το πρόβλημα να ήταν η επικοινωνιακή πολιτική. Θα παίρναμε κάποιους καλούς επικοινωνιολόγους, αν δεν είμαστε ικανοποιημένοι με αυτούς που έχουμε τώρα, και το πρόβλημα θα λυνόταν. Αλλά, εδώ πάσχει το περιεχόμενο, και όχι το περιτύλιγμα.
Το πρόβλημα μας είναι πρόβλημα πολιτικής και το εντοπίζω σε δύο σημεία: Πρώτον, ότι δεν έχουμε τολμήσει μέχρι στιγμής να κάνουμε τις τομές που είχαμε υποσχεθεί στον κόσμο και που έχει ανάγκη ο τόπος μας. Ακόμα κι εκεί που επιχειρήσαμε επιτυχώς να κάνουμε τομές, όπως η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, για λόγους που σε εμένα είναι ακατανόητοι, κάναμε τελικά πίσω, ξηλώνοντας πολλά από αυτά που εμείς οι ίδιοι είχαμε κάνει.
Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι δεν έχουμε ανοίξει ακόμη την πολιτική μας ατζέντα σε μία σειρά από ζητήματα που απασχολούν τον κόσμο και πρέπει να απαντηθούν. Αναφέρω, ως παράδειγμα, την ανάγκη ριζικής μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης που τυραννάει τον κόσμο – αντί να τον εξυπηρετεί – και αναφέρομαι επίσης στην ανάγκη αντιμετώπισης της ύφεσης στην αγορά, που αρχίζει να παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς και στην ανάγκη συγκρότησης ενός προγράμματος πραγματικής ανάπτυξης της οικονομίας μας μετά το 2006, όταν θα έχουν τελειώσει οι Ολυμπιακοί Αγώνες και θα έχουν εξαντληθεί οι πόροι από το Γ” ΚΠΣ και την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα, που να δίνει προοπτική, ως αποτέλεσμα μιας βαθύτατα πολιτικής διεργασίας συνεννόησης των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, θα μας έδινε το πολιτικό στίγμα, την κοινωνική ταυτότητα, τη φυσιογνωμία που θα αναδείκνυε την καθαρή αντίθεσή μας με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο, το οποίο εναποθέτει τις οικονομικές εξελίξεις και την ανάπτυξη μόνο στις δυνάμεις της αγοράς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πολλοί λένε ότι ο επόμενος διάδοχος, ο επόμενος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ θα είναι ο Γιώργος Παπανδρέου. Θεωρείτε ότι η δική σας γενιά θα πάει χαμένη, δεν δόθηκαν οι ευκαιρίες που έπρεπε;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Ο Γιώργος Παπανδρέου είναι αγαπητός φίλος, ένα από τα πιο αξιόλογα στελέχη μας και έχει κάθε δικαίωμα να θέλει να διεκδικήσει την προεδρία. Δεν μπορούμε, όμως, να προβλέψουμε ούτε σε ποια γενιά ούτε σε ποιον θα πάει η διαδοχή, γιατί αυτό θα εξαρτηθεί από πολιτικές εξελίξεις που ούτε έχουν διαμορφωθεί ούτε μπορούμε αυτή τη στιγμή να προδικάσουμε.
Ξέρετε, η διαδικασία διαδοχής στην πολιτική δεν είναι συγκρίσιμη με το παιχνίδι μεγαλομετόχων για την ανάδειξη Προέδρου μιας ανώνυμης εταιρείας. Είναι αποτέλεσμα κοινωνικών και πολιτικών διεργασιών, που αυτή τη στιγμή είναι άδηλες.
Εγώ πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι χρόνια θα αποδειχθούν καθοριστικά για τη διαμόρφωση του νέου πολιτικού σκηνικού, όπου όλα είναι ανοικτά. Ενός σκηνικού όπου οι παίκτες θα είναι, σε τελευταία ανάλυση, αυτοί που θα μπορούν να εκφράσουν το κλίμα της εποχής, αυτοί που θα μπορέσουν να δουν τα μεγάλα προβλήματα που έχουμε μπροστά μας και να δείξουν στον κόσμο το δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συμφωνείτε με τη λογική των διαχωριστικών γραμμών και του «Σκληρού Ροκ» του Κώστα Λαλιώτη;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Έχω ήδη εκφράσει τη διαφωνία μου για αυτό το θέμα. Το χαρακτηριστικό του ΠΑΣΟΚ δεν είναι η αντιδεξιά πολιτική. Είναι η διαμόρφωση και η εκλαϊκευση της δικής μας πολιτικής θέσης που φυσικά βρίσκεται σε αντίθεση με τη δεξιά πολιτική. Δεν ωφελούν οι στείρες αντισυσπειρώσεις. Η κοινωνία μας θέλει θετική προοπτική.
Μόνο με θετικούς πολιτικούς όρους θα ξανακερδίσουμε τον κόσμο. Δεν θα τον κερδίσουμε με αρνητική συσπείρωση, με παλαιά αντανακλαστικά, με τον «μπαμπούλα της Δεξιάς».
Χρέος μας είναι να πείσουμε τον κόσμο ότι διαθέτουμε την πραγματική βούληση να εφαρμόσουμε ένα πολιτικό πρόγραμμα που δίνει προοπτική στον Έλληνα πολίτη και στην Ελλάδα. Και αυτό δεν το έχουμε κάνει, ακόμη. Έχουμε, λοιπόν, ανάγκη όχι από σύγχρονη μουσική, αλλά από παραγωγή σύγχρονου έργου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πιστεύετε ότι το αποτέλεσμα των νομαρχιακών και των δημοτικών εκλογών θα είναι ενδεικτικό για τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Οι Δημοτικές και Νομαρχιακές εκλογές θα έπρεπε να είχαν το δικό τους αυτόνομο σχέδιο, δεν θα έπρεπε να είχαν άμεση σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις σε εθνικό επίπεδο.
Έτσι, όμως, όπως διαμορφώθηκε η κατάσταση, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Και πρέπει να αποδεχτούμε ότι οι εκλογές του Φθινοπώρου έχουν έντονο πολιτικό χαρακτήρα και το αποτέλεσμά τους θα έχει πολιτικές συνέπειες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε ό,τι αφορά στα εθνικά θέματα. Υπάρχει μία κινητικότητα σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό. Πιστεύετε εσείς ότι η ανταλλαγή των επισκέψεων θα αποδώσει κάποια πράγματα και προς ποια κατεύθυνση;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Βρισκόμαστε σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο σημείο των συνομιλιών για το Κυπριακό. Έχω εκφράσει από καιρό τώρα τις ανησυχίες μου γι” αυτές τις συνομιλίες, οι οποίες διεξάγονται ουσιαστικά εκτός πλαισίου των αποφάσεων και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.
Η εξέλιξη του κυπριακού θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από τη στάση της Αθήνας. Η Αθήνα πρέπει να στηρίξει τον Κληρίδη, να αντισταθεί σε λύσεις του Κυπριακού που – άμεσα ή έμμεσα – εισάγουν την έννοια των δύο κυριαρχιών. Είναι στα δικά μας τα χέρια, στα χέρια της Ελλάδας, να επιμείνουμε για την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, δηλαδή ολόκληρης της Κύπρου στην ΕΕ, ακόμη κι αν δεν έχει επιτευχθεί πολιτική λύση. Είναι στα χέρια μας, γιατί μπορούμε και πρέπει να προβάλουμε veto στη διεύρυνση της ΕΕ, αν στην υπό διεύρυνση ομάδα δεν συμπεριλαμβάνεται και η Κύπρος, ολόκληρη η Κύπρος.
Η πολιτική λύση του Κυπριακού μπορεί να αντιμετωπισθεί αργότερα, και, θα έλεγα επιτυχώς, μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Φυσικά, δεν παραγνωρίζω τους κινδύνους που υπάρχουν σε αυτή την προσέγγιση – οι πρόσφατες δηλώσεις του κ. Σολάνα ήταν μια προειδοποίηση – αλλά πιστεύω ότι, αν δείξουμε αποφασιστικότητα, ο ελληνισμός μπορεί να κερδίσει αυτή την μάχη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το φλερτ Παπανδρέου – Τζεμ, πώς το βλέπετε; Μπορεί να φέρει κάποια αποτελέσματα σε ό,τι αφορά στα εθνικά μας θέματα ή απλώς, μέσα από αυτό το φλερτ, αναβαθμίζεται ο ρόλος της Τουρκίας;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Νομίζω ότι και ο Γιώργος Παπανδρέου δεν θα αποδεχόταν τον όρο «φλερτ», αλλά, εν πάσει περιπτώσει, οι προσπάθειες που κάνει ο Υπουργός Εξωτερικών να δείξει στη διεθνή κοινότητα ότι η Ελλάδα έχει καλές προθέσεις και γι” αυτό κάνει και τις ανάλογες χειρονομίες προς την Τουρκία, έχουν κάποια όρια.
Έχουν γίνει πολλές χειρονομίες από τη δική μας μεριά, η πιο σημαντική ήταν η δική μας καταλυτική ψήφος για να συμπεριληφθεί η Τουρκία στις υποψήφιες χώρες για ένταξη στην ΕΕ, αλλά δεν έχουμε δει καμία ανταπόκριση από την πλευρά της Τουρκίας. Αντίθετα, οι παράλογες αξιώσεις της Τουρκίας και στο Κυπριακό και στο Αιγαίο έχουν πολλαπλασιαστεί.
Ειλικρινά, πιστεύω ότι έχει έρθει η στιγμή της επανεξέτασης της λεγόμενης «βήμα προς βήμα» προσέγγισης με την Τουρκία, η οποία, όπως σας είπα, μέχρι στιγμής δεν έχει αποδώσει. Αντίθετα, κατά τη γνώμη πολλών, έχει αποδυναμώσει τη διαπραγματευτική μας δύναμη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει η άποψη ότι είναι καλύτερο να μη γίνεται τίποτε όσον αφορά στα εθνικά μας θέματα από το να γίνεται κάτι. Εσείς τι πιστεύετε γι” αυτό;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν θα έθετα το θέμα σε αυτή τη βάση. Η ζωή προχωράει και η στασιμότητα δεν είναι υγιής επιδίωξη. Το θέμα είναι ότι εμείς πρέπει να μένουμε σταθεροί στις πάγιες ελληνικές θέσεις και να εκμεταλλευόμαστε τις ευκαιρίες που μας παρέχει η διεθνής συγκυρία για να προωθούμε τις θέσεις αυτές. Εγώ, έτσι θα χαρακτήριζα μία ορθή εθνική πολιτική.
Δεν είναι όμως αυτό που χαρακτηρίζει πάντοτε τους δικούς μας βηματισμούς. Αν πάρετε π.χ. το Κυπριακό, τις τελευταίες δεκαετίες, θα δείτε ότι έχουμε συνεχείς διολισθήσεις ως προς τις λεγόμενες «πάγιες» εθνικές μας θέσεις. Ό,τι έγινε, είναι εις βάρος μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τελειώνοντας, θα ήθελα να σας ρωτήσω σχετικά με την πρόσφατη ιστορία με τα διαπλεκόμενα. Είδαμε, πριν από λίγο καιρό, να γίνονται διώξεις και εναντίον του κ. Κόκκαλη και εναντίον του κ. Αλαφούζου. Αυτό το νοσηρό κλίμα δεν σας θύμισε παλαιότερες εποχές και πώς μπορεί να αντιμετωπισθεί;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Μιλήσατε για νοσηρό κλίμα και οφείλω να συμφωνήσω μαζί σας ότι το κλίμα είναι πράγματι νοσηρό. Και ως πολιτικός και ως πολίτης αγανακτώ με τη σημερινή κατάσταση. Νομίζω ότι είναι ευθύνη των πολιτικών, ευθύνη των κομμάτων να αποκαταστήσουν την ανεξαρτησία, το κύρος, την αξιοπρέπεια του πολιτικού κόσμου.
Στις Δημοκρατίες μας, συνυπάρχει η πολιτική δημοκρατία, η πολιτική διαδικασία, τα κόμματα, από τη μία πλευρά και η οικονομία, η οικονομική ισχύς από την άλλη. Η αρμονική συμβίωση της οικονομικής ισχύος και της πολιτικής εξουσίας, με τους διακριτούς τους ρόλους, ήταν πάντοτε μία δύσκολη υπόθεση.
Οι υγιείς, όμως, Δημοκρατίες στηρίζονται σε μία βασική αρχή, σύμφωνα με την οποία είναι η πολιτική που θέτει το πλαίσιο λειτουργίας της οικονομικής ζωής του τόπου και δεν είναι η οικονομική ισχύς που διαμορφώνει τους πολιτικούς συσχετισμούς και, σε τελευταία ανάλυση, τις επιλογές του πολιτικού κόσμου.
Ο πολιτικός είναι καθοδηγητής της κοινωνίας, όχι υπάλληλος της οικονομικής εξουσίας. Όταν δεν τηρείται στην πράξη η αρχή αυτή, το αποτέλεσμα είναι η υποβάθμιση και απαξίωση της πολιτικής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συμφωνείτε με την κριτική που ασκήθηκε από ορισμένα μέλη του Ε. Γ. στην πρωτοβουλία του Γ. Παπανδρέου να συναντήσει τον Αραφάτ με τον Τζεμ; Με τη συμμετοχή του Τζεμ, δεν νομιμοποιείται ένας Υπουργός ο ποίος δεν σέβεται τις αποφάσεις του ΟΗΕ για την κατεχόμενη Κύπρο;
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν γνωρίζω τι ελέχθη στο Ε. Γ., αλλά εγώ έχω ήδη εκφράσει τις επιφυλάξεις μου, κυρίως για τη «σημειολογία» αυτής της πρωτοβουλίας. Φοβάμαι ότι η πρωτοβουλία αυτή παρουσιάζει στη διεθνή κοινή γνώμη δύο, εξ ίσου ευυπόληπτες χώρες, οι οποίες μπορεί να έχουν κάποιες «διαφορές» αναμεταξύ τους, αλλά, εν τούτοις, συνεργάζονται για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Αυτή όμως η εικόνα δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ούτε, από ό,τι γνωρίζω, στις πάγιες θέσεις μας. Η Ελλάδα λειτουργεί αυστηρά μέσα στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας, ενώ η Τουρκία εξακολουθεί να είναι στυγνός παραβάτης του διεθνούς δικαίου. Δεν πρέπει να διευκολύνουμε την Τουρκία να κρύψει αυτή την εικόνα από τη διεθνή κοινή γνώμη.
