| ΕΡ. Κύριε Αρσένη καλημέρα σας. Βαριές κατηγορίες στο Εθνικό Συμβούλιο. Άκουσα την κυρία Παπανδρέου και έχω μείνει έκπληκτος.ΑΠ. Είναι μια βαριά κατηγορία και πρέπει να σας πω ότι αυτά θα έπρεπε να είχαν ακουστεί όχι χθες αλλά πολύ νωρίτερα, μόλις τέτοια συμπτώματα εμφανίστηκαν. Ίσως τώρα είναι αργά. Ένα γενικότερο σχόλιο όμως για το Εθνικό Συμβούλιο. Πρέπει να πω ότι ήταν από τις συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου που ήταν πλούσιες σε πολιτικό περιεχόμενο και ότι οι τοποθετήσεις σχεδόν όλων συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί ένα πολιτικό κλίμα υπευθυνότητας. Νομίζω ότι έχουμε βάλει τις βάσεις για μια σχετικά καλή πορεία προς τη Συνδιάσκεψη. Αυτό ήταν το θετικό κι ευχάριστο.
ΕΡ. Το αρνητικό; ΑΠ. Το αρνητικό είναι ότι έχουμε δημιουργήσει ένα πρωθύστερο σχήμα κι έχουμε βάλει αγκάθια σ΄ αυτή τη διαδρομή. Το πρωθύστερο σχήμα είναι ότι πάμε τώρα σε εκλογή προέδρου, χωρίς να έχουμε πριν συζητήσει και συμφωνήσει για την πολιτική μας φυσιογνωμία, χωρίς να έχουμε ξεκαθαρίσει αναμεταξύ μας και την εκλογική μας στρατηγική αλλά και την πολιτική μας φυσιογνωμία. Ξέρετε, υπάρχουν διαφορές μέσα στο ΠΑΣΟΚ από το 1996, διαφορές που δεν έχουν συζητηθεί. ΕΡ. Πολλοί είναι αυτοί που λένε ότι στην πραγματικότητα σήμερα αναβιώνει η σύγκρουση του 1996. Από τη μια μεριά το εκσυγχρονιστικό «Σημιτικό» μπλοκ και από την άλλη μεριά οι υπόλοιποι. ΑΠ. Φοβάμαι ότι έτσι είναι. Και επειδή ήμουν από τους πρωταγωνιστές του 1996 το ξέρω καλά. Δεν είναι κακό σε ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα να υπάρχουν διαφορετικά ρεύματα σκέψης. Έχουμε βασικά δύο προσεγγίσεις που οδηγούν και σε δύο διαφορετικές εκλογικές στρατηγικές. Η μια λέει ότι ο κύριος κορμός του ΠΑΣΟΚ είναι το λαϊκό, αριστερό, κοινωνικό κομμάτι της κοινωνίας που με την πλατφόρμα του συμπαρασύρει και μεσαία, αστικά στρώματα. Αυτή ήταν αν θέλετε και η στρατηγική του Ανδρέα Παπανδρέου. Η άλλη στρατηγική, που είναι ουσιαστικά των εκσυχρονιστών και του Σημίτη, λέει ότι εγώ παίρνω σαν δεδομένο ότι για ιστορικούς και άλλους λόγους τα λαϊκά στρώματα θα είναι πάντα ΠΑΣΟΚ και πηγαίνω να κατακτήσω και καθιστώ κυρίαρχο ρεύμα το αστικό, μεσαίο κοινωνικό στρώμα. ΕΡ. Αυτό δεν επηρεάζει τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά του ΠΑΣΟΚ; ΑΠ. Αυτό αλλάζει τη φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, αλλάζει ουσιαστικά και την πολιτική του πλατφόρμα. Πέρασε με την πορεία προς την ΟΝΕ και ως «ευρωπαϊκό υπόδειγμα» ως το 2000 αλλά μας γύρισε μπούμερανγκ μετά το 2000. ΕΡ. Θα λέγατε δηλαδή ότι η πλευρά που υποστηρίζει την υποψηφιότητα του κ. Βενιζέλου βρίσκεται σε αυτή την κατεύθυνση, είναι η πιο συντηρητική για να το πω σχηματικά; ΑΠ. Εδώ υπάρχει μια αντίφαση. Εγώ εκτιμώ τον κ. Βενιζέλο ο οποίος δεν νομίζω ότι ιστορικά ήταν εκσυγχρονιστής. Είχε μάλιστα σε πολλές πολιτικές τοποθετήσεις θέσεις αντίθετες από αυτές του κ. Σημίτη. Νομίζω όμως ότι έχει κάνει ένα στρατηγικό λάθος αναζητώντας συμμαχία με το μπλοκ των εκσυγχρονιστών και του κ. Σημίτη. ΕΡ. Και από την άλλη πλευρά όμως, αυτό το «επιστροφή στις ρίζες» του κ. Παπανδρέου, μπορεί ένα κόμμα να εκφράσει το σήμερα που είναι μια διαφορετική κοινωνία από αυτή του ΄70 και του ΄80 με αναφορές σε πολιτικές και αντιλήψεις της προηγούμενης εικοσαετίας; ΑΠ. Σε αυτό έχετε απόλυτο δίκιο. Επιστροφή στις ρίζες δεν μπορεί να σημαίνει επιστροφή σε πρακτικές ή πολιτικές πλατφόρμες του ΄80. Επιστροφή στις ρίζες σημαίνει επιστροφή σε κοινωνικά στρώματα που παραδοσιακά στήριξαν το ΠΑΣΟΚ. ΕΡ. Οι μη προνομιούχοι, που έλεγε ο Παπανδρέου; ΑΠ. Ναι, αλλά και οι μη προνομιούχοι έχουν αλλάξει. Κατά κάποιο τρόπο, η διαφορά τώρα είναι μεταξύ των εξασφαλισμένων και των μη εξασφαλισμένων. Ο υπάλληλος στο δημόσιο τομέα μπορεί τώρα να μην περνάει καλά αλλά δεν έχει την αγωνία της απόλυσης και το εργατικό δίκαιο, λίγο ή πολύ, ισχύει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Στον ιδιωτικό τομέα όμως υπάρχει ανασφάλεια, καταπίεση και είναι σημαντικό ότι αυτοί οι μη εξασφαλισμένοι που δουλεύουν 15 και 16 ώρες την ημέρα για χαμηλούς μισθούς όπου παραβιάζονται τα εργατικά τους δικαιώματα, δεν ψήφισαν ούτε ΝΔ ούτε ΠΑΣΟΚ, πήγαν στα μικρά κόμματα. Επιστροφή λοιπόν στις ρίζες σημαίνει να επιστρέψουμε σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη της κρατικής προστασίας για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν ένα ανεκτό βιοτικό επίπεδο και μια ποιότητα ζωής που δεν την έχουν σήμερα. ΕΡ. Αυτή η σύγκρουση ιδεών, να μην πάμε στη σύγκρουση μηχανισμών γιατί πολλές φορές δεν εκφράζει την πραγματικότητα, διευκολύνθηκε να γίνει καθαρή με τη διαφορά των απόψεων, των στρατηγικών, των προοπτικών ασκήθηκε από την απουσία του κ. Σημίτη; Ασκήθηκε μια πολύ σκληρή κριτική στις κυβερνήσεις Σημίτη στις συνεδριάσεις και ο κ. Σημίτης επέλεξε να μην είναι παρών. ΑΠ. Εγώ πιστεύω ότι ήταν μεγάλο πολιτικό σφάλμα του κ. Σημίτη που δεν ήταν παρών γιατί, έτσι κι αλλιώς, θέματα που τον αφορούν είχαν τεθεί. Ήταν λοιπόν καθήκον του θα έλεγα να παρουσιασθεί στο συλλογικό όργανο, να καταθέσει τη δική του άποψη, να απαντήσει στα ερωτήματα που έχουν τεθεί. Η απουσία του δεν διευκόλυνε το έργο του Εθνικού Συμβουλίου. Εγώ π.χ. που μίλησα χθες στο Εθνικό Συμβούλιο, εάν ήταν ο κ. Σημίτης, θα ήθελα να θέσω κάποια ερωτήματα όχι υπό τη μορφή προσωπικής αντιπαράθεσης, αλλά ερωτήματα που είναι χρήσιμο να απαντηθούν. Αυτά τα δύο ρεύματα δεν μπορούν να συνυπάρχουν με παράλληλους βίους, αυτά τα δύο ρεύματα πρέπει να συζητήσουν αναμεταξύ τους και να βρουν τη σύνθεσή τους. ΕΡ. Μπορούν να βρουν τη σύνθεσή τους όμως όταν είναι τόσο διακριτά και διαφορετικά; ΑΠ. Αυτό είναι το ερώτημα και το διακύβευμα. Αλλά, αναβάλλοντας τη συζήτηση, και οξύνεται το πρόβλημα και μειώνεται η αξιοπιστία μας. ΕΡ. Ευχαριστούμε πολύ κ. Αρσένη. ΑΠ. Εγώ ευχαριστώ. |
